Atomik Alışkanlıklar ile Sigarayı Nasıl Bıraktım?
Alışkanlık oluşturmak hiç şüphesiz zor bir süreçtir, özellikle de bu alışkanlıklar iyi alışkanlıklar ise üzerinde çalışmamız gereken bir alanı işaret ediyor. İstisna sonuçlar elde etmek için müstesna koşullarda zaman harcamak gerekiyor.
Kitaptan edinilen bu bilgileri temel alarak, hayatımda verdiğim en iyi kararlardan birini paylaşmak isterim. Bu karar, bir kötü alışkanlığımdan kurtulma kararıydı. Bu kötü alışkanlık, beni gerçek potansiyelime ulaşmamı engelliyordu. Ancak kitaptan öğrendiğim prensipleri uygulayarak bu alışkanlığı aşmayı başardım. Bu süreçte yaşadığım deneyimleri ve kazandığım iç görüleri paylaşarak, belki de sizlerin de benzer zorluklarla başa çıkmanıza ve kendi hedeflerinize daha yakından ulaşmanıza yardımcı olabilirim.
1. Kötü Alışkanlıkları Tanıma ve Bırakma Stratejileri:
İyi ve faydalı alışkanları oluşturabilmek için öncelikle kötü alışkanlıkların tanımlanması gerekiyor diyor James Clear. Bu tanımlamayı görünür kılma yöntemi ile yapacağız. Zaten hepimiz farkında olduğumuz kötü alışkanlıklarımızı biliyoruz. Bu sigara içmek, çok fazla televizyon seyretmek, kitap okumamak, çok yemek gibi şeyler olabilirler. Önemli olan ilk aşama bunları belirginleştirmek. Örneğin çok fazla yemek yiyor ve kendinizi tutamıyorsanız ne zaman ve neden yediğinizi bulmanız gerekebilir. **Paraselsus (1493 – 1541) "Tüm maddeler zehirdir, ilacı zehirden ayıran dozudur" diyerek zehire doz kavramını getirmiştir**. Bunun altında yatan sebeplerden birisi can sıkıntısı olabileceği gibi hiç bilmediğiniz bir hastalığınız da olabilir. Ya da çok fazla sigara içiyorsanız ne zaman sigara içtiğinize ya da içtiğiniz anda mutlu mu yoksa mutsuz mu olduğunuza odaklanmanız gerekebilir. Kısacası istemediğimiz o alışkanlığı bilinçli bir şekilde fark etmemiz gerektiğini belirtiyor bu kitap. Kötü alışkanlar için yapmamız gerekenler bundan ibaret. Belirginleştirmek ve maruz kalma ihtimalini azaltmak, zihniyeti değiştirmek ve zorlaştırmak.
2. İyi Alışkanlıkların Oluşturulması ve Güçlendirilmesi:
Kötü alışkanlıkları oluşturmak kolay olduğu kadar onları bırakmak ve yerine iyi alışkanlıkları koyabilmek o kadar zor. Fakat bizler başarıyı ulaşılacak bir hedef olarak görmeyi aklımızdan çıkarmamız gerekiyor. Onun yerine onu geliştirilebilecek bir sistem ya da sonsuza dek iyileştirilebilecek bir süreç olarak görmemiz gerekiyor.
İyi bir alışkanlığın oluşturulması zahmetli görünse de her gün yapacağımız %1’lik bir iyileştirme yıl 365 günün sonunda bize %37 yani 37 kat daha iyi bir sonuç ile geri döneceğini bilmemiz gerekiyor. Kitaptan yola çıkarsak, James Clear ilk olarak bir ‘’alışkanlık kartı’’ oluşturmayı öneriyor. Bu aslında oldukça popüler. Bugünlerde hepimiz to do uygulamalarını kullanıyoruz. Bunu bir alışkanlık kartına dönüştürüp gün içinde neler yapıyoruz ve bu yaptığımız davranışların hangileri kötü alışkanlıklar öncelikle bunları bulmamız gerekiyor. Bunu zaten biraz önce konuşmuştuk. Bunları bulmak aslında zor olan kısmı çünkü bizler kendimize şeffaf olamayan varlıklarız. Bu sebeple bunu yaparken olabildiğinizce şeffaf olmaya çalışın. İkinci olarak görünür kıldığımız bu kötü alışkanlardan hangilerini elimine etmek istiyoruz ona karar verip bunları iyi alışkanlarla yer değiştirmemiz gerekiyor. Fakat burada araya girip kendi deneyimimi söylemek istiyorum. Bence bütünsel bir değişim kalıcı bir değişim olmuyor. Yani hem sigarayı bırakmak, hem kitap okumak, hem spora gitmek, hem işinizde başarılı olmak, hep çok para kazanmak istiyorsanız bunları zamana yaymalı ve atomik maddelerle yola çıkmalısınız.
Geri dönersek bunları yaptıktan sonra değiştirmek istediğimiz alışkanlığımızı artık biliyoruz ve başlayabiliriz.
