Jane Eyre yazarın hayatından da izler taşıyor. Sert kuralları olan victoria döneminde geçen eser, bir kadının bu dayatmalara, kurallara rağmen nasıl güçlü bir kadına dönüştüğünü anlatıyor.
Kimsesiz küçük bir kız çocuğu üzerinden sınıf ayrımını anlatıyor. İnsan canlısı, sevecen olana kadar mutlu çocukların hakkı olan ayrıcalıklardan "üzülerek" yoksun bırakıldığı söylenen bir sınıf ayrımı bu. Ayrıca hakkını aramak, kendisine yapılan zulme karşı sesini çıkarmak dik başlılık olarak tanımlanan dönem hala günümüzde de devam etmektedir. Bu yüzden günümüz içinde çok değerli bir eser. Yapılan zulm karşısında sığınacak kimsesi olmayan bir kız çocuğunun mücadelesini çok güzel betimlenmiş. "Böyle dik başlı çocukları tanrı da cezalandırır" cümleleriyle anlıyoruz ki tanrının gereği burda da ortaya çıkıyor. Din konusunu da ele alan yazar her ne kadar eserde dini inançları ele alsa da bağnazlıkları da eleştiriyor. Bu hayal dolu boşlukta her şey olduğundan daha soğuk, daha karanlık görünüyor.
Karakterimizin kafasından hızla geçen anıları onun bu hayatta yenilmesini önlüyor. "Neden acı çekiyorum?" Sorusuna bir cevap bulamıyor. Oralardan çok uzakta olmak dileğiyle bir iç çekiyor dış güzellikten yana şansının olmadığını anlıyordu. Çünkü insanlar böyledir göze hoş gelmeyen insanlara karşı bir fikir sahibi oluverirler bunu kitabın bazı bölümlerinde görmekteyiz.
Eserde her karakter bir sembol durumda. Bunlarla birlikte ana karakterimiz kendisine dayatılmak istenen hayatı reddederken hepsine boyun eğen zıt bir karakter de var. Öyle ki kendisini tanrıya teslim etmiş tekrar tanrının insan yaşamındaki olumsuz etkilerini görüyoruz. Papazların tanrı adına yaptığı şeylerin aslında iyilikten çok uzak olduğu, çocukları ölüme terk etmesine kadar gidiyor. Bağnaz düşüncenin yaptığı zulme tanık olurken iş kendi ailesine gelince ses çıkarmaması tanıdık geldi mi?
Gözleri baktığı yeri görmeyen, gözleri kendi yüreğine çevrilmiş, geçmişte kalan yaşadıklarını anımsıyan bir karakter içimiz burkuyor. Kendi yazgısına baş eğen ve kabullenen bu karakter ana karakterimizin zıttı olarak okuru düşündürüyor. Helen isimli karakterimiz uzaktaki evine giderken ona soruyoruz "Gittiğin yeri görebiliyor musun Helen? Biliyor musun?" Bununla beraber tanrının varlığı yokluğu felsefedeki kötülük problemi ve inanç okuyucuyu düşünmeye sevk ediyor. Helen karakterini arayan gözlerimiz ölümle karşılaşmaktan korkuyor ve bugün bir mezar taşında şöyle yazıyor "Resurgam" (Dirileceğim).
Geçmişte yapılan şeyler için duyulan pişmanlıklar ve bu pişmanlıklarla beraber haksız ve bazı şeylerde yanılmış olmak kişiye çok ağır gelirdi psikolojik olarak yanıldığını kabul ederse kişi küçük düşeceğini sanarak boş yere haksızlık ettiği insana kin gütmeyen devam ediyor. Kitapta önemli olan asıl şeyin birinin mutlu olması için kendi hayatını feda etmemek yatıyor. Birileri mutlu olacak diye kendi hayatını zehir etmemenin önemini vurguluyor. Fırtınada dilenci sandığı bir kadını kovan bir insan, ev sahibi gelince kendisini bu fırtınada çok merak ettiğini söylüyor. "Zaten kaç kişi kaldık şurda: bakın insanlık da öldü."
Tehlikeli Oyunlar insanın parasız pulsuz evsiz barksız olması onu kötü biri yapmaz. Dini bir insan yoksulluğu suç görmez. Dini bütün bir insan olmasa da suç görmez bunun dinle bir ilgisi yok. "Sayın bayım, yoksulluk bir ayıp değil, bir gerçek."
Suç ve Ceza
Kitap boyunca Jane eyre hayat oyununda hiç beklemediği kartlarla karşı karşıya geliyor. Gizem içerikleri renk katıyor, dili akıcı ve edebi sayılabilir. Bazı ikili diyaloglar insanın içini bunaltsa da bunu ilk eser olmasına veriyorum. İkili diyaloglar uzun tutulmuşken olaylar çok hızlı geçiş gösteriyor.
Sevginin bile parlatamadığı şeyler olsa da bu kitap penceremizi patlatıyor. Oyun bitti, perde kapanıyor..
Jane EyreCharlotte Brontë · Can Yayınları · 201831,5bin okunma
·
3 artı 1'leme
·
1.088 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.
