Platon, insan ruhunu üç bölüme ayırdığı gibi, devletini de üç bölüme ayırarak inceler. Üstelik bu üç bölümlü, yani üç sosyal sınıfa dayalı devletteki bölüm de ruhun bölümlerine karşılık gelir.
İlk bölüm vatandaşlardan oluşur, yani tüccarlar, sanatçılar, çiftçiler gibi üreten sınıftan. Vatandaşlar, aşağıda açıklanacak diğer iki sınıfa tabidir ve iki sınıfa devletin yönetiminde olsun, savunulmasında olsun, eğitiminde olsun daha az etkindirler; yine de üretici sınıf olduklarından devletin ekonomisinde diğer sınıflardan çok daha büyük rol oynarlar.
İkinci bölüm koruyucular ya da askerlerden oluşur. Devlet yöneticilerini yetiştiren bir sınıftır bu. Görevi askeridir; devletin iç ve dış düşmanlarına karşı savunulmasından, sosyal ve politik düzenin kurulmasından ve kurulu düzenin korunmasından sorumludur. Bu yüzden bu sınıfta yetiştirilecek çocukları doğuracak ana babanın bile uvgun çiftler olmasına dikkat edilmelidir. Bebekliklerinden itibaren iyi ve güçlü bir yurttaş olmaya aday olduklarından, bu sınıfın üyeleri olabilecek en mükemmel eğitimle yetiştirilmeli, özellikle edebiyat, müzik, askeri eğitim, matematik, felsefe ve metafizik gibi disiplinlerle donatılmalıdır. Bu sınıfın asla kendi malı mülkü olmamalı, sahip olunan her şey devlete ait olmalıdır, çünkü bu sağlanmadığında yönetici olacak insanın ruhu salt mal mülk edinme hırsıyla dolacağından, halka hizmet etmek yerine elde avuçta ne varsa kendine mal etmeye çalışacaktır, dolayısıyla iyi, doğru ve güzel olan yoldan sapıp koruyucu olmaktan çok saldırgan bir ruh haline sahip olacaktır. Kısacası bu sınıftaki kişilerin bütün refahları devlet tarafından sağlanmalı, zenginlik ya da yoksulluk gibi bir dertleri hiç olmamalıdır. Çünkü zenginlik, tembellik ve miskinlik doğurur; yoksulluksa insanın ödevlerini hakkıyla yerine getirememesine neden olur.
Üçüncü bölüm bilgelerden oluşur, başka deyişle felsefe eğitimi alan ve her zaman aklın kılavuzluğunda hareket eden felsefecilerden.
Bu sınıf diğer sınıfların, dolayısıyla devletin adeta aklıdır, gözüdür. Bu yüzden felsefeciler devletin başında her türlü yönetimden sorumlu (arkhōn), yasa yapıcı ve en kritik kararları alan kişiler olarak yer alırlar. Bundan başka diğer sosyal sınıfların eğitiminden de sorumludurlar.
Sayfa 207Kitabı okuyor
·
25 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.