1. Ortam tasarımı. İyi alışkanlıkların işaretlerini belirgin kılmak.
2. Yapmak istediğiniz bir eylemi, yapmanız gereken bir eylemle eşleştirin.
3. Zor bir alışkanlıktan hemen önce, keyif aldığınız bir şeyi yapın ve motivasyon yaratın.
4. Alışkanları teknolojiyi kullanarak otomatikleştirin.
5. Kendinize ödül verin.
3.Kişisel Hikaye ve Deneyimlerin Rolü:
Şimdi size bir kişisel hikaye paylaşmak istiyorum. Kötü bir alışkanlığı nasıl bıraktığım ve iyi bir alışkanlık edindiğim konusunda. Bu hikaye, atomik alışkanlıkların gücünü benimsememde nasıl yardımcı olduğunu anlatıyor ve sizleri de kendi deneyimlerinizi paylaşmanızı teşvik ediyorum. Bundan bir kaç yıl önce sigara içerken sigarayı bırakacağım artık deyip son sigaram sandığım sigaramı çöpe attım. Hemen paketimi çıkardım. Bütün sigaraları teker teker kırdım içimde muazzam bir huzursuzlukla muhtemelen o sırada (ya başlarsam diye düşünüp boşuna paketi kırıyorum tekrar para vereceğim salak gibi diye düşünüyorum) çöpe atıyorum. Kırma işlemin bitti. Suyumu içtim. Oh artık çok sağlıklıyım. Ne öyle sigara içip kendime ve cebime zarar veriyorum. Artık o parayı da kendime yatırıma harcayacağım diye diye yatağa gidip mışıl mışıl uyudum. Sabah kalktım elimi yüzümü yıkadım ve tam aşağı inerken sigarayı bıraktığım aklıma geldi ve inanılmaz bir üzüntü kapladı içimi. Moralim bozuldu, yüzüm düştü. Neyse dedim bıraktım artık yok öyle bir şey. Kahvaltı yaptım tam kahve yapacağım… Yine o düşünce.. Hayır diyorum kendi kendime bıraktımmm… Çok geçmeden kendimi markette bir sigara bir de soğuk kahve alırken yaşadığım o ‘’ulan dün kırmasaydım boştan yere para vermezdim ile ne kadar kararlılığı düşük bir insanım içinde buldum’’ ve çok geçmeden günlerce sigara içmeye devam ettim.
Sigarayı bıraktın mı? diye soracak olursanız, evet bıraktım. Fakat bu kendi kimliğimi ve inancımı değiştirmem ile oldu. Hayatımdaki en kötü alışkanlığım olan sigarayı bırakma hikayemi işte bu sistem üzerinden anlatmak istiyorum.
İşte tam bu sigara bırakma denemesinin üzerinden 1 yıl sonra tekrardan sigarayı bırakmaya karar verdim. Pandemi zamanıydı. O sırada James Clear’ın ‘’Atomik Alışkanlıklar’’ kitabını okuyorum. Dedim ki; ben bu sigarayı bırakacağım. İlk önce sigarayı neden içtiğimi kendime şeffaf bir şekilde söylemeye başladım… BAĞIMLIYDIM. BİR SEBEBİM YOKTU. Dikkat edin kimse bağlıyım demez ya da istesem bırakırım ya da seviyorum diye kendini telkin eder. Ama sabah akşam, mutlu mutsuz, stresli stressiz elinizde tuttuğunuz ve o olmadan 1 gün dahi geçiremediğiniz bir şey varsa… TEBRİKLER O HER NE İSE BAĞIMLISINIZ.
Bunu tam olarak anladıktan sonra bana yardımcı olmayan argümanları da sıraladım. Yıllardır anlatılan sigara kötüdür, kanser yapar vs. gibi doğru fakat sigara içmeye iten lafları tamamen unuttum. Ben bir bağımlıyım ve bu yüzden sigarayı bırakmak istiyorum çünkü bana zarar veriyor.
Tabi şimdi;
1. İyi alışkanlıkların işaretlerini belirledim. (sigarayı bırakıp sağlıklı ve bağımsız olacaktım)
2. Yapmak istediğim bir eylemi yapmam gerekenle eşleştirdim. (sigara içmezken kahve içtim)
3. Özellikle yaşadığım sigara ataklarından önce ki bunlar yemek sonrası ve kahve sırasında keyif aldığım bir eylem olan kitap okudum. Tabiri caizse kitaplara gömüldüm diyebilirim. O yıl galiba 80 civarı kitap okumuştum :) Buna da sigaranın gücü diyebiliriz.
4. Ödül. (sigaraya verdiğim paralarla kitap satın alarak kendime yatırım yaptım. Şu an da da sigara içmeyerek o parayla yatırım yapıyorum)
İşte pandemi döneminde evden dışarı çıkmayarak sigarayı böyle bıraktım. Zor oldu ama sistemi sürekli iyileştirmeye çalıştım. Dışarı çıktığımda sigara içenleri gördüğümde çok zorlandığım anlar da oldu fakat artık karar vermiştim. Ve 4 yıldır sigara kullanmıyorum. Sağlığımın yanında şu an sigaraya vermediğim paralar ile kendime yatırım yapıyorum ve gerçekten daha önce söyleseler inanmayacağım gibi sigaralı ortamlarda kokudan dolayı duramıyorum. İşte bu 360 derecelik değişimi kendi ellerimle, zor yollardan geçerek kararlılıkla tamamladım. Bu süreçte bir sürü yeni alışkanlık kazanıp bir o kadar kötü alışkanlığa da veda ettim fakat şunu öğrendim; süreç hiç bir zaman düz ve lineer bir şekilde devam etmiyor ve etmeyecek. Kırılmalar ve dalgalanmalar olacak. İşte o kırılmalardan birisi sizi olmak istediğiniz kişiye doğru zamanda dönüştürecektir. 
Atomik Alışkanlıklar 
James Clear
·
57 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.