Gönderi
"Çöl Kraliçesi" Gertrude Bell ve Arap Büro
Harika bir kitap. Tek kelimeyle harika. Hem dönem, hem bölge hem de olayların içindeki insanlar hakkında bilgi verilmiş. Taha Niyazi Karaca büyük bir çalışma yürütmüş ve bu çalışmayı da nesnellikle bize sunmuş. Hala güncel olarak bir sorun olmaya devam eden o bölge hakkında nesnelliği korumak da zor bence bu arada.
Ortadoğu şimdi sıcak bir bölge olduğu gibi o zaman da öyleymiş, hatta arttırıyorum şuan yaşanan sorunların tohumları o dönemde atılmış. ( Taha Niyazi Karaca son cümlede yazmış bunu zaten.) Arap Büro ve ortadoğudaki rolü hakkında bilgiler de ediniyoruz ama tabii ki odak noktamız Gertrude Bell. Oradaki olaylara tipik bir sömürgeci gözüyle baktığını ve özgürleştirme adı altında sömürge haline getirme politikasının farkında olduğunu ama görmezden ve bilmezden geldiğini düşünüyorum. Bu kadar donanımlı bir kadının ( kurt gibi yani kadın) etrafında yaşanan olayları ve bu olayların ne noktaya geleceğini öngörememiş olmadı mümkün değil. Arapları çok sevdiğini yazmış ama tipik İngiliz bakış açısından çıkamadığı için ( ki çıkamaması da şaşırtıcı değil) bazı şeyleri görmemeyi seçmesi üzücüydü. Bu arada büro kurulduğunda da görmüş geçirmiş bir kadın yani bazı şeyleri görmemiş olması mümkün değil.
Dönemindeki kadınların önünde olduğu için kendisini takdir etmek istesem de kendisinin özellikle hemcinslerine olan tavırları beni kızdırdı. Savunduklarıyla eylemleri bir olmayan bir insan, bunun en önemli örneği de anti-süfraj hareketine katılıp kadınların siyasette yapamayacaklarını söylemesi ( kadınların siyasette algıları düşükmüş, s121), ardından ileriki yaşlarında ortadoğu siyasetinin ortasına oturması. Ya kendini cinsiyete ait hissetmiyordu, ya da psikolojik olarak başka bir problemi vardı. Hemcinslerini kültürsüz ve görgüsüz olmakla suçluyor genelde. Ama herkes Bell ailesi gibi para içinde yüzmediği gibi her kadın Gertrude gibi serbest de değil. 20. yüzyıl başlarından bahsediyoruz sonuçta. Kısacası Gertrude Bell tipik bir yüksek kesim beyaz insan. Tek farkı maceracı ve bilgiye aç bir insan olması.
Kesinlikle okunması gereken bir kitap, hatta bu kitabı merkez aralarak kronolojik şekilde istihbarat tarihi okuması yapacağım. Olan şeyleri aklınız almıyor nasıl olabilir diyorsunuz çünkü. Okuyun!
·
68 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.