İbrani dinlerin kitaplarından biri olan İncil; içerisinde 4 farklı (Matta, Markos, Luka, Yuhanna) incil versiyonunu, havarilerin İsa'nın ölümü sonrası yaptıklarını, Pavlus'un muhtelif kentlere misyonerlik amacı ile yazdığı Hristiyanlık ve ahlak öğretileri, Yakup, Yuhanna gibi havarilerin mektuplarını ve son olarak kıyamet gününü betimleyen, Yuhanna'ya ait Vahiy bölümünü içerir. Dört İncilin de olay örgüleri birbirlerine benzerdir. En eski yazılanı Markos'tur. Günümüzde üslupsal açıdan diğerlerine göre daha iyi olduğundan okunmak için Yuhanna tercih edilir. Yazılan ilk İncil Markos, İsa'nın ölümünden yaklaşık 30 yıl sonra yazılmıştır. Markos'un yazarı; İncil'i, II. Yüzyılın ilk çeyreğine kadar sürecek olan İncil'in 'sözlü gelenek' döneminde, Akdeniz havzasında dilden dile anlatılarak aktarılan özdeyiş ve hikayelerden yararlanarak yazmıştır. Araştırmalar, sözlü gelenek döneminde İncil'in redaksiyona uğradığını ve yazarların da redaktör konumunda olduğunu söyler. İncil, yazarları tarafından kendi düşünceleriyle paralellik gösterecek şekilde değiştirilmiştir. Ayrıca araştırmalar, ilk dönemlere ait geleneksel parçaların sonrasında değiştirildiğini göstermiştir. Kuşkusuz ki İncil, sadece yaşanan olaylar ile ilgili bir tarihsel sunu amacıyla yazılmamıştır. Genel olarak yazılanlar özgün rivayetler, sonradan müdahale ile değiştirilmiş rivayetler ve yaşanmamış rivayetler olarak sınıflandırılabilir. İsa'nın davranışları ve yaşadıkları kısa öyküler biçiminde Markos'da toplanıldığına inanılır. Paragraflar ve epizotlar arasında çok gevşek bağlantılar mevcuttur. Epizotların birbirinden bağımsızlığı İncil'in 'sözlü gelenekten' alınmış küçük ünitelerin birleştirilmesiyle yazıldığını gösterir. Yazılan paragraflardaki anlam bütünlüğünün yer yer bozulması, kitap boyunca ilerleyen anlam bütünlüğünün bazı bölümlerde tali yollar oluşturması Markos yazarının redaktör görevi gördüğünü gösterir. Yazılan İncillerin oluşum aşaması sözlü rivayetlerin dinlenmesi, yazıya geçirilmesi ve sonrasında yazar tarafından düzenlenmesi olarak üçe ayrılabilir. Bu sözlü rivayet döneminin 30-120 yılları arası olduğu düşünülmektedir. Markos, büyük ihtimalle Luka ve Matta yazarları tarafından bir kaynak olarak kullanılmıştır. İnciller, kronolojik bir yol izlemez. Birbirinden bağımsız pasajların gelişigüzel yerleştirilmesiyle oluşturulmuştur. İncil içerisindeki özdeyişleri de üçe ayırabiliriz : (1)Karşıtlık diyalogları, (2) Skolastik veya öğretici diyaloglar ve (3)Biyografik özdeyişler. Kuşkusuz İncil, bize Roma İmparatorluğu'nun 1. yüzyıl tarihini sunmaz. Farklı milletlerden ve kültürlerden insanları çekebilmek adına yer yer değiştirildiğini ve düzenlendiğini söyleyebiliriz. Yakın zamanda yapılan çalışmalar da İncil'i farklı dillere nakledenlerin eserleri kendi düşüncelerine paralellik gösterecek şekilde oluşturduğunu bize göstermektedir. Bu yüzden İncil, tarihsel bir belge niteliği taşımaz. İnciller, inanç propagandası adına yazılmıştır. İncillerin yazılışındaki başat tema 'kurtuluş' tur. Misyonerlik, yeni inançlılar kazanmak yazarların başlıca amaçları olmuştur. İsa'nın ağzından hiç çıkmayan sözceler sonradan eklenmiştir. Kısaca İncil, yazarlar tarafından olduğu gibi günümüze aktarılmamıştır. İnciller 'de yazarların kendi dogmatik fikirleri mevcuttur.

İncil: MüjdeKolektif · Kitab-ı Mukaddes Şirketi · 20161,739 okunma

·

39 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Mertcan Alptekin