Ölüm Bir Varmış Bir Yokmuş
Analiz
"Düşünün birden ölüm son buluyor ve herhangi bir şekilde insanlar ölmüyor" durumuyla karşılaşan insanlar dehşete kapılırken, bir yandan da büyük bir şaşkınlık ve hayret içinde oluyorlar. Ölüm, doğal bir süreç olmasına rağmen, aniden son bulduğunda insanların tepkileri karmaşık bir ruh halinde olurdu. İnsanların korku ve endişe duyguları büyük bir ölçüde ağırlık kazanırken, ölümün yok oluşuyla beraber birçok yaşamsal gerçeklik ve düzenin altüst olduğunu gören insanlar, geleceğe dair bir belirsizlikle karşılaşırlardı. Ölüm, hayatın bir parçası olduğu için, onun yokluğu insanların günlük rutinlerini, ilişkilerini ve yaşamlarını derinden etkilerdi. Bu durum, insanların güvende hissedemedikleri, sürekli bir tedirginlik içinde oldukları bir toplum ortamı yaratırdı. Ancak, bazı insanlar bu durumu sevinçle karşılayabilirdi. Ölümün yok oluşu, hayatın sonsuz bir potansiyele sahip olduğunu gösterirdi. İnsanlar, ölümün var olduğu gerçeğiyle yüzleşmek zorunda kalmadan, daha cesur ve özgürce yaşayabilirlerdi. Bu durum, insanların kendilerini daha fazla keşfetmelerine, hayallerini gerçekleştirmelerine ve hayatlarını daha anlamlı bir şekilde yaşamalarına olanak sağlardı. Saramago 'nun eserinde ise, ölümün aniden son bulması ve insanlar arasında yaratılan sarsıntılar çarpıcı bir şekilde ele alınır. Yazar, insanların ölümle yüzleşme ve onun yokluğunda yaşama uyum sağlama süreçlerini detaylı bir şekilde betimler. Toplumun sosyal, psikolojik ve ekonomik yapısında meydana gelen değişimler, Saramago'nun ustalıkla işlediği bir konudur. Bu eser, insan doğasının temel korkularını ve beklentilerini sorgulayarak, okurlara derin bir düşünce provokasyonu sunar.
Ana tema:
A:Toplumsal Karmaşıklık: Kitap, ölümün sona ermesinin insanların yaşamını ve ölümünün toplumsal düzeni nasıl etkilediğini göstererek, bu karmaşıklığın altını çizer. Ölümsüz bir nüfus, sağlık hizmetleri, bakım evleri ve ekonomik sistem gibi alanlarda büyük zorluklar yaratır.
B:Din ve İnanç Sorgulanması: Ölümün sona ermesi, dini inançları, özellikle de İsa Mesih'in ölümü ve dirilişi gibi temel Hristiyan doktrinlerini sorgular. Kitap, Katolik Kilisesi'nin bu yeni durum karşısındaki tepkisini ve dini otoritelerin nasıl zorlandığını gösterir.
C:Bireysellik ve Ölüm İle İlgili İlişkiler: Kitap, ölümün sona ermesinin bireylerin yaşamı ve ölümü nasıl deneyimlediğini ve bu durumun kişisel ilişkilere nasıl etki ettiğini araştırır. Özellikle Ölüm karakterinin, bir insanla olan ilişkisi ve ona aşık olması, bireysel düzeydeki etkileri ele alır.
