İskoç yazar Ali Smith’in Mevsimler Dörtlemesi’nin ilk kitabı Sonbahar, Brexit referandumunun gündemde olduğu 2016’da, sanat tarihi okutmanı olan otuzlu yaşlarının başındaki Elisabeth ile bir bakımevinde kalan yüz yaşındaki eski komşuları David arasındaki ilişkinin hikâyesi ekseninde Birleşik Krallık’ın ve hatta Birleşik Krallık özelinde dünyanın geldiği noktayı eleştiriyor: bürokrasinin işlevsizliğinden ırkçılık ve mülteci krizine, liberalizm ya da bireysellik adı altında aslında gittikçe muhafazakarlaşan politikaların sonuçlarına ve savaşlara kadar pek çok noktaya temas ediyor. Anlattıklarından ziyade anlatım biçimiyle etkileyen enteresan romanlardan biri Sonbahar. Bir yandan insanın doğayla olan bağını da hatırlatan şekilde, hayatın döngüleriyle ve hatta hikaye anlatımıyla mevsimler arasında bağlantı kuruyor Ali Smith ve bunu da o kadar şiirsel bir dille yapıyor ki yüz yaşındaki bir adamın yapraklarını döken bir ağaç misali rüyalarına ve sanrılarına kapılıp gidiyorsunuz okurken. Diğer yandan, Elisabeth ve David’in hikâyeleri zamanda gidiş ve gelişlerle, karışık bir sıralamada anlatılıyor ve ilerledikçe taşların yavaş yavaş yerine oturması daha da keyifli hale getiriyor romanı. Karakterlerin her ikisinin de ilgi alanları vesilesiyle hikâyeye bazı gerçek kişiler de dahil oluyor, bunların en ön plana çıkanı benim daha önce hakkında pek bilgi sahibi olmadığım, tek İngiliz kadın Pop Art ressamı Pauline Boty. O kadar etkileyici bir hayat hikâyesi var ki Boty’nin, romanın asıl derdinin etkisini bile gölgede bırakıyor neredeyse. Tüm bunlar romanı dikkatinizi vererek okumanız gerektiği anlamına gelse de onu aynı zamanda enteresan bir metin yapıyor. Ali Smith’in bir diğer sevdiğim yönü de mizah anlayışıyla beraber, çoğu şeyi okurun gözüne sokmadan, hatta sezdirerek işlemesi. Romanın asıl meselesi Brexit olsa da yüz yaşındaki karakterin geçmişiyle beraber yirminci yüzyıl tarihinin gölgesinin 2016’ya düşüşü ya da tek bir geriye gidişte adı geçen Irak Savaşı hoştu mesela. Zamanda karışık ve parçalı anlatımla beraber bu okura bırakılan noktalar herkesin hoşuna gitmeyebilir ama ben kafamdaki bazı soru işaretlerini cevaplamış olmasını tercih etsem de genelde beğendim. Henüz yazarla ilgili fikrimi netleştirmek için çok erken ama şimdilik farklı ve keyifli bir yolculuk oluyor benim için. Hemen okuyacağım Kış romanından da beklentim yüksek.

SonbaharAli Smith · Kafka Kitap Yayınları · 2020190 okunma

··

1,397 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

İpek Dadakçı