1882’de Londra’da varlıklı bir aileye doğmuştu Virginia Woolf. Erkek kardeşleri pahalı okulları bitirip Cambridge Üniversitesi’ne devam ederken, o “edebiyle” evde eğitim aldı. Cinsiyetinden ötürü kütüphanelere girmesi bile yasaktı.
Virginia, bu anlamsız ayrımcılığın kökenini araştırmaya karar verdi.
1929’da dehanın “erkekler tarafından erkekler lehine kurgulanmış” bir kavram olduğunu savunan Kendine Ait Bir Oda’yı kaleme aldı. Okumadıysanız mutlaka okuyun.
Kadınların fırsat eşitsizliği tarihini, tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriyordu Virginia. Tarih boyunca “yapamazsın”ı duymuştu kadın. Geri kalmamış, geri bırakılmıştı. Bu düşmanlığın kökeninde, otoriteyi, statüyü, serveti kaybetme korkusu yatıyordu.
Fiziksel değil zihinsel güç gerektiren alanlarda bile, kadınlar yıllarca oyun dışı bırakıldı. Gary Kasparov, satranççı Judith Polgar için şöyle demişti: “Satranç yeteneği olağanüstü ama ne de olsa kadın. İş, kadın psikolojisinin kusurlarında bitiyor. Uzun bir mücadeleyi sürdürebilecek bir kadın yok.” Judith 2002’de Kasparov’u yendi.
Virginia’dan neredeyse yüz yıl sonra,
2014’te, yani sadece sekiz yıl önce, yazar Catherine Nichols, erkek egemen düzene küçük bir tuzak kurdu. Romanını hem kendi adıyla hem de “George Leyer” takma adıyla 50 yayınevine gönderdi. Erkek ismi olan kopya
17, kadın ismi olan sadece 2 editör tarafından değerlendirildi. George’a gelen ret mektupları bile daha cesaretlendiriciydi.
“Kadının varlığına katlanamayan zihniyet; elbette onun yazmasına, okumasına, düşünmesine de karşıdır” diyen Virginia, perdenin arkasındaki kız kardeşlerine sesleniyordu: “Para kazanın, kendinize ait ayrı bir oda ve boş zaman yaratın. Ve yazın, erkekler ne der diye düşünmeden yazın!”
Zaman içinde çok şey değişti elbette, ancak daha da yol var. Dileğim tüm çocukların ama özellikle bugün bile eğitime erişimi olmayan
kız çocuklarının kendilerini gerçekleştirmelerine imkan tanıyacak nitelikte bir eğitime kavuşması. Dünya Kadınlar Günü ancak adalet ve eşitlik sağlandığında kutlu olacak.
Bahar ERİŞ ( Yazar )