Hızla güçlenen toprak aristokrasisinin gitgide zor duruma soktuğu kitleler, Bizans'taki Türk yanlısı harekete destek vermekteydi. Ama toplumsal bunalımın yanı sıra, dinsel bir bunalım da mevcuttu, Geniş mülklere sahip manastırlar, köylünün sömürülmesine katkıda bulunuyordu. Zenginliğe susamış ruhban'ın bir bölümü ahlâk dışı bir yaşam sürüyor, kadınlarla evlenmeleri ve cinsel ilişkiye girmeleri yasak olan Ortodoks keşişler manastırlarda odalıklarını barındırıyorlardı. Hıristiyan dinine karşı ilgisizlik giderek büyüyordu. Türkler İmparatorluğun yaşadığı ahlâki ve toplumsal bu çifte bunalımdan haberdardı. Türklerin iyi ahlâklılığı 15. yüzyılın ikinci yarısındaki yabancı gezginlerce de aktarılmıştı. Öyle ki, Türk adı “toplumsal adalete önem veren erdemli kişi” anlamını karşılar olmuştu. Sonuçta Osmanlı fethi, Türkler tarafından olduğu kadar, Yunanlılar tarafından da Tanrı'dan istenen bir olay haline gelmişti.
Bizans'taki Türk yanlısı parti⁸, Kent'te düşüşten hemen önce yaşanan gizemcilik ve ahlâklılık hareketi tarafından da güçlendirilecekti. VIII. İoannis Palaiologos ile 1439'da Floransa'ya giderek "Katoliklerle birleşme girişiminde" kendisine danışmanlık yapan dört seçkin filozoftan üçü İstanbul'a Türk yanlısı olarak dönecekti. Gennadios adıyla bilinen Georgios Sholaris, birlik karşıtlarının başına geçecek, keşiş olacak ve İstanbul'un düşüşünden sonra II. Mehmet tarafından İkumeni Patriği atanacaktı. Trabzon'un Yunanlı İmparatoru'nun protovestiarios'u olan Georgios Amoirutzes, islâm ile uzlaşma yollarını arayacak, 1461'de İmparatorunu, Trabzon'u II. Mehmet'e direnmeden teslim etmesi konusunda ikna edecek ve ardından Osmanlı İmparatoru'nun hizmetine girerek İstanbul'da kendisine en yakın kişiler arasında bulunacaktı. Kendisi gibi Müslümanlığa geçen oğlu da Sultan'ın vezirleri arasına katılacaktı.
⁸Burada 'parti'yi klasik parlamenter anlamda kullanmıyor, daha çok “saf” olmayı vurgulayan genci bir kavram olarak sunuyorum.
Sayfa 94 - Lempire Ottoman. Arabölge Gerçeği Işığında Osmanlı Tarihine Bakış. İletişim Yayınları, Birinci Baskı 1996 İstanbul. [ISBN: 975-470-504-6]Kitabı okudu
·
45 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.