Gönderi
772 syf.
10/10 puan verdi
Küçük bir Nâzım meselesi
Ah ah neresinden başlasam. İlk genel konuşayım en iyisi kitabı anlamak ve anlatmak açısından. Daha sonra şahsi düşüncelerime gelirim.
Nâzım Hikmet Ran. En sevdiğim şair. Devrimin ve aşkın adamı. Pek çoğumuz belki de Nâzım'la devrime ve aşka inandık. Devrimi aşksız düşünemez olduk onunla. Nâzım hayatında pek çok kadına aşık olmuş ve hepsine şiirler yazmış ama kimse bir Piraye olamamış. Piraye iki çocuklu (Suzan ve Mehmet) boşanmaya adım atacak olan bir kadın, Nazım ise dönemin komünist şairi. 1938'de komünizm propagandasıyla suçlanarak hapse atılır ve Nazım ile Piraye'nin 12 yıllık mektuplaşmaları başlar. Kitapta Nazım'ın pirayeye yazdığı bu şahane mektupları okuyoruz. Birbirlerine olan hasretlerini öyle cümlelerle dile getiriyorlar ki tamam diyorsunuz, böyle bir aşk olamaz. Yıllar boyunca Piraye onu sabırla bekliyor, Nazım da ona kavuşma ümidiyle yaşıyor. Hapishanede ona en güzel şiirlerini yazıyor.
Derken... Nâzım Bursa cezaevindeyken yanına Münevver Berk geliyor ve Nazım onu yıllar yılı sabırla bekleyen eşini terk ediyor hem de bir mektupla. O sayfayı okurken şok oldum. Hayır ya dedim bu gerçek olamaz. Teorik olarak bilsem de okumak, Nazım'ın cümlelerine bizzat tanık olmak beni büyük hayal kırıklığına uğrattı.
"Seni seviyorum, sevgilim. Bir mektup yazsam 1000 sayfa olsa, her sayfada 1000 satır ve satırda 1000 defa seni seviyorum desem..."
"Ben seni niçin bu kadar çok seviyorum, Piraye? Nasıl oluyor da bir insan başka bir insanı bu kadar çok sevebiliyor? Keramet sende mi, bende mi?"
"Seni nasıl seviyorum, Piraye. Hayatımın en büyük nimetisin. Sana ne çok, ne anlatılamayacak, sayılamayacak kadar çok şey borçluyum. Bazen, ya Piraye olmasaydı diye düşünüyorum ve tüylerim diken diken oluyor."
Bu cümleleri kuran Nazım aynı zamanda nasıl şu cümleleri kuruyor:
"aramızdaki münasebetlerden bir tanesi olan, fakat zaten bilfiil çoktandır mevcut bulunmayan ve daha senelerce de mevcut olamayacağı anlaşılan karı kocalık münasebetimizi kesmemiz gerekiyor. (...) sen yine benim en yakın insanımsın, en yakın dostum ve arkadaşımsın. Çocukların çocuklarımdır. Bu taraflarımızda hiçbir şeyin değişmeyeceğine inanıyorum. Fakat artık karı kocalığımız devam edemez."
Üstelik Piraye'yi kendisine aşık olmamakla suçluyor:( Piraye bir süre mektuplara cevap vermiyor tabii. Nazım yazmaya devam ediyor bir süre ve Piraye de mesafesini koruyarak ona yazıyor ve Nazım böyle tepki veriyor:
"... Ah be karıcığım, bana Nâzım Bey diye hitabederken gözlerin sulanmadı mı? Hürmetler efendim, derken, bunu yazarken ellerin titremedi mi? Ben aşağılık herifin biri olabilirim, ben yeryüzünün en iyi insanına, en sevdiğim insanıma, yeryüzünün en büyük kötülüğünü etmiş olabilirim, fakat bütün bunlara rağmen bana Nâzım Bey diye mektup yazmaman gerekirdi. Demek ki ben senin için sadece Nazım Beyim?"
Oldu canım...
