Gönderi

Asıl zorluk, İlk Günah mitinden kötünün ortaya çıkışına ilişkin ne gibi sonuçlara varılabileceği sorusudur. Göründüğü kadarıyla, kötünün belirmesi iki açıklama tarzı arasındaki uyumsuzluğu yansıtmaktadır: Aniden ortaya çıkan bir köken miti ile nedensellik ilişkisi halinde anlaşılabilen ve sonunda kötüye varan bir gelişim modeli arasındaki farklılık. Her iki açıklamanın paylaştığı öncül ise bir kötülüğün a priori var olduğu ve belli bir aşamada -ister aniden ister tedricen olsun- ortaya çıktığıdır. Öyküdeki kadın figürü bu durumun açık örneğidir. "Havva" adını ancak İlk Günah işlendikten sonra alır ("Yaradılış" 3:20). Adlandırma bir kimlik bilinci kazandırır; öncesinde adeta rüyada gibi örtük biçimde var olmuş ama o zaman henüz kesin hatlar kazanmamış bir kimliktir bu. Aynı şey kötülük için de geçerlidir, o da İlk Günah'la birlikte gerçekleşen ayrımdan önce, mutlak mevcudiyetini belli etmemekle birlikte, arzunun itkilerinde ortaya çıkmıştır. Kierkegaard, ileride değineceğimiz kaygı kavramı üzerine çözümlemesinde (1844) kötülüğün hayali olarak önceden var olduğu fikrini derinleştirmiştir. Hem Lucifer'in düşüşü hem de yılan tarafından baştan çıkarılma olayı, Tanrı'ya mahsus güç ve bilgiye yönelik arzunun içinde bir kötülüğün mevcudiyetini aynı derecede varsaymaktadır. İnsanların Tanrı tarafından konmuş yasağı çiğnediği ana uygulanamayacak kategorilere başvurma mecburiyeti, bu yorumlarda açıkça görülen bir problemdir. Augustinus'un ifadesiyle "Tanrı'dan ayrılma", gökten düşüş ve İlk Günah anlatılarının ortak yanını oluşturur; bu öyküler, insanın gerçekliğine katıldığı anda zaten var olan bir ayrımın kökeni hakkındadır: Bir mitin nesnel dayanağına işaret etmezler, başlangıçtaki bir sahnenin kültürel çeşitlenmeleridirler. Başka bir açıdan şöyle denebilir: Kötü her zaman belli bir düzene sahip bir dünyadaki farklılığın görüntüsü olmuştur; göklere ve cennete nüfuz ettiğinde kendini daha önce de mümkün olan ama zorunlu olmayan ayrımlar halinde belli eder. Bu da bizi kötünün özdeşliği sorusuna getirmektedir ve böyle bir soruyu ancak altında yatan farklılık mantığını analiz ederek anlamlı bir şekilde ele alabiliriz.
·
71 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.