Türkiye'nin güncel olarak birçok cephede savaşması maalesef zor olacaktır. Cepheler ise; ekonomi, eğitim, toplumsal olaylar, kültürel evrim ve plansız göçtür.
Ekonomi cephesinde verilen yanlış ataklar maalesef bu yarayı daha karmaşık bir hale getirmiştir. Bu kararlar sonucunda maalesef yüksek enflasyon, döviz kuru dalgalanmaları, işsizlik, bütçe açığı, politik belirsizlikler, yüksek faiz oranları ve kamu borcu sorunları ile karşılaşılmıştır.
Türkiye, enflasyonla mücadelede zorlanan bir ekonomiye sahiptir. Yüksek enflasyon, tüketici fiyatlarının hızla artmasına ve alım gücünün düşmesine neden olmaktadır.
Türk lirasındaki değer kaybı ve döviz kuru dalgalanmaları ekonomik belirsizliği arttırıyor. Bu durum ithalata dayalı sektörleri ve döviz borcu olan şirketleri etkiliyor.
İşsizlik oranları, ekonomik zorluklarla bağlantılı olarak artmaktadır. İstihdam sorunları, hanehalkı gelirlerini etkileyebilir ve ekonomik belirsizliği arttırmaktadır.
Kamu maliyesindeki bütçe açıkları, ekonomik istikrarsızlığa yol açmakta, kamu borçlarının artmasına ve ekonominin genel sağlığını olumsuz etkilemektedir.
Politik belirsizlik, yatırımcı güvenini azaltmakta ve ekonominin gelişimini olumsuz etkilemektedir. Siyasi istikrarsızlık, ekonomik reformların ve politika uygulamalarının zorlaşmasına neden olmaktadır.
Yüksek faiz oranları, kredi maliyetlerini arttırmakta ve yatırımları olumsuz yönde etkilemektedir. Küçük esnafı olumsuz etkilemektedir.
Yüksek kamu borcu, ekonomik büyüme üzerinde baskı oluşturmaktadır. Borç ödemeleri, bütçe dengesini etkileyip ve ekonomik sürdürülebilirliği zorlamaktadır.
Bu sorunların çözümü genellikle çok katmanlı ve karmaşık olduğu için çözüm budur diyemiyoruz. Ancak ekonomik sorunların çözümü için katkı sağlayacak bazı adımlar vardır.
Bu arada hemen belirtmeliyim, durum öyle bir hal almıştır ki bir çözüm adımı başka bir sorunla bağdaşmış ve o sorunun çözümü ise başka bir soruna bağlıdır. Bu kökten bir planlama, ekonomide istikrar sağlayacak politikaların sürdürebilirliği ile ancak sağlanabilir.
Maliye politikaları, para politikaları ve diğer makroekonomik politikalar düzenlenmeli, iyileştirilmeli ve planlayarak sistemli bir hale gelmelidir. Her gelen başkan ve bakana göre bu politikalar değiştirilmemelidir. Sistemli bir ekonomik planlama hayata geçirilmelidir.
Yatırım iç veya dış kaynaklı olsun geliştirilmeli ve bu yatırımları çekmek için teşvikler sağlanmalıdır. Bu teşviklerin cezbediciliği sorgulanmalıdır. Bu yatırımlar ileri seviyede rekabet ortamı oluşturularak bu rekabetten avantajlar elde edilmelidir.
İstihdamı arttıracak projeler sunulmalı, eğitim ve beceri geliştirme programları, girişimciliği teşvik etmeli, küçük ve orta ölçekli işletmeleri desteklemek gibi çeşitli stratejileri içermelidir.
Bunlar haricinde kısaca belirtmek gerekirse dış ticaret politikaları, kamu mali yönetimi iyileştirmeleri ve sosyal güvenlik ve yardımlar çözüm odaklı diğer adımların konu başlıklarıdır.
*Bu iletiyi paylaşmak üzereyken Merkez Bankası başkanının istifa ettiğini görüyorum. Maalesef durum ortadadır.
**Burası sadece ekonomik olan kısmıydı. Kültürel sorunlar, toplumsal sorunlar ve eğitimde bulunan sorunlar için sizleri biraz bekleteceğim :)