Bahtiyarlık, Ahmet Mithat Efendi Batililasmaya başlanılan dönemde sadelesmeyi, yeniliği savunmuş, çokça yazı yazarak , iki yüzün üzerinde eser, genç yazarlara da destek olmuş bir yazardır. Çalışkanlığı öven, devlete ve dine itaatsizliği hoş görmeyen yazar, tembelliği de sevmez ve tembel insanları yererdi. Eserleri de daha çok bu yönde olmuştur.Toplumun ahlaki yapısını korumak, yeniliğe açık, çalışkan ve devletine hizmet eden.. Eserimizde kullandığı kelimeler ve cümleler dönemi itibari ile değerlendirildiğinde sade, günümüze göre anlaşılmaz gibi. Kullanmadığımız birçok kelimenin olduğunu eserde görüyoruz. Dil yapisi ağır olmakla birlikte eser, yeni yeni edebiyayimiza giren nesir özellikleri ve dönemin hassasiyetine göre daha çok uyarıcı ve ders verici nitelikte. Şinasi ve Senai adında iki öğrencinin mektepte başlayan arkadaşlıkları, beraberinde zaman içinde oluşan olaylarla şekil almakta. Yazar dönem özelliği ve amacına uygun olarak anlatıcı yönüyle olaya dahil olmakta, bilgi vermekte,açıklamalarda hatta yorumlarda bulunmakta.. Bu özellikler aslında hikaye ve roman için kusur sayılır. Lakin dönem hassasiyeti unutulmamalı.. Amaç topluma okuma alışkanlığı kazandırmak, okumayı sevdirmek, yenilikleri de bu yollarla öğretmeye çalışmak..belirli ahlaki ve toplumsal kuralların, yapının dışına çıkmadan.. Şinasi olumlu karakter, Senai olumsuz.. Senai ailesinin bütün parasını yiyen hatta evlenme vaadiyle kandırdığı insanları soyarak Avrupaya kaçan, kurtuluşu ve saadeti orada gören biri..bahtiyarlık onun için bundan ibaret. Şinasi kendine bir arsa alarak , onu nasıl üretime dönüştürüp işleyeceğine dair kitaplar okuyup, atıl olmaktan kurtarıp, işlemeye başlar.. Fidanlar diker, kümes , hayvanlar derken çiftlik haline getirir, işlerini büyütür, üretime geçer.. Okulun ve çocuk yaşta ögretilenlerin önemi üzerinde durur. Okullarda çocukken bazı değerler yerlestirilirse bunlar her daim devam eder gider ve bu değerler çıkmaz, uyarısını şu cümlelerle belirtir. " Çocuklara maârif-i ibtidâiyyeyi vermeli.. Onlara din muhabbeti, millet gayreti, vatan sevdası gibi mukaddesatın kafesi henüz hâl-i tufûliyetlerinde verilirse zihinlerine hakkolunmuş kalarak bir daha çıkmak mümkün olmaz."

BahtiyarlıkAhmet Mithat Efendi · Türk Dil Kurumu Yayınları · 202059 okunma

·

19 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

N.Cldr