Her şey kafada biter sözünü hepimiz biliyoruz. Bu gerçek anlamda öyle. Şimdiye kadar psikoljik olarak insan yapısını okuma, izleme şansım olmuştu. Ama beyne bu açıdan bakmak ilk kez nasip oldu. Beynin arka loblarında oluşan hasarların görsel yetimizi bozduğu; bozmak derken herşeyi farklı gösterebildiği, yüzleri cisimleri tanımaya engel olduğu gerçeği, ifade ve ses tonuna karşı özel bir duyarlılığa sahip olduğu için bir afazi hastasına yalan söylenemediği de biraz şaşkınlık yarattı. Şaşırmak güzel şey. Şaşıralım ahali. İnsan vücudu başlı başına hayret uyandırıyor. Kitabın isminden de anladığımız gibi karısının kafasını şapka sanıp başına geçirmeye çalışan bir adam görüyoruz başta. "Görsel açıdan, cansız bir soyutlamalar dünyasının içinde kaybolmuştu." Her gördüğünü bambaşka tasvir eden bu adam, aslında gayet düzgün ve başarılı üstelik. Gittikçe kötüye giden bir durum bu ama başarıyla insan bir şeye tutunabiliyor her durumda. İnsan ne kadar zayıf bir yaratık olsa da çoğu zaman gücü karşısında da hayrete düşüyorum. Görsel imgesi bozuk bu adam da başarıyla müzikle tutunuyor hayata. Yazar bu hastayı bizim için uyarı ve ibret vesilesi olarak niteliyor. Haksız da sayılmaz: "Gülünç olduğu kadar korkunç bir benzetmeyle, günümüzün bilişsel nöroloji ve psikolojisini zavallı Dr. P.'nin durumuna benzetebiliriz! Aynen onun gibi bizim de somut ve gerçek olana ihtiyacımız var; biz de bu gerçeği tıpkı onun göremediği gibi göremiyoruz.Bilişsel bilimlerimiz temelde Dr. P. gibi agnoziden mustarip. Bu nedenle Dr. P. bizim için bir uyarı ve ibret vesilesi olabilir." Tourette hastalığına geniş olarak değiniyor. Aralarında en çok beni hayrette bırakanı da karşısındakinin mimiklerini, hareketlerini kopyalama hâli oldu. Kalabalık bir sokakta karşılaşıyor bu hastayla doktor ve bu karşılaşmayı fantastik bir olay olarak niteliyor. "Bu gördüğüm basbayağı her yüz ifadesinin ve figürün anında, otomatik ve kontrolsüz bir biçimde taklit edilmesiydi." "Her bir kişinin küçültülmüş davranış repertuarı saniyenin beşte biri veya daha kısa bir süreye indirgenmiş, böylece on saniyeye elli kişi sığmıştı." Bütün bu kimlikleri içine alması iki dakika sürdüyse, dışa atması bir solukta olmuştu. Renkli bir pandomim gösterisi.. 24 başlık altında nörolojik aşırılık - eksiklik içeren patolojik durumlar anlatılıyor. Basit bir dil, hiç yormayan bir anlatımla farklı dünyalara bakış olan bu kitap fazlasıyla okunmaya değer. Bize verilen, sahip olduğumuz bu sağlığın; hafızanın, ayırt etme yeteneğinin ve daha bir çok şeyin idrakine varmaya vesile olur. İnsan kaybetmeden kıymet bilmez çoğu zaman. Ve kaybettiğini bile bilmemek var bazen.

Karısını Şapka Sanan AdamOliver Sacks · Yapı Kredi Yayınları · 20204,585 okunma

·

29 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Beren Karlı