Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.31
Gönderi
258 syf.
·
Puan vermedi
Görmenin Fıtratıyla Tevhid
❈ ❊ ❈
Kur'ân’ı Kerîmî Zişan, hayatın anlam bütünlüğünü tamamlamak, aydınlatmak, perdeyi/örtüyü kaldırmak cihetiyle özel bir yöntemle ilgi ve dikkat ister. Bireyin ve toplumun yön ve istikametini âyetleri anlam ve yaşayış üzerinde bir direnç kâbil edilirse dünyadan ahirete varoluş ve anlam ufku kazanılır. İnsanın inanç yeteneği ne kadar kabiliyetli hâle getirirse Kur'ân ayetlerinin sırları selâmet ve saadeti bereketiyle o kadar getirmektedir. Kur'ân’ı Zişan, muhatap aldığı insanlar içinde mümin ve salihlerine Pakize hayatla diriltir, Tayyib olan Pak hayatı verir. Kur'ân’ın iddia ve daveti, Hakk Teâlâ’nın varlığının göstergesi, Tevhidi tanımanın yolları, amelin kıyamet sahnesindeki huzuru, İbrahim Halilullah’ın delil getirmesindeki muhabbet burhanı konularıyla yirmi başlıkla Abdullah Cevâdi Âmulî, “Konulu Tefsir Çalışmaları” kitabı önemli bir hacme sahip. Kum İlmi Havzası’nın âlimlerinden ve 1976’dan halen devam eden tefsir dersleri veren Abdullah Cevâdi Âmulî; Celal ve Cemâl Aynasında Kadın, el-Hamase ve'l-İrfân, Tesnim, İbadetlerin Hikmeti, Rahike-yi Mahtum, Yaratılışın Sırrı gibi 40dan fazla cildin müellifi.
Kur'ân, ilâhî hitabın ve beyanın dünyadan ahirete hayatın rehberliği ve kurtuluş çaresinin tek kaynağı; bir nesil, bir çağın hitabı ve muhatabı sınırlı olmayıp aksine tüm nesillerin ve çağın ilgisi ve etkisine verilmiştir. Kur'ân’ı Zişanı tanıma ve anlama gayretiyle Abdullah Cevâdi Âmulî ele aldığı “Konulu Tefsir Çalışmaları” eserinde Kur'ân’ın içten ve dıştan asla butlana ve çürümeye uğramayacağını, izzet, sağlamlık ve muhkemliğe sahip olduğunu vurgular. ‘Kur'ân Asla Butlana Uğramaz’ başlığı kitabın girişi olup gelecek olan konuların iyi kavranması için önemli maddeler sıralanmıştır. Kur'ân kendi muhtevasının bazı genel çizgileri şöyle işaret edilmekte:
1. Beşerin genel görüşü: İnsan doğumuyla ölümü arasında sadece vardır. Ahiret hayatını reddeden bu görüşe karşılık Âmulî, Kur'ân’ın görüşünü ele almakta. “Bu dünya hayatı bir eğlence oyundan başka bir şey değildir, ayetinin hikmet yönünü irdeler. Allah'ın insanları tabiat lezzetlerine meşgul etmesine karşılık Müslümanın maddi haz ve lezzete gönül bağlamamasıdır.
2. Maddeci görüş tabiat ve madde ilişkisini maddesellik ötesi hiçbir nedenin var olmadığını, savunur. Kur'ân, illet-malul ilişkisini bütün imkân ve yaratılış düzeni, tabiat ve maddenin tek yaratıcısı olduğunu, beyan eder.
3. Beşer, izzeti ve üstünlüğü, mal-mülkte, maddi makamlarda ararken Kur'ân, izzeti bunların dışında tutarak izzet sahibi olmak isteyenlerin izzeti Allah'tan almalıdır.
4. Beşer, kendisini güç ve kudret sahibi olarak görmekte ve zannetmekte. Kur'ân, var olan bütün güçler, kuvvetler ve kudretler Allah'tandır. Varlıksal boyuta sahip her şey Allah'tandır.
5. Beşeri akımlar, ölümün yok olduğunu, varlık sahnesinden silindiğini savunurlar. Kur'ân ise bunun aksini savunur.
Kur'ân, Allah'ın kelâmı olduğu, daveti ise maarif ve usul-ü din yani dinin esasları ile bu iki ilke Kur’an’ın iddiası ve davetidir. Geniş bir ifadeyle kesin burhan ve delil üzerinde duran Âmulî, tevhide giden yolları ve şirkten kaynaklanan sapmaları ‘Hâk Teâlâ’nın Varlığını Göstergesi’ başlığında inceler. Varlık âleminin her tarafı Allah’ın ayet ve nişanesidir. Âmulî bu başlıkta insanın bu ayet ve nişaneleri görebilmesi için ruhunu diriltmeli, kalp gözünü açmalı ve bu yolla onların yaratıcısı olan Halık Teâlâ’yı bulabilsin.
