SIFAT-I SÜBÜTİYE (Subuti Sıfatlar)
___
Sıfat-ı Sübütiyye yedidir. (Mâturidi'ye, göre sekizdir).
a - Hayat: Diri olması. Kâinatta insan, hayvan ve bitki gibi canlı mahlukları dirilten Allahu Azîmüşşan olduğuna göre, onun diri olmasında şüphe yoktur. Çünkü diri olmayan, başkasına dirilik veremez.
b - İlim: Bilgili olması. Cenab-ı Allah, geçmişte, gelecekte ve şimdiki halde küçük, büyük, cüz'î, küllî her şeyi bilir. Onun bilgisi dışında hiçbir şey olamaz. Kâinatın nizamı ve hikmetli düzeni bunun en büyük şâhididir. Cenab-ı Hak buyuruyor:
وَعِنْدَهُ مَفَاتِحُ الْغَيْبِ لَا يَعْلَمُهَآ اِلَّا هُوَ وَيَعْلَمُ مَا فِى الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَمَا تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَةٍ اِلَّا يَعْلَمُهَا وَلَا حَبَّةٍ فٖى ظُلُمَاتِ الْاَرْضِ وَلَا رَطْبٍ وَلَا يَابِسٍ اِلَّا فٖى كِتَابٍ مُبٖينٍ
"Gayb'ın anahtarları, Allah'ın katındadır. Onları ancak Allah bilir. Karada ve denizde ne varsa hepsini O bilir. O'nun ilmi dışında bir yaprak dahi düşmez. Yerin karanlıkları içindeki tek bir tane, yaş ve kuru her şey Allah'ın ilmindedir." (El-En'am: 59)
c - İrade: Cenab-ı Allah'ın yaratacağı şeyleri kendi hikmetine uygun bir tarzda birer veche tahsis etmesidir. Cenab-ı Hak İrade sıfatıyla herhangi bir şeyi, uzun veya kısa, güzel veya çirkin, âlim veya câhil şurada veya burada halk eder. Cenab-ı Hak buyurur:
وَرَبُّكَ يَخْلُقُ مَايَشَآءُ وَيَخْتَارُ مَاكَانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ سُبْحَانَ اللّٰهِ وَتَعَالٰى عَمَّا يُشْرِكُونَ
"Rabbin dilediğini yaratır ve seçer. İrade serbestlik onların değil, Allah, münezzehtir ve onların ortak koştukları şeylerden yücedir." (El-Kasas: 68)
d- Kudret: Güçlü olması. Cenab-ı Allah'ın ezelî bir sıfatı olup, mümkinat'a taallûk eder. Bu sıfat ile mümkinatta tasarruf eder, mevcudu yok edebildiği gibi mümkin ve mâdum olan herşeyi de var edebilir.
e - Semî: İşitmesi. Cenab-ı Hakk'ın ezelî bir sıfat'ı olup, duyulması mümkün olan şeylere taalluk eder. Bu sıfat ile en gizli sesleri bile işitir, duyar. f- Basar: Görmesi. Cenab-ı Hakk'ın ezelî bir sıfatı olup, görülmesi mümkün olan şeylere taalluk eder.
g - Kelâm: Söz söylemesi. Cenab-ı Allah emir verip nehyettiği için konuşur. Fakat onun konuşması bizimki gibi değil, ezelidir. Nasıl ki "ateş yakıcı bir maddedir" denildiği zaman, yakıcı madde, kâğıt üzerine yazılan veya ağızla söylenen, ateş olmayıp hariçteki medlülü olduğu gibi, kâğıt üzerine yazılan veya ağızla okunan Kur'an-ı Kerim de ezelî olmayıp ezelî olan ancak onun medlülüdür.
Maturidî'ye göre, sıfat'ı sübutiyye'nin sekizincisi, sıfatı ef'alın menşe'i olan TEKVİN sıfatıdır. Cenabı Hak, bu sıfat ile istediği her hangi bir şeyi var eder, veya variken yokeder.
___
·
31 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.