Insan eğitildikçe bilim ve eğitim yolunda ilerledikçe anlayışı artar düşünme gücüne Melek'i güç denir 4 Fazilet Erdem ve bunların kaynakları ikmet İffet yiğitlik Adalet Hikmet'in kapsamına giren faziletler Bunlar zeka hatırlama akletme çabuk Anlama anlama gücü zihin açıklığı ve kolay öğrenmedir �ffet'in kapsamına giren faziletler utanma sükûnet sabır cömertlik hür olmak kanaat yumuşak kuyruk düzenlilik iyi hal barışseverlik ağırbaşlılık kötülüklerden sakınma yiğitliğin kapsamına giren faziletler nefis büyüklüğü büyük Himmet sahibi olmak Sebat sabır yumuşaklık sükunet yüreklilik ve sıkıntıya katlanmadır cömertliğin kapsamına giren faziletler eli bol olmak başkalarına ikramda bulunmak Sevinç duymak yardımı seven iyilikte bulunmak ve haklarıdır adaletin kapsamına giren faziletler dostluk ve Ülfet akınlarla ilişkiye sürdürmek ödüllendirme İyi muamele bir şey güzelce yerine getirmek Sevgi dindarlık götürmemek kötülüğe iyilikle karşılık vermek lütufkâr olmak bütün durumlarda insanlıktan ayrılmamak düşmanlıkları terk etmek doğru ve hoş görülmeyen kimselerden sözlerini nakletmemek doğru olanı kimselerinde davranışlarından söz etmek hak cezası veya zina iftirasına yol açan öldürülme veya el kesmeye gerektiren şeyler şöyle dursun Müslüman için yararlı olmayan her sözü terk etmek bayağı ve düşük insanların sözleri karşısında hareketsiz kalmamak insanlar arasında her türlü eğlenceli yemezsek etmeyen kimselerin sözlerine itibar etmemek Helal kazanç sağlamak için açık gözlük etmemek ve çoluk çocuk geçimi için kazanç uğrunda kötü yollara başvurmamak dost ve düşmanları ile ilgili olarak ağzından çıkan her söz veya hatıradan geçen her şeyi Allah'a yönelmek ve ona verdiği söze bağlı olan dosttuk Hikmet sefihlik ile aptallık arasında orta bir yoldur zeka sinsilik ile budanalık arasında bir durumdur hatırla ama hatırlama belirilmesi gereken şeyleri ihmal ile ortaya çıkan unutma ile belirlenmesi gerekmeyen şeyleri önem verme arasında yer alır atletme iyi bir tasavvur olur olup bir şeyi bulunduğu gerçek durumdan fazla olarak düşünmekte onun bulunduğu durumu eksik olarak düşünmek arasında bir yerdir çabuk anlamaysan iyice anlamazsınız bir şeyin hayalini yakalamakla onun özünü anlamada gecikme arasında bir yerdir zihin açıklığı da istenileni ortaya koymadan nefs'deki karanlık ile isteneni ortaya koymaya engel olan ve Nefise meydana gelen parlaklık arasındaki bir yerdir zihnin iyi ve güçlü olması ise önceden bilinen bir şey hakkında aşırı aşırı derecede düşünmekle o konuda yetersiz düşünmezsin dolan kişi birinci durumda amacını aşar ikinci durumda ise araştırdığı Sonuçta yetersiz kalır kolay öğrenme gelince bu zihinde ilmin sureti çabucak yerleşmekle onun zor ve hatta imkansız olması arasında bir yerdir �ffet'in kapsamına giren faziletlerden utanma iki kötülük arasında bir yer alır Bunlardan biri hayatınızı diğeri de bölünüptür netlikse Korkaklık ve köpürme arasında bir durum olup biri korkulması gerekmeyen şeylerden korkmaktır öteki ise gözlerini gerekmeyen şeyler atılganlık göstermektir Adalet haksızlık etmek ile haksızlığa uğrama arasında yer alır bu şekilde mal etmenin yolları da çoktur ötenaz zulme uğrayan kimselere malları pek azdır Çünkü onlar uygunsuz yollardan malum edilmezse insanın kendi özünü tamamlamada kendi kendisine yeterli olmadığını iyi bir hayat sağlamak ve işlerinin doğru olarak görünmesi için birçok kimsenin ona yardımcı olmaması gerektiğini belirttik Bu nedenle insan yaratılışı itibariyle medeniydi demişlerdir yani o insan niye mutluluğa ulaşmak için birçok kişinin bulunduğu şehir bir şehirde yaşamak zorundadır yaratılış itibarıyla ve zorunlu olarak her insan bir diğerine muhtaçtır Bu yüzden o insanlarla iyi ilişkiler kurmak ve onları içten sevmek huzurundadır Çünkü insanlar onun özünü ve insanlığını tamamlıyorlar O da Ötekiler için aynı şeyi yapıyorlar ahlak nefsin düşünüp taşınmadan kendi fiilleri ile ortaya koymasını sağlayan durumdur Bu durum ikiye ayrılır Birincisi mizaçtan kaynaklanan tabi ahlak ikincisi alışkanlık ve eğitimle kazanılan ahlaktır her ahşap değişebilir değişmesi mümkün olan hiçbir şey tabi değildir Öyleyse hiçbir ahlak tabi değildir başarı çalışmakla olur ve Bunlar birbirine bağlıdır
96 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.