Martin Eden’ı Martin Eden yapan, içindeki cevheri ortaya çıkarmasını sağlayan Ruth’a aşık olması mıydı ? Yoksa aşık olmasaydı da yine aynı cesareti ve ilhamı bularak yazılarını yazabilecek miydi? Martin Eden içindeki büyük okuma ve yazma arzusuyla er ya da geç büyük bir yazar olacaktı. Yazarlığa uzanan yolculukta yaşadıkları; aşk, yoksulluk, ait olduğu işçi sınıfına yabancılaşması , kendini geliştirmek için verdiği emek ve nihayet toplumun ikiyüzlülüğünü keşfetmesinin onu sonun başlangıcına taşıdığını bilmeden. Kibar bir adam ve başarılı bir yazar olabilmek için harcadığı çabanın bir kısmı kendi içinden gelse de bir kısmı da Ruth gibi eğitimli bir kıza yakışır biri olabilmek içindi. Tüm bunlar kitabı aşk ekseninde gibi gösterse de aslında anlatılan çok daha fazlası. London, iki gencin aşkı üzerinden toplumsal ve bireysel birçok çatışmayı büyük bir ustalıkla işlemiş. Toplum ikiyüzlüdür ve Hoca Nasreddin’in “Ye kürküm ye!” sözü her daim geçerlidir. Padişah olmaz, iş insanı olur, cumhurbaşkanı olur… Erk sahibi kimse mutlaka şekere gelen sinekler gibi etrafını saranlar da olur. Hiç fark etmez. Tahminimce tarım devriminden sonra yerleşik hayata geçip topluluk halinde yaşamak zorunda kalan insanoğlu, toplumda düzeni sağlamak için güçlü, zengin ve toprak sahibi olanın diğerlerini ezdiği bir toplum yapısı kurmuş. O gün bu gündür de bunun birer parçasıyız. Şimdi demokrasi ve cumhuriyet döneminde olsak da hala bu tabakalı toplum yapısını ve içindeki çelişkileri sanırım hepimiz görüyoruz. Tek fark artık çeşitli yollarla bulunduğun tabakayı değiştirmen daha olası en azından ekonomik olarak. Toplumdaki (eğitim durumunun ne olduğundan bağımsız olarak) sorgulayan, okuyan, düşünen, eleştiren insanların hep daha mutsuz olması durumu günümüzde de geçerliliğini koruyor. Birileri düzene ayak uydurup, paranın ve popülaritenin tadını çıkarırken, sırf bu düşünme ve sorgulama hastalığı yüzünden nice yetenekli insan hak ettiği değeri göremiyor, görse de bir şeyler içlerine sinmiyor. Çünkü biliyorlar, bugün kendilerini takdir eden kitleler, ertesi gün rüzgar başka yerden estiğinde yüz çevirebilir. İşte Martin Eden’da bunu fark etmişti. İnsanlığın varoluşundan bu yana bitmek tükenmek bir yana daha da artan siyasal, sosyolojik ve psikolojik sorunları katman katman başarıyla işlemiş olan bu kitabı mutlaka okumanızı öneririm.

Martin EdenJack London · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 202391.8k okunma

·

23 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ezgi Doğanay