Gönderi
Kitap pek az okunduğu ve bilindiği için kısa da olsa bir inceleme yazmak icap eder.
Âkif’le ilgili neşriyatın hatırı sayılır bir şekilde arttığı günümüzde, mektuplarının derli toplu bulunduğu bir eser olmazsa olmazdı. Kitap, bu boşluğu dolduracak mahiyette. 1930’lardan itibaren gerek yurt içinde gerek yurt dışında yazdığı mektuplar Âkif hakkında yazılan kitaplarda/dergilerde vs. parça parça yer alıyordu fakat bu kitapta büyük bir emek sarfedilerek bu mektuplar bir araya getirilmiş, hem de aralarından bazıları ilk defa bu kitapta okur karşısına çıkmış.
Mektuplar, gönderilen kimseler (muhatapları) nezdinde bir tasnife tâbi tutulmuş, bu bakımdan kronolojik olarak bir bütünlük söz konusu değil. Yayına hazırlayan kişi bunu belirtmiş kitabın başında. Mektuplardan sonraki bölümlerde sırasıyla mektupların gönderildiği kimselerin kısa bir şekilde biyografilerine yer verilmiş, Âkif’in mektuplarına dair yayınlar kronolojik bir surette belirtilmiş ve en sonda bir dizin oluşturulmuş. Bu tarz kısımların, üzerinde zaman ve emek harcanıp esere katılması takdire şayan doğrusu.
Mektupların çoğu 1926-1936 arası dönemde yazılmış ve birkaç istisna dışında muhatapların mektuplarına yer verilmemiş. Çoğunluğun 1926 sonrasında yazılmış olmasının sebebi Âkif’in 1926 yılı itibariyle (ve vefatına kadar) Mısır’da ikamet etmesidir. Bu dönemde, muvazzaf olduğu Kur’an meali (mektuplarında tercüme kelimesini kullanır) üzerinde hummalı bir şekilde mesai harcadığını mektuplarında yer yer müşahede etmek mümkün. Bu ilk yıllar onun için külfetli geçmiştir yorumunda bulunmak mübalağa olmaz sanıyorum, zira tercüme konusunda müşkülpesent bir tutum sergilediği ve bunun vebalini kaldıramayacağını düşündüğü için Mısır’daki ilk yıllarında şairliğinin üstüne eğilememiştir ve bu kabiliyetinin köreldiği kaygısından mektuplarında belirtmiştir.
Bu kitap ne gibi bir önem arz ediyor? Bilindiği üzere, mektup, anı, günlük, gezi yazısı vb. gibi metinler bize sahibi hakkında esaslı bir karakter yelpazesi sunar, halet-i ruhiyesini tahlile imkân sağlar. Bu açıdan Âkif’in seciyesini, motivasyonunu ve dünya görüşünü satır aralarında bulup ayıklamak mümkün. Bir diğer sebebi, araştırma yapan kimseler için titizce hazırlanması hasebiyle vazgeçilmez bir materyal teşkil etmesidir. Mektupların hepsi de (Osmanlı Türkçesiyle yazılmış asıl versiyonları yerine) latin harfleriyle kitaba aktarıldığı için konu üzerinde çalışmak isteyenler için büyük bir kolaylık sağlıyor.
Son olarak kitaba dair gözüme çarpan tek bir olumsuzluğu dile getirmek isterim. Mâlum, o dönemde (1920’ler-30’lar) neşredilmiş eserlerin günümüz Türkçesi ile kolayca anlaşılması söz konusu bile olamaz. Hâliyle mektupta yer alan Arapça ve / veya Farsça kelimeleri ve ifadeleri anlamak son derece güç. Bu engebe, kitabı yayına hazırlayan kişi tarafından gözardı edilmiş, umarım bir sonraki baskılarda kitabın sonuna birkaç sayfalık –kitaba has– bir sözlük veya dipnotlar halinde kelimelerin ve ifadelerin –asgari düzeyde de olsa– anlam ve açıklamaları yer alır.
Keyifli ve istifadeli okumalar.
··
2 plus 1
·83 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.