Kürşat Demirci: Göbekli Tepe Bulguları Açısından Dinler Tarihine Yeni Bakış
Bölge taş tepeler olarak geçiyor, göbeklitepe sadece bir nokta. Bunun gibi yaklaşık 12 yer var.
Göbeklitepe benzeri yerler, Suriye ve Ürdün’de aynı mimari yapı ile birlikte çıkma ihtimali var.
Bu dönemde yazı olmadığı için burada yapılan çalışmaları arkeolojik ve antropolojik metotlara dayandırma zorunluluğunuz var.
T biçimli taşlar tesadüfen, basit bir mimari öğe olarak dikilmemiş. Belli ki onların arkasında arketipsel bir inanış var.
Arketip: İnsan bilincinin tabiat karşısında geliştirmiş olduğu birtakım fikirlerin bilinçaltına depo edilmesi. Günü geldiğinde bilinçaltına depo edilen o fikirlerin belli bir nörolojik sistem sonucunda dış dünyaya fenomen olarak nasıl yansıdığını anlamak gerekir.
Göbeklitepe karmaşık bir teknolojidir. Adamın elbisesi yok ama Mercedes keşfetmiş gibi bir olay.
İnancın en erken şekilleri nasıldı? - Atalar kültü.
Atalar kültü (Ancestor worship): Ölmüş olan ataların aslında ölmediği, liminal alanda yaşadığı, buradan da dünya içerisine girebildiği veya tekrar liminal alana gittikleri inancı. Yani üç dünya arasında bir sirkülasyon var. Mevcut dünya, liminal veya eşik alan ve öte dünya. Bu primitif bir zihnin türevi veya sonucudur (Animizm).
Animizm denilen hikâyenin aslında basitçe bir inanç biçimi olmadığı, insanın nörolojik (cognitive) yapısıyla alakalı daha derin bir şey olduğu anlaşıldı.
Göbeklitepe gibi alanlar adeta hac mekanları gibi belirli dönemlerde gelinen alanlar.
Axis Mundi.
Yaklaşık M.Ö 9000'den 7000'e kadar buralarda yaşanmış.
15-16 tona varabilen T tipi taşlar.
Tek girişli alanda ritüel olma ihtimali zayıftır ama hem giriş hem de çıkış aynı axis üzerindeyse genellikle buralar inisiyasyon alanlarına işaret eder. Atalar kültü erişkinlik ritüelleriyle yakından alakalıdır. Yeni girdiğiniz sürece sizin bedeninizin hazırlanması self-ritüel gerektirir. Çünkü bir önceki aşamanızda var olan daimonlarla veya cinni varlıklarla (kızılderililerdeki wakanlar) sizin yeni bir sürece girdiğinizde bir önceki daimonları terkedip yeni bir daimon alanına girmeniz gerekiyor. O yüzden bu inisiyasyon ritüelleri kanlı olur. Çünkü daimonlar kanda bulunur ve kanla birlikte eski daimonlar atılır. İnisiyasyon ritüeli atalar kültünün alt kümesidir.
Yeni erişkin olmuş kız ve erkek çocukların, vücutlarında yeni geliştirmiş oldukları hormonal yapıların toprağa dökülmesi pek çok primitif toplumda var. (Toprağa boşalmak.)
Atalar kültünde kafatası çok önemlidir. Vücutlar genelde kafatasından ayrılıp başka yere konulur. Kafatasları üzerine modifikasyon yapılıyor bu Göbeklitepede de çıktı.
Sky burials
Taş güçlü bir arketiptir, kalıcılığı sembolize eder.
Kuzey hindistanda bir topluluk - Jaintialar.
Geniş kalçalı, göğüsleri dolgun olan kadın figürleri çoğu dönemde yaygındır. Bunların tanrıça olduğu varsayılır. Bunların tamamının tanrıça olduğunu arkeologlar artık pek düşünmüyor. Primitif dünyada ölümlerin çoğu doğumda olur. Bunların doğum büyüleri olduğu anlaşılıyor.
Primitif adamın kafası nörolojik olarak bizimkinden farklı çalışıyor. Bu kafanın iki önemli özelliği var. 1: Tabiattaki her şeyi bütüncül bir perspektiften algılayan metamorfik bir kafası var. Yani evrende her şey birbirine dönüşebiliyor. Kuşlar insan, insanlar kuş olabiliyor. 2: Bu adamlarda belli bir hiyerarşik mantık yok.
Primitif dünyada psikodelik maddeler inanılmaz yaygın.
Göbeklitepeyi yarı-sarhoş insanların oluşturduğunu varsayıyorum.
youtube.com/watch?v=0alhEGW...
··
634 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.