İnsanın tekâmülü hususunda Âmulî beş merhale beyan ediyor: Birincisi marifet, ikincisi hareket, hicret ve çaba, üçüncüsü harekette sürat, dördüncüsü insanî faziletlerde öne geçme, beşincisi İmamet ve önderliktir. Âlemdeki uyum ve düzeni incelemek ve üzerinde tefekkür etmek akıllı ve düşünen insanı muvahhid kılar. Âmulî burada düşünen hareket eden, âlemin düzeninde tefekkür etmek yol, yaratıcıya iman ise hedeftir, demekte. Sonsuz Bir ve Tek Hakikat olan Allah’ı tanıma kalpleri hususunda Âmulî, üzerinde durarak Allah'ı tanıma zarfları, tevhidi tanıma nurları, kalbe yerleşsin tevhîdî marifetten hicret edebilmesi inceliklerini ele alır.
Mahlukat Âlemi’nin Allah’ı tesbih etmesi hususunu üzerinde duran Âmulî, bu konuyu ayetler ışığında birkaç başlıkla ele alır. İnce bir anlayış ve kavrayışla “O'nu övgü ile tespih etmeyen yoktur, lâkin siz onların tespihini anlamazsınız.” (İsra,44) ayetinin bilinçli ve uyanık bir mümin yüksek bir anlayışla anlayabilir. Göklerin ve yerin hazineleri tümü O'nda kaynak alır, bütün varlıkların hazineleri ve hükmeden irade de Allah'ın iradesindedir. Bu derin manayı anlamak için Âmulî, içsel bir temizlik, latif bir ruh gerekli olduğunu vurgular. Bu derin kavrayışı konunun genişletilmesi adına “Böylece biz İbrahim’e göklerin ve yerin melekûtunu gösteriyorduk.” (En'am,75) Müminlere “Bakmadılar mı göklerin ve yerin melekûtuna!” (A'raf,185) Âyeti ışığıyla neden âlemin batınına nazar etmiyorlar, kalp gözüyle âlemin ruhuna neden bakmıyorlar? Neden ruhlarını temiz tutarak ruh sahnelerinde gören bir göz sağlamıyorlar? Bunun incelemesini yapan Âmulî, kalbin görür gözüyle âlemin derununa inilmesiyle Hz. İbrahim gibi âlemin melekûtunu görülmesi mümkünâtına değinmektedir. Bu hususu Hz. İbrahim’in Muhabbet Burhanı başlığında melekûtu gören fıtratı üzerinde uzunca durarak; kitabı tevhid ve Aşk ilişkisinin boyutuyla bitirmektedir.
Allah’ın şerefli olarak yaşattığı insan varlığına hitabı ve muhatabı olan Yüce Kur'ân’ı Kerîm kitabının anlam ve yaşayış rehberliğine ve uyarıcı yönüne bir imkân ve seviye olarak sahip olmak tüm insanların ve özelinde ise Müslümanların bahtiyarlık onuru ve gerekliliğidir. Dünya hayatına acılan insan bilinci aynı zamanda ahiret hayatının ufkuna ve gerçeğine de açılmaktadır. Kur’ân’ı Kerîm hitap ve muhatabı ahirete hazırlık olan dünya hayatının görev ve sorumluluklarını uyarı ve ikazlarıyla haber vermekte. Hayatın çok yönlü katmanlarının karmaşık ve sorunlarına karşılık ayetlerin cevap ve çözüm muhatabına sahip olan herkesin anlam ve bilinç direncini aktif ve güçlü tutmak durumunda olmalı. Bu hedefle Kur'ân Âyetlerinin tefsir çabalarının bir örneği olarak Abdullah Cevâdi Âmulî’nin “Konulu Tefsir Çalışmaları” kitabı Kur'ân’ın iddia ve daveti, Tevhidi tanımanın yolları, Pak Hayat, Tevhid ve Aşk yönleri birer işlenen çeşitliliktir.
Kitabın Künyesi: Cevâdi Âmulî, Konulu Tefsir Çalışmaları – Hayat-ı Tayyib, Önsöz Yayıncılık, Cevâdi Âmulî Külliyatı-6, 1. Baskı Eylül 2023, 258 sayfa.
Yunus Özdemir
·
123 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.