Gönderi
Kötülük, iyiliğin bir çeşidi olabilir mi?
Yahuda İskariot, yani Kariyotlu (Filistin’de bir şehir) Yahuda, İsa’ya ihanet etmiştir etmesine de, bir sormak lazım, niye etmiştir…
Peşinen söyleyeyim, bunun açık bir cevabı yok. Kötülük bazen kendiliğindendir. Ama Yahuda’da çarpıcı olan şu ki, onun tüm hayatına sinen kötülükler, muhakkak çevresindeki insanların yüzlerine tutulan ve onların kendilerini orada görebildikleri bir aynadır. Bu yüzden onu yargılarken dikkatli olmalı. Kendimiz hakkında konuşuyor olabiliriz…
İsa’yı taşladıkları bir köyde, köy halkını bu yaptıklarından vazgeçiren, Yahuda’nın onlara attığı yalanlardı. Fakat İsa Yahuda’ya, onların hayatını kurtarmak için attığı yalan yüzünden tavır aldı. Oysa İsa’nın etrafındaki diğer havarileri Tanrı’nın oğlunu kurtarmak için bir şey yapmamışlardı. Şimdi Yahuda kötülük mü etti?
İsa çarmıha gerildikten sonra, onu ele veren Yahuda, onun ölümünden memnuniyet duyan Yahudi din adamlarına gidiyor ve “Size yalan attım,” diyor, “İsa, onda olduğunu size söylediğim kötü özelliklerin hiçbirine sahip değil. Onu boşuna öldürdünüz.” Şimdi o din adamlarının telafi edilemez kötülüğü ile Yahuda’nın kötülüğü arasında dağlar kadar fark var mı? Çatlak bir sese (İsa’nın Yahudi dininde reform çabalarına) müsamaha göstermeyen din adamları çok mu iyiler?
Son olarak, İsa’nın havarileri, aralarından kimin onunla birlikte ilk olarak göğe yükseleceğini hep tartışırlarken, İsa Romalı askerlerce çarmıha gerilmeye götürüldüğü sırada, havarilerin hiçbiri müdahale etmedi. Oysa Yahuda, İsa’nın idamını engellemeye çalıştığı gibi, kendini de öldürerek İsa ile göğe ilk yükselen “havari” oldu. Peki şimdi bu ne? Yahuda vicdan azabından mı, yoksa İsa’nın gökteki ilk yoldaşı olmak istediği için mi kendini astı?
Yahuda, kitapta, iyiliği yüzde yüzlük bir oranda uygulamaya çalışan kişilere inat, bunun mümkün olmadığını göstermeye çalışıyor sanki. Yeri geldiğinde kötülük etmenin, iyiliğe de yarar sunacağını mı ilan etmiş oluyor böylece? Bana göre öyle. Kitaptaki Yahuda’ya ancak bu bakımdan hak verilebilir.
Neticede onun kötülüğü, iyiliğin hakim olması yolundaki önemli duraklardan biri olmuştur. Etkileyici…
Not (Şubat, 2024): 1. ve 2. yüzyılda Ortadoğu’nun çeşitli yerlerinde bulunan gnostik (mistik, batınî, vb.) Hıristiyanlar, Yahuda İskariot’u bir aziz olarak görüyorlarmış. Eğer o İsa’yı ele vermeseydi, İsa’nın görevini yapamayacağını, dolasıyla Tanrı’ya kavuşmak gibi bir yüceliğe eremeyeceğini düşünüyorlarmış. Yani bu ve başka konularda, üzerinde uzlaşılan öyküye aykırı bir öykü anlatıyorlarmış.
Dolayısıyla Leonid N. Andreyev’in de kitabını, bu tür çevrelerin etkisiyle yazdığını düşünmek gayet doğal.
··
28 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.