Terry Eagleton'un kibarca anlatmak istediğini ben bir kısım olarak şöyle anlatayım: Bir düşünceye karşı saldırı düzenleyecek, onunla eğlenecek kadar radikalleşmeden önce bilmeniz gereken şey, alacağınız radikal tavrın bir aptallık olabileceğini, bu aptallığın da yeni yeni yavru aptallar doğurabileceğini bilmek olduğudur. İşte Eagleton, genel anlamda tam da bunun üzerinde duruyor. Yaklaşık elli yıldır sürdürdüğü edebiyat dersleri verme çabasında, kendisi de bir Marksist geleneğe sahip olan Eagleton, karşısına Richard Dawkins ve Christopher Hitchens'i oturup yaptıklarının böyle bir aptallık olduğunu anlatıyor. O'na göre köklü bir inkar edişi savunmadan önce en azından sistemli bir ilerlemeyle yürünmesi gerekir. Dawkins'in katı, radikal tanrıtanımazlığı popülerlik kazanmıştır. Sanırım bunun hakkında okul dahi açmışlığı var. Hitchens ise daha geri planda kalan, medyatik olmamış biridir ama çalışmaları, onu Eagleton'un fikirlerini açıkça eleştirebileceği bir haldedir. Akıl,İnanç ve Devrim'de Eagleton sadece bu tanrıtanımazlara karşı değildir. Kendisi de sıkı bir Marksist olmasına rağmen solcuları ve Marksistleri de eleştirmekten geri durmaz. Çünkü tıpkı bağnaz dinciler kadar, radikal tanrıtanımazlar kadar Aydınlanma savunucuları için de bu aptallık hareketi geçerlidir. Örneğin bu kitabında üzerinde sıkça durduğu konu olan Aydınlanma'dan da göreceğimiz gibi, sırf bu kavram amacıyla ortaya çıkan doğa ve insanlık karşıtı sonuçları göz ardı eden; entelektüel, sosyalis, hümanist, Marksist bireyler de dolaşmaktadır etrafta. Tanrı tartışması yürütülecekse hatta onu eğlenilecek bir kıvamda yürüteceksek en azından argümanlarımızın basitçe çürütülemeyecek ya da halk arasında savunma amacıyla doğan anlamsız ifadelerden öte bir şeye ulaşması gerekir. Ayrıca Tanrı tartışması yürütmek için ne tanrıtanımaz olmak ne de tanrı yolunda ilerleyen biri olmanın önemi vardır. Böyle bir tartışma bir saf belirlemiş olsa da hakkı, hak sahibine vermeyi gerektirir. Eagleton böyle bir tartışmayı kitabın başında belirttiği üzere, bildiği konu olan Hıristiyanlığı örnek vererek açıklamaya çalışır ama semavi dinlerin tek kaynaktan çıktığını da bilerek, diğer dinleri de bu dinin yanında düşünerek Eagleton'a katılabiliriz. Diğer kitapları gibi Eagleton'un bu kitabı da şahane bir çalışma. Okunmasıyla birçok şey anlam kazanacaktır.

Akıl, İnanç ve DevrimTerry Eagleton · Tellekt Yayınevi · 202132 okunma

·

154 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

H. Ferventis