HİÇ / SUAT DERVİŞ Geçen ay sonu, küçük bir gurupla Suat Derviş okumasında bu sefer "HİÇ" adlı eserini okuduk. Kitabın kapağında da dediği gibi, Canan Hatiboğlu'nun önsözü ve Serdar Soykan'ın kronolojik biyografisi ile birlikte. Gurubun okumalarına, sıralarına karışmıyorum sonradan dahil olan biri olarak ama keşke bu kitabı ilk sırada okusaymışız. Çünkü Suat Derviş ile tanışırken Serdar Soykan ile de tanıştım ve araştırmalarını, incelemelerini ve yazdıklarını çok beğeniyorum; titizlikle yapılmış, özenilmiş, emek verilmiş, okuru bilgilendiren, doyuran yazılar. "HİÇ" 1935 yılında Cumhuriyet gazetesinde tefrika edilip, 1939 yılında kitap halinde basılarak erken / orta dönem eserlerinden olsa da Serdar Soykan'ın 'kronolojik biyografisi bu kitapta olduğu için yazar ve tüm eserleri hakkında bilgi veriyor. Bu yüzden ilk bu eseri okusaydık, daha bilinçli bir okuma yapardık. HİÇ'e dönersek ( hiç dönmeyelim dermişim ) Canan Hatiboğlu'nun da dediği gibi edebiyat tarihinde 'ortada kalmış' bir halin ürünü. Melodramatik bir öykü olsa da yaşadığı toplumun izlerini taşırken aynı zamanda bir çöküş hikayesi. Muhafazakar izler taşısa da yozlaşan toplumu da yansıtıyor. Ezilen, dışlanan kadını anlatsa da baş karakter, alt sınıfın mensubu değil, orta üst sınıftan. 1935 yılında Niyazi Acun'a verdiği röportajda Suat Derviş, HİÇ için: "Şimdi bir eser yazıyorum ki, şu ümitle... Türk edebiyatında parmakla gösterilecek ve Nobel mükafatını alacağım." demiş. Ama maalesef alamamış, herhalde siyasi yaşamı yüzünden yasaklı olmasının etkisi vardır diye düşünüyorum. Kitabın konusuna gelirsek: Seza, küçük oğlu Mehmet ve dadısıyla yaşarken, evli olan Atıf ile bir ilişki yaşar. Ölen kocasından kalan parayı ortaklarından alması için Seza'nın yurt dışına gitmesi gerekmektedir, Atıf gerekli yardımı yapar ve Seza'nın gitmesini sağlar. Seza, yurt dışındayken olanlar sonucu Atıf'ın ondan kurtulmak için yurt dışına gönderdiğini fark eder. İşler umduğu gibi gitmez; bir taraftan parayı almaya çalışırken bir taraftan da hastalanan oğluna deva bulmaya çalışır. Tanıtım yazısında:"Hiç’te bir kadının dünyasını anlatıyor. Yazar, bu eserinde farklı açılardan annelik ve aşk temasını ve Doğu ile Batı arasındaki farklılıkları da olağanın dışında bir bakış açısıyla ele alıyor. " denilmiş. Arka kapakta, Canan Hatiboğlu'nun yazısında ise; "Modern deyişle "mahalle baskısına" aldırmayıp dul kadın kimliğini kabullenmeyen Seza'nın gittiği sonda toplum normlarının, bireylerin ve bizzat Seza'nın ta kendisinin rolü var." diyor. Bence; mahalle baskısına aldırmamak, dul kadın kimliğini kabullenmemek başka bir şey; ihanete alet olup yuva yıkmak ve bir anne olarak çocuğunu göz ardı ederek, ikinci plana atmak başka... Öyle ki çocuğunun hastalandığını, ilk semptomlarını dahi fark etmiyor. Okuduğum kitap ve izlediğim filmlerde ihanet söz konusu olduğu zaman anlamadığım bir durum var. İhanete alet olan ikinci kadın neye güveniyor? Sevgisine / aşkına mı güveniyor? Eee, sen adamın ilk aşkı değilsin ki, senden önce eşine, belki arada başka kadınlara da aşık olmuş, seninkinin farkı ne? Senin de vaden dolacak, aşkı bitecek, üstelik bu tip ilişkiler için düzenini bozan, ailesini dağıtan çok az. O zaman kadınlar niye böyle bir ilişkiye başlıyor? Kitaba dönersek, anlamadığım bir şey daha var: ortaklık parası... Bu neyin ortaklığı, menşei nedir? (meblağı geçiyorum) Yurt dışında ortak iş sahibi olan ölmüş eş, yurt içinde hiç bir şey bırakmıyor. Bir de Mehmet'in hastalığı çok hızlı gelişti, okura ip ucu verip, hazırlamadan, sanki diğer olaylar uzatılmış, bazı konular tekrarlanmışken bu bölüm kısa geçilerek bir an önce konu bağlanıp, kitap bitirilmiş gibi. Kitabı okurken bilgi dağarcığıma bir şey daha eklendi. Emprovizasyon: Şiir veya müzikte hazırlanıp düşünmeden, birden bire, içe doğduğu gibi söyleme veya çalma. Suat Derviş, eserleri ve yarattığı karakterler üzerine söylenecek, araştırılacak çok şey var. Ama yorum uzadı, o yüzden kitap okuyalım, okutalım diyerek bitiriyorum.

HiçSuat Derviş · İthaki · 2013153 okunma

·

57 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.