Dikkat spoiler içerir. İsmet İnönü zamanında başlayan çok partili demokrasi süreci ve ülkeyi 10 yıl yöneten Demokrat Parti ile ilgili olarak yazarın Marksist bakış açısı ile yazılmış güzel bir araştırma eseri. İkinci Dünya Savaşı öncesi ve sonrasında CHP bünyesinde İnönü başkanlığında çok partili sisteme geçiş çalışmaları yapılacakken, Toprak Reformu sebebi ile Menderes, Bayar, Polatkan ve Köprülü'nün verdiği Dörtlü Takrir, partinin kurulması ile başlıyor. Burada 1946 seçimlerine hile karıştığı iddiası, muhalefetin yani DP'nin gayet etkili bir muhalefet yapması, bir süre CHP'nin taviz vermesi ama eleştiri dozajı düşmeyince onların da aynı sertlik ile cevabı, ancak bu durumun Recep Peker'in başını yemesi, bazı yerel ve ufak seçimlerin boykot edilmesi ce katılımın düşük olması, Fevzi Paşa'nın Millet Partisini kurması ve en sonunda 1950 yılında başa geçmeleri anlatılıyor. İktidarın ilk başlarında orduda bir darbe söylentisi çıkması ve Menderes'in hızlı bir şekilde ihraçlar ve emekliye sevk ile bunun önünü alması, parti içerisinde her şeyin özgürce konuşulması, liderlerin bile tenkit edilebilmesi, genel kurul ve il örgütleri arasında vekil adayı seçimi konusunda anlaşmazlık, alınan dış yardımlar, tarım desteği ve yol yapımı ile gelen geçici refah, ama yükseliş dönemi olan 1954'e kadarki süreçte bile basına ve muhalefete yapılan baskı anlatılıyor. Burada Kore savaşı için yapılanlar, NATO'ya giriş, Balkan Paktı yapılması ama Stalin ölümü sebebiyle Yugoslavya'nın rahatlayıp paktın boşa düşmesi, Bağdat paktı ve Irak ile ilişkiler sebebiyle hem Batı hem de Arap dünyası ile ilişkilerin bozulması anlatılıyor. Duraklama döneminde basın kanunu, CHP mallarına el koyma girişimleri, Millet Partisinin kapatılması, CMP kurulması, DP içinde muhalefetin ayrılıp Hürriyet partisi kurması ve sonra CHP ile birleşmesi, tam ittifakı engellemek için DP faaliyetleri, Kıbrıs sorunu ve 6-7 Eylül olayları, Köprülü'nün partiden istifa etmesi, Menderes'in kongrede bile çatlak sese tahammülü olmaması gibi konular anlatılıyor. En sonunda 27 Mayıs' a giden yolda Tahkikat komisyonu, Vatan cephesi, tutuklanan gazeteciler, CHP muhalefeti, Menderes'in uçak kazası, aydın kesimin DP'den soğuması, bürokrasi kalkacak diye halkın okumuş kesimi aşağılaması ve memurun hem bu durum hem de enflasyon yüzünden ezilmesi, tüm bu fevri davranışların ihtilal hazırlaması anlatılıyor. Mutlaka okunması gereken kitaplardan biri.

Demokrat PartiCem Eroğul · Yordam Kitap · 201498 okunma

20 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Serdar Poirot