Eros ve Philia
Karı koca arasındaki sevgi olan philianın yanı sıra bir başka sevgi türü daha söz konusudur, o da eros, yani tutku veya tensel sevgidir. Eros evlilikte değil, gayri meşru ilişkilerde yaşanır.
Ama erkeklerin bu tür sevgiyi tadabildikleri bir ilişki daha söz konusudur, o da bir paisle, yani bir oğlanla yaşanan sevgidir ve oğlancılık ilişkisinin adı (paiderastia) bu terimden kaynaklanır. Bu ilişki türünü “eşcinsel” bir ilişki olarak nitelemek yanlış olacaktır. Zaten Yunanlar ne bu kelimeye ne de bu kavrama aşinadır. Bunun nedeni, erkeklik konusundaki düşüncelerinin bizimkilerden farklı olmasıdır; erkeklik sadece kadınlarla olan ilişkilerde değil, hem kadınlarla hem de erkeklerle olan ilişkilerde etkin rolün üstlenilmesiyle tezahür eder. Bu ilişki türünün gerçekleşmesi için edilgin olan kişinin, yaşından dolayı henüz tam bir erkek olmayan pais olması gerekir. Dolayısıyla erkek cinsiyetli iki kişiden oluşan bu çiftler, yaş açısından “asimetrik’’ oldukları yani erastēs olarak bilinen yetişkin “seven” ile eromenos olarak bilinen ergen “sevilen’’ arasında yaş farkı olduğu takdirde toplumsal ve kültürel olarak kabul edilir.
Bu yaş farkından kaynaklanan deneyim farkı, yetişkinlerin gençler için - potansiyel yurttaşın toplumsal ve siyasi haklarını kullanabilecek fiili yurttaşa dönüşmeye hazırlandığı bir dönemde - eğitici bir rol üstlenmesine izin verir. Yani seven, polisin yeni bir üyesinin yetişmesine katkıda bulunarak yurttaşlık görevini yerine getirir. Bundan dolayı ve bu şartlarda aynı cinsiyetten ( burada kast edilen tabii ki erkeklerdir ) iki kişi arasında gerçekleşen bir ilişki toplumsal olarak kabul görür ve açık bir şekilde yaşanabilir. Halbuki kadınlar arası aşk ilişkileri, daha önce de değindiğimiz gibi çok farklı bir gözle görülür, hatta kınanır. Kadınlarla beraber olmak isteyen kadınlar ise hakaret niteliğinde ve son derece aşağılayıcı terimlerle ifade edilir. Ünlü kadın şair Sappho da ( Milattan Önce VII-VI. yüzyıllar ) antikçağdan beri Lesbos’taki topluluğun ( thiasos ) genç kızlarıyla yaşadığı aşk ilişkilerinden dolayı kınanmıştır.
Sayfa 143
·
36 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.