Mektuplaşmalar da bitiyor sonra:( Herkes Nazım'ın mektuplarını bilir ama ben ilk kez Piraye'nin yazdığı mektupların derlendiği bir kitap okumuş ve Piraye'nin soğuk görünümünün altında yatan aşkı, sevgiyi ve sıcaklığı o mektuplarda hissetmiştim. 'Piraye' de Nazım olmak diye geçiyor o kitap da, tavsiye ederim. Hatta o kitaptan yaptığım alıntıların hangi mektuba cevap olduğunu bulup post it'leyerek bu kitaba yapıştırdım. Kitabın her yeri post it işaret dolu, anlayacağınız yaşayarak okudum.
Bu bir Nazım'ı kötüleme incelemesi değildir:D Ayakları bu kadar yere sıkı basan, böylesine vatansever bir şairi aşk hayatıyla eleştirmek de kimsenin haddine değil, ancak insan yine de düşünüyor ah be Nazım, neden yaptın diye. Kendisi hâlâ en sevdiğim ve saygı duyduğum şair. Nazım pek çok aşk yaşamış olsa da herkes Nâzım'ı Piraye'siyle biliyor, bir başkasıyla değil. Her ne olmuş olursa olsun iyi ki aşık olmuşlar ve biz iyi ki Nazım'ın o güzel şiirlerini okumuşuz, iyi ki bu mektupları saklamış Piraye. Ama bizzat ayrılıklarına Nazım'ın cümleleriyle tanık olmak beni çok üzdü ve etkiledi. Nazım'dan çok Piraye'ye ve yaşadıklarına üzüldüm.
Ben sadece ikisinin aşklarından bahsettim çünkü devrimci kişişiğinin altında yatan aşık adama fazlasıyla şahit oluyoruz kitapta ama kitaptaki mektuplardan o dönemde Nazım'ın hapishanede zamanı nasıl geçirdiğini, nelerle uğraştığını ve hangi şiirleri yazdığını görüyoruz. Memleketimden İnsan Manzaraları, hapishanede yazmış olduğu bir kitaptı ve biz Nâzım'ın kaleminden düşüncelerini vs. okuyoruz ve bu çok özel :) son olarak en sevdiğim alıntılardan birkaç tane bırakarak bitireyim bu yazıyı:
"Senin kaç yaşında olduğunu
Ne düşündüm şimdiye kadar
Ne de bundan sonra düşüneceğim.
Sen üç yaşındasın bebeğim
Tombul pembe beyaz
Şirret şirin ve yaramaz.
Sen on sekiz yaşında sevgilimsin
-kocaman gözlü, ince bilekli geyik-
Sen anamsın, altmış yaşındasın.
Sen yaşı ve cinsiyeti olmayan arkadaşsın;
Büyük kavgamda beraber dövüştüğüm
Bana nasihatların en doğrusunu veren
Ve tehlikelerde kanatlarını üstüme geren. "
" Seni niçin bu kadar çok severim, bilir misin karıcığım? Çünkü senden çok şey öğrendim. Sevmeyi ve samimi olmayı, kitap bilgilerinin, şiir de dahil, hayatla bağlarını birçok hususta senden öğrendim. Senin sayende gencim, genç kalacağım. Bazen, Piraye olmasaydı, diye düşünüyorum. Sen elbette her zaman yoktun. Fakat senin olmadığın zamanlar benim için bugün yok. "
"Hasretini, yokluğunu, sensizliği
Bir ateş yanığı gibi öyle acıyla duydum ki yüreğimin etinde,
Gitgide çoğalarak
Gitgide derinden işleyerek
Öyle dayanılmaz oldu ki bu
Seni boğabilirdim senden kurtulmak için
Çünkü seni o kadar seviyorum."
··
890 views
Ellerine sağlık çok güzel anlatmışsın. Bende Piraye adlı romanı okurken çok duygulanmıştım, Nâzım bile on iki senedir o çok sevdiği pirayesine şiirler yazdı ama sonra gördüm ki biricik Pirayesinin aşkına ihanet etmiş işte o an sözcükler boğazıma düğümlendi. Bende Nazım Hikmeti çok seviyorum benim şahsi düşüncem usta, geleceğe bile damgasını vuran bir şair kütüphanenin tozlu raflarında asla eskimeyecek efsane eserleri gözler önünde...
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.