(Cinsel) pedagoji ve sosyal hizmetlerin esas olarak mutluluk
ve özgürlüğe yönelik bir yaşamın oluşumuna katkıda bulunma-
sından söz ediliyorsa, pedagoji ve sosyal hizmetler çeşitliliği
temel bir taahhüt olaı:ak görmeye ve buna bağlı yaklaşımlar ge-
liştirmeye davet edilir. Farklı yaşam biçimlerini tanıyan bir pe-
dagojik yaklaşım, iyi bir yaşam hedefine yönelmenin yanı sıra
başka kökenlerden, dünya görüşlerinden ve yaşam biçimlerin-
den gelen insanlara karşı şiddeti önleyici saygılı bir tavrın oluş-
masını da teşvik etmelidir (Hartmann 2004, s. 67).
Hartmann'ın farklı yaşam biçimleri kavramı aşağıdaki
prensiplerle hareket ederek pedagojinin çeşitli branşlarında
yer bulmaktadır:
• Pedagojik bir yaklaşım geliştirmek
Kavramın iki ayağı vardır: Birincisi, pedagojik çalışmanın
açık hedefi olarak farklı yaşam biçimleri ve ikincisi, günde-
lik davranışların değişimini hedefleyen kapsamlı bir peda-
gojik yaklaşım olarak farklı yaşam biçimleri. Farklı yaşam
biçimleri yaklaşımı, günlük pedagojik rutinde, sözgelimi,
hayat tarzlarının çeşitlilik içersinde kendi doğal davranış
yelpazesini oluşturmasında, pedagogların farklı çevrelerde-
ki farklı hayat tarzlarındaı;ı bahsetmelerinde ve duruma
göre konuşmanın içeriğini değerlendirmesinde ifadesini
bulur (Hartmans 2004, s. 68).
Toplumsal normların ve. normalliklerin sorgulanması
Örneğin, sosyokültürel olarak doğal karşılanan şeylerin
ciddi olarak tartışılması ve derinlemesine sorgulanması:Niçin normlar güven verirken aynı zamanda kısıtlar?
Normdan sapmalar niçin rahatsız eder ve zenginleştirir?
(Hartmann 2004, s. 68'den itibaren).
Farklılığı farklılığın bakış açısıyla düşünmek
Düşünmek ve eylemek için hareket noktası farklılık olunca,
mesele norm ve sapmadan, genel ve özelden oluşan bir baş-
ka tamamlayıcı konuya doğru genişler (Hartmann 2004, s.
69).
Doğal kabulleri sarsmak
"Yapıbozumcu perspektiflerin temel niteliği, hak.im kabul-
leri sarsmak, farklı perspektifleri içermek ve dışarıda bıra-
kılanları sorgulamaktır" (Hartmann 2004, s. 70). Sözgelimi,
bir anketteki cinsel yönelim sorusuna verilecek cevap seçe-
neklerinde, heteroseksüel/eşcinsel/biseksüel gibi doğal ka-
bul edilen kategoriler yerine "şimdilerde heteroseksüel"
veya "çoğunlukla eşcinsel" seçenekleri koymak ·rahatsız
eder.
Yerleşmiş iktidar ve egemenlik ilişkilerini anımsatmak ve
yıkmaya çalışmak
Yerleşik iktidar ve egemenlik ilişkilerini anımsatmak için
tek başına farklılık ismi yeterli gelmez.
Çeşitli yaşam biçimi modellerini (örneğin çoğul sadakat,
bekarlık) konu ederken, egemen iktidar ilişkileri de eleştirel
bir bakışla masaya yatırılabilir; mesela, yaşam biçimlerinin
çoğullaşmasına rağmen seçme hakkından bahsedilmeyişi-
nin nedenleri çözümlenebilir. Çeşitlilik içerisinde eşit ve
özgür birliktelik için gereksinim duyulan kuralların ve dav-
ranış şekillerinin geliştirilebilececeği ortak düşüncesi üze-
rine yapılan tartışma verimli bir şekilde nihayete erebilir
(Hartmann 2004, s. 7l'den itibaren).
Zoraki kimliklerin sorgulanması
Zoraki kimlikler, biyografi çalışması yardımıyla görünür
hale getirilebilir. Bunun için, kişinin kendi biyografisi veya
tanıdık kimselerin biyografileri farklı yaşam biçimleriyle birlikte özellikle özgeçmişteki tutarsızlıklara veya kopuk-
luklara dayanarak ele alınabilir. "Doğal" görünen zorlama-
lar, böylelikle açığa çıkarılabilir ve alternatifler ortaya
konulabilir (Hartmann 2004, s. 72).
Cinsiyet farklılıkları ve farklı cinselliklerin yanı sıra cinsiyet
ve cinselliğe dair hakim sınırlamaların muğlaklaşması ko-
nusunda farkındalık yaratmak
Kesinlik baskısı, normu tersine çeviren örneklerle yıkılabi-
lir. Böylece, muğlak yaşam biçimlerine dair merak da uyan-
dırılabilir. Alışılagelen değersizleştiren tutumlar, harekete
geçirici örnekleri sorgulayabilir; bu tutum bir yandan fark-
lılığı engellemeye, diğer yandan farklılıkların egemen
normların karşısında yaşamasına katkıda bulunur (Hart-
mann 2004, s. 73).
Cinsiyet ve cinselliğin gündelik hayatta inşa ediliş biçimle-
rini pedagojik argüman haline getirmek
Bir meydan okuma, her şeyden önce, bir kimsenin egemen-
lik ilişkileri üzerine yeniden düşünmesi, kendi idealini ta-
nıması ve iktidar ve egemenlik ilişkileri tartışmasında
(artık) tehlikeli sularda yüzmesini içerir.
Mesela bununla alakalı olarak bir tiyatro pedagojisi birimi
cinsiyetleri "oynamaya" davet edebilir. Buradaki amaç, her
cinsiyeti çok inandırıcı bir şekilde temsil etmek, öyle ki iz-
leyenler "giyim kuşama" takılmasın (Passing). Oyuncular
rollerini, örneğin, kamusal ulaşım araçlarında ucuz bir res-
toranda ya da alışveriş merkezinde oynayabilirler. Perfor-
mansın bitiminde bunun bir icra olduğu anlatılır. Cinsiyetin
inşa ediliş biçimleri gibi mononormatiflik de "oynanabi-
lir." Burada da oyunu oynayanlar yine kamusal alanda
farklı şekillenimlerde "çokaşklı ilişkiler" icra edebilirler. Bu
performanslarına ardından deneyimler paylaşılır. Hangi
davranışlar dikkati çekti? Hangi tepkiler gözlemlendi?
(Hartmann 2004, s. 74).
Sayfa 70Kitabı okudu
·
53 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.