Gönderi

192 syf.
·
Not rated
·
Liked
·
Read in 29 days
National Geographic tarafından yayınlanan bu kitap eşsiz bir görsel rehber niteliğinde. Milyonlarca yıldır ekosistemin işleyişi içinde bulunan hayvanlar bizden daha eskiler. Bu yüzden onları tanımak, orada bir yerde olduklarını bilmek, doğanın asıl sahipleri olduklarını hatırlamak, yaşam alanlarına saygı duymak açısından bu tür rehber kitaplar herkes tarafından, bilhassa çocuklar tarafından, duyarlılıkla incelenmeli. Uzun yıllardır iç içe yaşadığımız canlılar dünyası alem adı verilen beş ana gruptan oluşur: hayvanlar, bitkiler, mantarlar, protistalar ve moneralardır. Hayvanlar yeryüzündeki canlı türlerinin yaklaşık üçte ikisini oluşturmaktadır. Bilinen 1,5 milyondan fazla hayvan türü vardır. Rakamları duyduğunuzda hayret etmemek olası değil. 1,5 milyon tür hayvan. ve keşfedilmeyi bekleyen daha fazlaları. Dünya yaşamının bir parçası olan her canlı gibi hayvanlar da kendi arasında taksonlara ayrılmıştır. Hayvanlar taksonomisi alem>şube>sınıf>takım>aile>cins>tür şeklinde sıralanır. Sınıflandırmanın temel birimi türdür. Türler akrabalık derecelerine göre belli cinsler altında gruplandırılır. Hayvanlar taksonomisini daha açıklamak için bir yeşilbaşın sınıflandırmasına bakalım. Alem: En büyük takson olan Hayvanlar Alemi, yeryüzünde yaşayan hayvanların yanı sıra, nesilleri tükenmiş hayvanları da kapsar. Memeliler, kuşlar, sürüngenler, amfibiler, balıklar, yumuşakçalar gibi. Şube: İlk şube genel anlamda benzer canlıları kapsar. Kordalılar Şubesi omurgalılar adı verilen tüm hayvanları içerir: memeliler, kuşlar, sürüngenler, amfibiler, balıklar.. Sınıf: Her şube sınıf adı verilen altgruplara ayrılır. Aves sınıfı kuşlar adıyla bilinen tüylü omurgalıları kapsar: tavuksular, su kuşları, gündüz yırtıcıları papağanlar, ötücü kuşlar. Takım: Aynı özellikleri taşıyan aile gruplarından oluşur. İyi birer yüzücü olan Kazsılar Takımı üyelerinin sugeçirmez tüyleri vardır: ördekler, kazlar, anhimalar. Aile: bu taksonda grupların benzerlikleri artar. Anatidae Ailedi’nin tümünün ayakları perdeli ve gagaları geniştir: yeşilbaş, kaşıkgaga, kanada kazı. Cins: Her ailede farklı türler cins bağıyla birleşir. Anas cinsi üyeleri yakın akrabadır ancak birbirleriyle çiftleşmezler: Yeşilbaş, kaşıkgaga Tür: Her cinsin içinde birbirinden ayrı türler bulunur. Sadece aynı türün üyeleri üremek için birbirleri ile çiftleşir. Yeşilbaşlar turuncu ayaklıdır; erkeğin başı yeşildirve boynunda yeşil bir halka bulunur. Hayvanlar taksonomisi bu şekilde. Hayvanların içinde bulunan 1,5 milyondan fazla türün sadece yüzde beşlik kısmını omurgalılar(memeliler, kuşlar, sürüngenler, amfibiler ve balıklar) oluşturur. Kalan kısmın tamamını omurgasızlar oluşturmaktadır. Şimdide bu grupların taksonomideki dağılışını paylaşalım: Memeliler: 26 Takım, 137 Aile, 1142 Cins, 4785 Tür Kuşlar: 31 Takım, 194 Aile, 2161 Cins, 9723 Tür Sürüngenler: 4 Takım, 60 Aile, 1012 Cins, 8163 Tür Amfibiler: 3 Takım, 10 Aile, 60 Cins, 472 Tür Balıklar: 5 Sınıf, 62 Takım, 504 Aile, 3245 Cins, 25.777 Tür Omurgasızlar: >30 Şube, >90 Sınıf, >370 Takım, >1.3 Milyon Tür Son olarak da kitapta bana en ilginç gelen ilgili bazı bilgileri paylaşıp sözü noktalamak istiyorum: *Yer domuzları otçul değildir; akşam yemeğinde yaklaşık 50.000 termit ve karınca yiyebilir. *Kaya damanı dışkısından epilepsi tedavisinde kullanılan bir ilaç üretilir. *2,7 metre uzunluğa ve 136 kilogram ağırlığa ulaşabilen devekuşu yeryüzünün en iri kuşudur. En küçük kuş ise sadece 2,8 gram gelen arı kolibrisidir. *Yeryüzünde yaşayan tüm kuşlar dinozorlardan evrimleşmiştir. *Dazlak kartallar çalı çırpıdan yaptığı yuvalarını öyle büyütür ki yuvanın ağırlığı 2 tonu bulabilir. *Muhteşem lirkuşu duyduğu her sesi taklit edebilir, motorlu testere sesini bile. *Papua kaplumbağasının yumurtaların ısıları cinsiyeti belirler: serin olduğunda dişi, sıcak olduğunda erkek yavrular gelişir. *Orta Avustralya’nın hiddetli yılanı Taypan’ın bir ısırığındaki zehir 250.000 fareyi öldürebilir. *Köpek balıkları yaşamları boyunca dişlerini değiştirir. Değiştirdikleri diş sayıları 30 bini geçebilir. *Kaplan köpekbalığı çöp tenekesi adıyla da anılır. Bulduğu her şeye saldırır, tenekeler dahil. *Amerika tirsisi balığı erişkenliği döneminde tek seferde 600.000 yumurta bırakabilir. *Acıbalık dişileri zamanında hamilelik testlerinde kullanılmıştır. *Balon balığının bedeninde tetrodotoksin adı verilen siyanürden daha zehirli bir madde bulunur. *Trişin solucanı dünyada 400 milyondan fazla insanın bağırsaklarında bulunur. *Sünger bir bitki değil aksine hayvandır. Kullandığımız banyo süngerleri bu hayvandan elde edilmektedir. *Karadul örümceğinin zehri çıngıraklı yılanların zehrinden 15 kat daha ölümcüldür. *At sineklerinin dişileri besleneceği memelileri nefeslerindeki karbondioksiti izleyerek bulur.
Hayvanlar Ansiklopedisi
Hayvanlar AnsiklopedisiGeorge McKay · National Geographic Traveler · 201816 okunma
··
312 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.