Gönderi
İslam öncesi Türk topluluklarının ilginç, nükteli, subjektif bir gözlemi
İbn Fadlan, tam olarak nereli olduğu bilinmeyen, Abbasi Halifesi Muktedir tarafından Volga(İdil) Bulgarlarına gönderilen bir heyetin içinde yer alan, yolculuğu sırasında başına gelenleri, ilişkide bulunduğu toplumları, kendi gözünden ve kendi anlayışı ile bizlere aktaran alim biri.
Konu Volga Bulgarlarının Hazarlar ile arasında geçen kız alma verme konusundaki anlaşmazlık sonucunda, Bulgarların Hazarlar'ın bu konu sebebi ile kendilerine saldırmalarını önlemek hususunda sur-kale yapımı için Halife'den yardım (para) istemesi ile başlıyor. Heyetin gitme amacı bu. İdile kadar sürecek olan yolculuk sırasında kafile, ilk olarak Samanilere, sonra Harezm'lilere, daha sonra Türk boylarından Oğuzlara, Peçeneklere, Başgırtlara ve daha başka adı geçen çokça Türk toplumuna misafir oluyor. En son olarak Volga Bulgarlarına varıyor. Bununla beraber yakın yerleşimde bulunan Rusları ve Viking olduğu zannedilen belli grupları ve onların yaşayışlarını, adetlerini, düzenlerini de anlatıyor.
Kitap çok kısa olması ile birlikte, gerek İbn Fadlan'ın mübalağaları, gerek İslam ile tanışmamış Türk-Rus vb. toplulukların bazı ilginç adetleri ve İbn Fadlan'ın onlara tepkileri, gerek kolay anlatımı ile, okunması gayet keyifli bir kitap olduğunu söyleyebiliriz. 900 küsür yıllarındaki Türk ataların yaşamları, giyinişleri, görünümleri, adetleri, yasaları, töreleri, törenleri, devlet düzenleri, kutsalları, dini inanışları vb. hakkında birinci şahıstan böyle bir kitap okumanın (her ne kadar bazı yerlerde mübalağa, uydurma, hor görme yaklaşımı bulunsa da) tadı başka oluyor. Özellikle bizim gibi göçebe toplumların kendilerine ait bilgileri yazıya dökme, yerleşik kılma alışkanlıklarının olmaması, eser daha da değerli hale getiriyor. İçinde alıntılanacak pek çok yer var.
Anadolu'ya göçen atalarımız olan Türk boyu Oğuzlar ve diğer Türkler hakkında bilgi edinmek isteyen herkesin okumasını tavsiye ederim.
·
26 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.