Nietzche'den şunu öğrendim: Eğer ahlak konusunda bir şeyler, hatta sadece yararlı ya da pragmatik olabilecek bir şeyler öğrenmek istiyorsak, öncelikle ahlak kavramını tamamen reddetmeliyiz. "Ahlak, insan türünün bir yanılsamasıdır: Ahlak, bizi ahlakı reddetmek zorunda bırakmaktadır" (Gİ, 400). Ahlak, biyolojik açıdan da şüpheli bir kavramdır. Zevk ve acının birbirinin tersi olduğunu iddia eden "ahlak, psikoloji ile ilgili her şeyi yanlışlamıştır (İİ, IV, 5). Öncelikle kendimizi yıllık göç yolculuklarına çıkmış bir antilop sürüsü gibi görmeliyiz; bu gibi bir durumda neyin ahlaki olup neyin olmadığının bir biyolog ya da fizikçi için hiçbir anlamı yoktur. "Bence, doğru' ile doğru olmayan' kavramlarının optik konusunda hiçbir anlamı yoktur" (WV, Sonsöz). Şempanzeler için metafizik diye bir şeyin söz konusu olamayacağını kanıtlamak için (77. Bölüm), şempanze dili diye bir şeyin olamayacağını kabul ettik (takibeden bölümlere bakınız). Bir canlı türünden dilin esirgemek, politik bir tavır takınmadan ve anlayışımızı bozacak şekilde belli bir türe ayrımcılık yapmadan mümkün değildir. Nasıl olur da şempanzeden, antiloptan, filden "ahlakı" esirgeriz ve nasıl olup da kendimiz için ahlak, diğer türler için de etolojiyi uygun buluruz? Bu neredeyse kozmik ölçülerde bir çifte standart uygulamasıdır. Böyle yapınca, homo sapienste ahlakın olmamasının üzerimizde yarattığı ağırlıktan kurtulup, ahlakı tanrısal ya da metafizik açıdan nesnelleştirerek ona evrensel bir konum vermiş oluyoruz. Bu da fiilen artık ahlak kavramı konusunda endişelenmememiz anlamına gelir, çünkü ahlak mutlak, ebedi ve bizden uzak mevcut olan bir şey olduğuna göre, zaten gökten inmiş vahiy bizi neyin ahlaki olduğu konusunda düşünmek yükünden kurtarmış olur. İşte, birbirimize karşı haklılik gerekçesiyle yaptığımız savaşların nedeni olan, tanrısal bir temelden kaynaklı bir ahlak kanunu da aynı bu şekilde işlemektedir; öylesine ki, ahlak artık ahlaksızlık olmuştur ve tarihöncesine dayanan metafizik iyi ve kötü kavramlarımız birbirine girmiş ve kafa ka- rıştırıcı hale gelmiştir.
Sayfa 183 - 184 - PdfKitabı okudu
·
10 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.