İnsanlık ve Ölüm: Kitap,ölümün sadece insan deneyiminin bir parçası olduğunu değil, aynı zamanda insan doğasının da vazgeçilmez bir unsuru olduğunu vurgulamaktadır. Kitap, ölümün her insanın hayatında mutlaka karşılaşacağı kaçınılmaz bir gerçek olduğunu anlatırken, insanların ölümsüzlük düşüncesinin nasıl bir etkisi olabileceği üzerine de düşündürmektedir. Ölümsüzlük kavramı insanların hayatlarını nasıl şekillendirebileceği, onların davranışlarını ve değerlerini nasıl etkileyebileceği, yaşam amaçlarını nasıl değiştirebileceği gibi önemli soruları gündeme getirmektedir. Bu bağlamda, kitap insanların ölümle yüzleşme ve ölümsüzlük düşüncesini anlama süreçlerini de ele alarak, insan doğasının derinliklerine inmekte ve okuyucuları düşünmeye teşvik etmektedir.
Karakterler:
Ölüm (Death): Hikayenin ana karakterlerinden biri olan Ölüm, önceki ölümün sona ermesinden sonra ortaya çıkar. Ölüm, yaşamı sona erdiren gizemli bir varlıktır ve ölüm mektuplarını insanlara göndermekle sorumludur.
Çellist (Cellist): Hikayenin diğer ana karakterlerinden biri olan Çellist, kitabın ilerleyen bölümlerinde ölümle özel bir ilişki kurar. Kitabın ilerleyen kısımlarında, ölümle olan ilişkisi ve etkileşimleri önemli bir rol oynar.
Özet:
Kitap, geçmişte bir ülkede yaşanan olayları anlatır. Bir gece yarısı, bir gizem neticesinde ölüm sona erer ve insanlar artık ölümü deneyimlemezler. İlk başta, insanlar ölüme karşı kazandıkları zaferi kutlarlar ve ölümün neden sona erdiğini anlamaya çalışırlar. Ancak, bu durum Katolik Kilisesi için tehdit oluşturur çünkü İsa Mesih'in ölümü ve dirilişi sorgulanır hale gelir. Diğer yandan, insanlar yeni buldukları ölümsüzlüğün tadını çıkarırlar. Ancak, bu sevinç kısa sürer çünkü ölümün sona ermesi yeni sorunlar ortaya çıkarır. Sağlık çalışanları, sürekli yaşayan insanların bakım evlerini ve hastaneleri dolduracağından endişe eder. Cenaze levazımatçıları ise iş yapamayacaklarını ve hayvanları öbür dünyaya hazırlamak zorunda kalacaklarını düşünürler. Bu sorunlara çözüm olarak, yeraltı bir grup olan maphia, insanları ülkenin sınırlarına getirerek öldürür. Bu durum hükümeti bile etkiler ve komşularıyla savaşın eşiğine gelir. Ancak, ölüm bir süre sonra ölüm adlı bir kadın olarak geri döner ve deneyimin sona erdiğini duyurur. Artık insanların ölümüne hazırlanmaları için bir hafta süre verir. Bu mor zarflı mektuplar ülkede büyük bir heyecan yaratır ve insanlar ölüme geri dönmekle kalmaz, aynı zamanda mektupları alarak kaderlerini kabul etmek zorunda kalırlar. Hikâye buradan itibaren büyük ölçüde ölümün, şaşırtıcı bir şekilde ölmeyecek olan sıradan bir çellistle olan ilişkisine odaklanıyor. Ölüm ona her mektup gönderdiğinde, mektup geri dönüyor. Ölüm, sebepsiz yere bu adamın yanlışlıkla öldürülmediğini keşfeder. Başlangıçta sadece bu adamı analiz etmek ve neden eşsiz olduğunu keşfetmek niyetinde olsa da ölüm sonunda ona âşık olur, o kadar ki onunla tanışmak için insan formuna girer. Çellisti ziyaret ettikten sonra mektubu ona şahsen vermeyi planlar; bunun yerine ona âşık olur ve bunu yaparak daha da insana benzer hale gelir. Ölüm, her mektubunu geri alırken çellisti fark eder ve onun neden ölmeyeceğini anlamaya çalışır. Ancak, zamanla ölüm, çelliste aşık olur ve onunla tanışmak için insan formuna girer. Kitap, sonunda kimsenin ölmediğini belirterek sona erer.
