NAHIR ELDEN GİTMİŞ, SEN ALACA DANAYI SORUYORSUN
Papağan gibi sürekli tekrâr ediyor, kendi etrâfımızda dönüyoruz.
Komşuya bakıp kendimize ve yanımızdakilere ayar veriyoruz.
Yersiz taklitler yapmak için birbirimizi teşvik ediyoruz.
“Sürü psikolojisi: bandwagon effect” dedikleri gibi...
Bir nevî sosyal otizm...
***
Bu ülke 70 - 80 yıllık kitapların bile "sâdeleştirilip" kuşa çevrildiği bir yer.
Çünkü bu "sâdeleştirme / günümüz Türkçesine çevirme" işine mecburuz.
Çünkü RİT, 70 - 80 yıl öncesinin Türkçesini "eski Türkçe" hâline getirdi, getiriyor.
***
Peki, bu "sâdeleştirme / günümüz Türkçesine çevirme" işinin bir kıstas ve esası var mı?
Hak getire...
Ahmet Mithat Efendi burada "Silistre eyâletinin ağnam rüsûmu" diyor; bunu sâdeleştiren / bugünkü dile çeviren kişi "Silistre eyâletinin işleri ile ilgili" deyip geçmiş.
"Hocam, nahır elden gitmiş, sen alaca danayı soruyorsun!" diyeceksiniz, haklısınız.
Köklü bir kültür, sanat, edebiyat politikamız var mı ki bu olsun?
***
1920 ve 1930’ların Türkçesini, yâni Hâlide Edip Adıvar, Sabahattin Ali, Yâkup Kadri Karaosmanoğlu ve Reşat Nûri Güntekin gibi romancıların dilini dahi bugünkü nesiller anlamıyor...
Avrupalının 300 yaşındaki kitapları hâlâ genç; bizim nerdeyse 50’likler bile ihtiyarladı...
Bugünkü Türkçe ve edebiyat hocaları arasında Mehmed Âkif’in Safahat’ı ile Tevfik Fikret’in Rübâb-ı Şikeste’sini
-bırakın anlamayı- baştan sona doğru okuyabilecek olanlar yüzde bir bile değildir, iddiâ ediyorum.
***
Türkçeden başka hangi dilin 70-80 sene önceki şekli, o dili bugün konuşanlar için anlaşılmaz kelimelerle doludur?
Hangi dilde 70-80 yıl önce yazılmış olan kitapların bugünkü baskılarında “sâdeleştiren / bugünkü dile çeviren / günümüz diline uyarlayan / sâdeleştirilmiş metin / sâdeleştirilmiş basım” benzeri bir kayıt gösterebilirsiniz?
Kafa yoran şöyle dursun, soran bile yok...
Vay benim köse sakalım!..
C.Yakup Şimşek
#ağnam #rüsum #tött #orijinal #sadeleştirme #ahmetmithat #felatunbeyilerakımefendi
#lacivertyayınları #tdk #dildevrimi #öztürkçe #türkçe #tdksözlük #istikrarsız #kararsız #genleriyleoynanandil #ritlügati #rit #tdk #günceltürkçesözlük #lügat #tarifsiz #anlaşılmaz #vahtürkçem #tdkmüfettişi
·
50 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.