Sosyal tarih üzerine çalışmalar yaparak alanında önemli bir yere sahip olan İngiliz tarihçi Arnold Toynbee'nin bu kitabının ilk baskısı 1948'de yayınlanmıştır. Kitapta basımından 15 ve 20 yıl önce yazdığı 13 makale yer almaktadır. Birinci Dünya Savaşından sonra dünyanın siyasi, sosyal, dini ve ekonomik durumunu göz önüne alarak insanlığın gidişatının kendini yok etmeye doğru yol aldığını savunmaktadır. Bu olumsuz gidişatı durdurmanın yolu dünyaya elindeki maddi imkanlar sayesinde hükmeden Batı uygarlığının benmerkezci ve bencil bakış açısından vazgeçmesi ile mümkün olduğunu dile getirmektedir. Makalelerini yazdığı dönemde dünyada sadece beş uygarlığın hayatta olduğunu - Batı, Ortodoks Hristiyanlık, İslam, Hindu ve Uzak Doğu uygarlıkları- ve Batı'nın diğer uygarlıkları "Batılılaşma" yoluyla yok etmeye çalıştığını gözlemlemektedir. Dünyada tek tip bir uygarlığın var olması ise o uygarlığın kendini eleştirmeye dolayısıyla dışardan bakmaya engel olmaktadır. Yazar, Batı' nın özelikle de ahlâkî olarak çözülmeye başladığını bu çözülmeyi durdurmanın diğer uygarlıklardan alınacak olumlu destekle mümkün olacağını savunmaktadır. Özellikle ırkçılık ve alkolizm gibi ahlâkî sorunların İslâm'daki ahlâkî ilkelerle çözüleceğini düşünmektedir. İnsanlığın ilerlemesi için tarihe bütüncül olarak bakmak, farklı uygarlıklarla etkileşim içinde olmak gereğini savunuyor. Arnold Toynbee, dindar bir Hristiyan olarak seküler bir dünya görüşüne karşı çıkıyor. Her ne kadar Batı merkezli bir tarihi bakış açısını eleştirse de Hristiyan inancının derin izlerini yazılarında farkediyor okuyucu. Kitabın zihin dünyama katkısının olduğunu söyleyebilirim. Bütüncül bir bakış, farklı toplulukları kabullenme ve onları anlayıp tarihlerine saygı duyma, maddi gücün kontrolsüz kullanımın getireceği felaket, toplumların otokontrolünün manevi alan yani din olması.... Tarihçinin tarafsız olması, yaşadığı toplumun önyargılardan arınarak tarihi yorumlaması onun tarafsızlığını gösterir. Fakat bu yüzde yüz mümkün görülmüyor. Arnold Toynbee'nin makalesinde Hristiyanlık dışında diğer dinlere yüzeysel bakıldığı anlaşılmaktadır.

Uygarlık YargılanıyorArnold J. Toynbee · Kronik Yayınevi · 202366 okunma

·

147 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kübra Yaşa