Dinle dinsizliğin arası bir tek soluk
Herkesin biraz da olsa bildiği üzere Hasan Sabbah'ı ve onun haşhaşla kandırdığı fedailerini anlatan bir roman. Yalnız Hasan Sabbah ve dönemin ünlü diğer isimleri 
Ömer Hayyam , 
Nizamülmülk ve 
İmam Gazali hakkında yazılanlar tıpkı 
Amin Maalouf 'un ünlü ve benim de çok sevdiğim romanı 
Semerkant 'ta olduğu gibi kurmaca. Bu iki kitabı okurken aslında bunların roman olduğunu unutmamak lazım. Tarihte gerçekten yaşamış olmaları ve anlatılanların bir kısmının doğru olması diğer birçok yazılan şeyin sadece kurmaca olduğu gerçeğini değiştirmiyor. Buna Sultan Melikşah'ın (kitapta yazılan şekliyle bir suikaste uğramış olma ihitmali olsa da) ölüm sebebinin kesin olarak bilinmemesi de dahil.
Bütün bunları bir kenara bırakırsak hikayenin Sabbah kısmı çok etkileyiciydi.
"İnsanlığın o ana dek görmediği yepyeni bir plan tomurcuklanıyordu içimde. İnsanın körlüğünün sınırlarını son noktaya dek zorlayacaktım! Bu körlükten istifade ederek mutlak bir kudrete sahip olacak, müthiş bir ayrıcalık elde edecektim. Bunu da muhteșem bir masal uydurarak sağlayacaktım. Hakikati öyle bir tahrip edecektim ki torunlarımın torunları dahi bundan bahsedeceklerdi. İnsanlar üzerinde devasa bir deney gerçekleştirecektim!" s.206
Sözlerini okurken çok heyecanlansam da kitabın sonu bana yetmedi. Belki ikinci bir kitapta Sabbah'ın ve Alamut'un sonunu okumak daha iyi olabilirdi. (Ya da 
Semerkant 'ı okuyabilirsiniz.)
Vladimir Bartol 10 yıl boyunca 
Marco Polo 'dan ilham alarak Hasan Sabbah'ı, haşhaşı ve gizli bahçeleri araştırmış. Bu romanı yazmak onun için önüne geçilemez bir tutku olmuş. Günlüklerinde kadere kitabını tamamlayıp yayıncıya teslim edecek kadar yaşaması için yalvarıyormuş. Sonuçta yazdığı romanın bir şaheser olacağından eminmiş.
Sahiden de 
Fedailerin Kalesi Alamut en tanınmş Slovence eser olarak kabul edilir. Ancak bu șaheserin yayımlanma tarihi biraz riskli olmuş. Alamut'un yayımlanması önce Alman ve İtalyan işgali altındaki Slovenya'da yasaklanmış. Sonra da Tito önderliğindeki komünist Yugoslavya'da kitap yıllarca tehdit olarak görülmüş.
Bartol bu eseri kitleleri etki altına alan siyasi ideolojilere, karizmatik liderlere, manipüle edici ideolojilere karşı bir eleştiri olarak kaleme almış. Fakat 1957 baskısı üzerine kendisinden bir yorum istenince Bartol okurlarına şöyle hitap etmiş:
"Alamut okuru bir tek hususu kesinlikle fark edecektir. Hasan'ın kullandığı yöntemler ne derece korkunç, insanlık dışı, alçakça olsa da onun bu türden davranışlarına maruz kalan kişiler temel insani değerlerini zerre kadar yitirmezler. Fedailerin dayanışması asla bitmez. Aralarında tıpkı bahçelerdeki kızlar arasında olduğu gibi sağlam bir dostluk bağı oluşur. İbni Tahir ve arkadaşları gerçeği öğrenme isteğiyle yanıp tutuşmaktadırlar. Ama İbni Tahir sonunda en çok inanıp güvendiği adam tarafından kandırıldığını öğrendiğinde dahi Meryem'in kendisine olan aşkının bir aldatmaca olduğunu fark ettiği andaki kadar üzülmez. Ve nihayetinde tüm gaddarlığına karşın Hasan evrende tek başına olduğu düşüncesini yüreğinde hissetmenin neden olduğu mutsuzlukla kıvranmaktadır."
Eserin İngilizce çevirmeni Michael Biggins de şöyle bir ekleme yapmış;
"Eğer biri yazarın Alamut'a yedirdiği manayı, arka planında yatan duyguyu anlamak isterse ona șöyle demek isterim.
'Dostum! Kardeşim! İnsanı dostluğun gücü kadar kahramanlaştıran başka bir șey var mıdır? Yüreğimize aşktan, sevgiden daha fazla işleyen bir şey bulabilir misin?
Ve hakikat kadar övgüye layık başka bir kavram var mıdır?'"
İncelememde Ömer Hayyam 'dan bahsetmişken, onun sözlerine değinmeden olmaz.
İçin temiz olmadıktan sonra
Hacı hoca olmușsun, kaç para!
Hırka, tesbih, post, seccade güzel:
Ama Tanrı kanar mı bunlara?
- 
Dörtlükler
·
87 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.