Gönderi

Ayrıca Mustafa Kemal'in, 1923-1925 dönemindeki hadiselere hayli geniş yer vermiş olmasına rağmen suçsuz olmalarına rağmen 17 kişinin idam edildiği İzmir suikastından hiç bahsetmemesi düşündürücüdür. Suikast ve davalara Nutuk'un sonunda çok kısa bir pasajda ancak yer verilmektedir.⁶⁹⁵ Nutuk büyük temizlik harekâtından (İzmir suikastı davası) bir yıl sonra okunan bir metin olarak 1926'daki fiillerin haklılığını ispat etmeye ağırlık vermektedir. Zürchrer de bu vakıayı şöyle izah eder: "Mustafa Kemal'in 1927'de okuduğu ünlü Nutuk'u 1919-1927 yıllarının tarihi olarak değil, 1925-1926 yıllarındaki temizlik hareketlerinin bir savunmasıdır ve gerçekleştirilen tutuklamaları ve idamları haklı çıkarma girişimi olarak görülmelidir"⁶⁹⁶ Prof. Dr. Mete Tunçay, klikleşmenin vardığı boyutu şöyle anlatır: "Sonrasında politik sebeplerle Ali Fuat Paşa, Karabekir Paşa ve Rauf Bey ortalıktan siliniyor. Bunlar da muhalefete geçiyor. Ali Fuat Paşa'yı Çerkez Ethem ile iş birliği yaptı diye Moskova'ya büyükelçi olarak sürüyorlar, Karabekir'in askerî zaferlerini görmezden geliyorlar. Nutuk'ta en çok yerilen kişi Vahdettin değil Rauf Bey'di (Tunçay, 2009). Taha Akyol'a göre, "Nutuk'ta Rauf Bey hakkında yazılanlar politik beyanlar olup Rauf Bey ülkenin kurucu atalarından biridir" (Ak- yol,2006). ⁶⁹⁷ Nuriye Akman'ın aynı röportajında İsmet Bozdağ da bulunmaktadır. Bozdağ aynen şöyle diyor: "Mustafa Kemal, tarihi doğru anlatmıyor, yani hepsini anlatmıyor, bir parçayı vermiş, üst tarafi karanlık..."⁶⁹⁸ 693. Taha Akyol, Kayıp Tarihimiz c.1 s.137 694. İzmir suikastında idam edilenlerden sadece Lazistan eski milletvekili Ziya Hurşit itirafta bulunmuş ve "Hürriyetsiz bir memlekette yaşamaktansa ölmek hayırlıdır." diyerek yönetimi suçlamıştır. Ziya Hurşit, saltanatın kaldırılmasına da tek başına karşı çıkmıştı. Eski Maliye Nazırı Cavid, Doktor Názım, Hilmi ve Nail Beyler de idama mahkûm oldular ve hemen o gece darağacına götürüldüler. Cavid Bey son söz olarak "Allah'ın láneti zalimin üstündedir. Zulümdür bu zulüm!" Bkz. https://www. hurriyet.com.tr/daragacina-goturen-mektuplari-tam-80-sene-sonra-acikliyorum-4684079 695 Doğan, Türkiye Cumhuriyeti Tarihine Giriş, s.316 696 Erik Jan Zürcher, Modernleşen Türkiye'nin Tarihi, İletişim Yayınları, 7.bsk. 2000 İstanbul, s.255 697 yenisoz.com.tr/yazarlar/nutuk-... C2%A0-bir-kaynak-sayilabilir-mi-3/ 698 Nuriye Akman'ın Röportajı, Sabah 11-14 Haziran 1995
Sayfa 279 - Genç BirikimKitabı okudu
·
39 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.