Derler ki büyük Alman şairi Goethe yazdığı bir eser sayesinde intihar etmekten kurtuldu. Bu şair hakkında Almanya'da yazılanlar, bir hayli yekün tutan kendi eserlerinin herhalde on bin katından daha çok. Onun neyini araştırmamışlar ki?., Ta çocukluk aşklarını, en minik sıkıntılarını, sevinçlerini, ana babasının kişiliklerini, mizaçlarını... Akla gelebilecek her şeyini...
Ve Goethe gençlik yıllarında arkadaşının karısına âşık olur. Kadın da ona tutkun. Koca durumdan haberdar. Ama anlaşılması guç bir “şövalyelik”le, bu büyük aşkın önüne set çekmez. Ne var ki Goethe vicdan azapları içinde kıvranır ve nihayet canına kıyma noktasına gelir.
İşte bu noktada imdadına “sanat eseri” yetişir. Oturur sevgilisi Şarlot'un karşısına, tıpkı kendi hayatında olduğu gibi, kendini temsılen Verter'i koyar ve Genç Verter'in Istırapları isimli eserını yazar. Eserin sonunda Verter beynine bir kurşun sıkarak intihar eder. Kafatası parçalanır. Beyni etrafa saçılır. Bu kanlı ve dramatık sahneye şahit olmak da anlayışlı kocaya düşer. Yorumcular diyorlar ki, “İşte bu eser, Goethe'nin içinde bulunduğu ve kendisini mutlak bir tarzda intihara götüren bunalımdan kurtarmıştır.”
Guzel!
Yazarımız canına kıymaktan kurtuldu. Daha, çok uzun yıllar yaşayarak, ortaya peş peşe koyduğu iri eserlerle Alman edebiyatının en gövdeli adamı olur, Onun dehasını kanıtlamaya yönelik binlerce çalışma yapılır. Bununla da yetinmezler ve onun çocukluğundakı davranışlarını, sorulara verdiği cevapları, bugunku “zekâ yaşı ölçme testlerine” uygulayarak, onun taa çocukluğundan beri deha olduğunu ispat ederler.
Bunlara fazla bir itirazımız yok. Bırakalım doya doya yazsınlar Goetheleri üzerine. Ancak yine edebiyat tarihlerinde yer alan küçük ve elbette yine Goethe'nin İehine kullanılan, onun ne kadar etkileyici bir kalemi olduğunu ispat babında söylenen bır küçük tespite yer verelim, “Yeni piyasaya çıktığında Genç Verter'in Istırapları'nı okuyan âşık delikanlılardan birçoğu eserin etkisinde kalarak canına kıymıştır.”
Verter'i yazarak canını kurtaran Goethe, onunla birçok gencın hayata veda etmesine yol açtı. Büyük bir zekâ... Ama kendı egoizmi içinde, başkalarının hayatını hiçe sayışı ile ne kadar cüce...
·
126 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.