Gönderi
Yazımının 10 yıl sürdüğü bir kitap. O nedenle fikirlerin cümlelere dökülmesindeki itina her satırda o kadar belli ki. Müthiş bir emek var. Nasıl saygı duydum.
Ancak boncuk oyununu tam anlamadım. Belki ben anlayamadım belki de boncuk oyunu bir simge ve yazar o nedenle pek detaya girmemiş. Bir yerlerde boncuk oyununu etraflıca anlatacağını umup durdum. Ama bir yerden sonra bu umudumu bir tarafa bıraktım. Bir kurmaca aslında bu kitap, Josef Knetch isimli bir kahramanın yaşam öyküsü. Geç çocukluğundan entelektüel bir tarikatın (bilim, edebiyat, müzik, matematik, astronomi, vb konularında eğitim verenler ile bu tarikatın okullarında eğitim alan kapalı bir kurum) en tepesine çıkmasına giden yol ve bu en tepede iken herşeyi bırakıp ayrılan bir adamın yaşam öyküsü. Bu tarikatın en büyük uğraşısı entelektüel eğitimleri kullanarak boncuk oyunu eğitimi ve böcük oyununun eğitimi oynanması.
Ana konu bu gibi dursa da aslında temel konu her ne kadar hiç bir mücadelenin (gelir, güvelik, vb) olmadığı yani sorunsuzca yalıtılmış bir düzen içersinde hiyerarşinin sorgulanamaz olduğu sıfır özgürlük şeklindeki yaşam ile mücadelenin olduğu ama sonsuz özgürlük içeren bir hayatın mukayesesi. Bu yalıtılmış yaşamın tanımında bir elitizm, bir aristokrat yapı söz konusu. Tüm üyeler usu kullanmada çok iyiler, her bireyin ideali tam bir entelektüel olmak. Bu kast bu amaç üzerine kurgulanmış. Ama dış dünyadan sistemin korunması adına mutlak izole edilmiş. Ülke bu sistemin sponsoru. Bu sistemin temelleri ülkenin yaşadığı entellektüelleri, sanatçıları ve ülkenin değerlerini yok eden savaşlar, yıkımlar bozgunlar sonrası ortaya çıkan boşlukta vücut bulan ihtiyaç ile atılmış. Yüzyıllarca giderek gelişmiş ve bir değer olarak pırıl pırıl varlığını sürdürmüş. Ama giderek izole hali sponsor olan, dışarının dikkatini çekmeye, onlarca eleştirilmeye, aslında kıskanılmaya başlamış. Sistem içerisi varlığını sürdürmek için sıkı sıkıya düzenine bağlı kalmış ve ülkedeki politikacılar ile ilişkilerini iyi tutmaya çalışmış.
Yazar bu tespitlerini kahramanlarına söyletirken, Plato'nun aristokrat yönetici sınıfı kavramına atifla bu kavramın ütopik olduğunu, dünya gerçek tarihinin bunun tam tersi yönde örnekler ile dolu olduğu dile getirerek bu tanımladığı sistem (tarikat) yapısını dünya ölçeğinde asla var olamayacağını, böyle izole olarak kalmakla da bir şekilde sonunun geleceğine dikkat çekiyor. Ve özetle diyor ki: entellektüellerden politikacı yönetici yapıları gereği olamaz.
Böyle tespitler sonrası kahramanını bu sistemden çıkararak gerçek dünyada özgürlük içerisinde bir yaşam kurumaya yöneltiyor ve ona gerçekçi bir işlev (çocukları eğitmek) sorumluluğu yükletiyor.
Josef Knetch'in tarikatın yönetimine yazdığı istifa mektubu inanılmaz bir metin. Ayrıca yine Knetch'in istifa sonrası en tepe isimle yaptığı konuşma çok verimli.
Sakin sakin okunması şiddetle tavsiye edilir.
·
38 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.