Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol

Gönderi

Meğer, elektrikli sandalye de Thomas Edison'un icadı. Yeri değil gibi duruyor ama Hollywood-iş dünyası-siyaset bileşkesinin en ürkütücü örneklerinden biri de elektrikli sandalyenin hikâyesi. Şöyle ki, 1886'ya kadar Birleşik Devletler'de kullanılan idam yöntemi, asmak. O yıl New York eyalet hükümeti daha "insancil" bir yol bulmak üzere bir komisyon oluşturuyor. Elektrikle uğraşan başlıca iki kuruluş General Electric ve Westinghouse şirketleri. General Electric'in sahibi Thomas Edison, DC diye bildiğimiz directcurrent üzerinde çalışırken, diğerinin sahibi George Westinghouse da AC denilen alternative current' iş edinmiş durumda. Aradaki fark da su DC dağıtımı bakır kablo istiyor. Bakır fiyatları yükselme eğilimine girmiş olduğundan, General Electric'in evlere enerji dagitim maliyetini arttırıyor GE, Westinghouse'a pazar kaybediyor. Bakıyor durum kötü, Thomas Edison kalkıyor AC elektriğin güvenli olmadığı şeklinde tümüyle yalan bir karalama kampanyası başlatıyor. İddiasını ispat etmek için 1887'de New Jersey eyaletinin West Orange şehrinde 1000 voltluk Westinghouse tipi bir AC jeneratörü kuruyor. Jeneratöre madeni bir levha bağlıyor, levhanin üzerine de bir düzine canlı hayvan yerleştiriyor, onları da kaçamayacakları şekilde zincirliyor ve jeneratörü işletiyor! Hayvancıklar, feci bir şekilde ölüyorlar! Ve basının huzurlarında! Electrocution kelimesi de buradan: Execution (ki infaz demektir malum) ve electric kelimelerinin birleşimi infazrektik gibi bir türetme yani. Netice yi kelam, bu kahrolası lanetli show, New York hükümetini electrocution'u resmi adam öldürme yöntemi olarak benimsediğini ilan eden yasayı yürürlüğe koyması gereğine ikna ediyor (1888). Thomas Edison, ki, anlaşılan cismanileşmiş hâlidir şeytani dehanın, bu defa da elektrikli sandalye ihalesinin Westinghouse'a verilmesi için kampanya başlatıyor. Çünkü efendim, AC'nin hayvancıklara yaptığını gören insanların evlerinde bu akımı istemeyeceklerini hesaplıyor. Devlete satsa satsa üç beş sandalye satacakken, yüz binlerce eve elektrik dağıtmak var ve asıl kâr burada. Kaldi ki, Westinghouse'u iflas ettirip rakibinden kurtulmak derdindedir. Yetmiyor. 1888'in sonlarına doğru Harold Brown diye bir mucitle anlaşıyor. Brown da tutuyor, beraberinde Dr. Fred Peterson diye bir hekim getiriyor ki, bu adam da ihale komisyonunun başkanı! Brown, yıllarca hem NY hükümetinden hem de Edison'dan maaş alıyor! Bu ikisi oturuyor. Edison için bir sandalye tasarlıyorlar ama o da ne? DC ile çalışan bu sandalye meğer hayvancıkları aslında öldürmüyor da, işkence etmekle kalıyormuş! Bu nedenle dive israrla devam ediyor kampanya, elektrikli sandalye ille de AC ile işlemeli, yani Westinghouse tarafından imal edilmelidir. Komisyon başkanı Peterson da maaşa bağlanmış olunca, infazrektik uygulaması 1 Ocak 1889'dan itibaren yürürlüğe giriyor. Westinghouse, kıyameti kopartiyor. George Westinghouse "Electrocution is cruel and unusual punishment" diye kampanyalar yapıyor Ne ki. Edison ve Brown ikilisi elektrikle infazın hızlı ve acısız bir ölüm olduğu hususunda yeminle şahitlik yapmaktadırlar. Westinghouse bu defa cezaevi yönetimlerine doğrudan sandalye satmayı reddediyor. Ne gam? Edison-Brown ikilisi bu defa da AC ile çalışan GE marka sandalyeler üretip satmaya koyuluyorlar! Yine de elektrikle infazın adı yıllarca "to be Westing housed" olarak kullanılmış, biliyor musun?!
Sayfa 182 - turkuvaz kitap
·
194 görüntüleme
betül okurunun profil resmi
vay şerefsiz vayy demekten kendimi alamadım hsjdjd
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.