Thomas More
1516 yılında basılan Sir Thomas More'un Ütopya eseri Rönesans'ın bir yansıması olarak çıkıyor karşımıza. Thomas More, bugün sıkça karşılaştığımız ve kullandığımız Ütopya kavramını ortaya çıkaran kişi.
More, kitapta başkarakterlerden biri. Bir gün arkadaşı ile birlikte Portekizli bir gezgin olan Raphael isminde biriyle tanışırlar ve bu adam onlara Ütopya Adası denilen bir ülkeyi ziyaret ettiğinden bahseder. Bu ülke dünyanın hiçbir yerinde görülmeyen bir devlet düzeni ve toplum yapısına sahiptir. Raphael bu ülkedeki gördüklerini başlar anlatmaya ve kitabın sonuna kadar bunları okuruz.
More'un ütopyası olmayan bir ülkedir. Kafasındaki ideal devlet ve toplum düzenini zihninde kurduğu var olmayan bir ülke üzerinden anlatır. "Bir devlet ve içinde yaşayan toplum nasıl olmalıdır?" sorusunun cevabıdır kitap. Tabi ki kitabı bugünden okuyoruz, yazıldığı döneme göre düşünmeden okumak çoğu şeyi kaçırmaya veya anlamamaya itebilir. More'un Ütopya üzerinden anlattığı bu düzen ne yazık ki günümüzde mevcut değildir ve muhtemelen de olamaz.
Ütopya halkı idealize edilmiş toplumdur. Yedikleri yemeklerden giydikleri giysilere kadar her şey anlatılır ve hayatları mümkün olduğunca minimalizedir. Bu idealize düzenin ilk şartlarından biri olarak More, özel mülkiyetin olmamasını dile getirir. Altın ve gümüş değerli değildir ve diğer madenlerden bir farkı yoktur zira altın ve gümüşe değer atfeden insanın kendisidir. Bunun gibi günümüz toplumunda da hala var olan durumları, var olan toplumun ahlak ve ilkelerinin dışından bakan bir gözmüş gibi anlatır More. More, kitabın içindeki kurguda yer yer Raphael'in anlattıklarını algılayamaz çünkü hali hazırda yaşadığı toplumun içinden biridir ve bu gözle yaklaşır olaylara. Bugün de içinde yaşadığımız toplumun etkisinden dolayı bazı şeylere dışarıdan bir gözle bakamıyoruz ve olması gereken oymuş gibi düşünüp yaşıyoruz. Doğarken yüklenen özelliklermiş gibi. Ama ya öyle değilse?
ÜtopyaThomas More · İthaki Yayınları · 202020.6k okunma
·
25 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.
