İnançlarımızı başkalarına tebliğ ederek onlara iyilik yaptığımızı düşünürüz. Fakat başkaları bize inançlarını anlatmaya başladıklarında bunu “dayatma” ve “kötülük” olarak algılama ihtimalimiz pek yüksektir.
Neredeyse tüm insanlar, inançları ve inançlarının tutarlılığı konusunda kendilerinden pek emindirler. (Zihinlerimizdeki “boşluk doldurma sistemi” bunu sağlayan en önemli araçlarımızın başında gelir.) “Her şeyi” açıkladığına inandıkları metafizik kabullerinin “yanlış” yahut “eksik” olduğunu iddia eden bir başka argüman, hemen herkes için her zaman ciddi düzeyde sorun yaratır. Doğal olarak, kendi inançlarından farklı inançlarla karşılaşanların ilk tepkileri bu tarz inanç ve fikirlere direnç göstermektir. Yani biz en saf niyetlerle bir başkasına “doğru yola” dair öğütler verirken, aslında istemeden karşıdaki insanda ters bir tepki yaratırız. Bu da gayet doğal ve anlaşılır bir şeydir.
Çoğu zaman bu tip farklı inançların karşı karşıya gelmesi, bu nedenlerle maalesef çeşitli düzeylerde çatışma yaratır. Muhalif fikre sahip bir başka insanın zihnindeki temsilleri tam olarak anlamak çoğu zaman imkansızdır. Zira hem ifade zorlukları hem de her insanın sahip olduğu doğal düşünme zinciri boşlukları, karşı tarafa derdini istediği gibi anlatmaya ve karşısındakini anlamaya pek müsait değildir. İnançlar, anlatılmakla pek anlaşılamayacağı için çoğu zaman karşı tarafı “yalancılık” yahut “aptallıkla” suçlama noktasına çok hızlı bir şekilde ulaşırız. Cahillik, en çok kullandığımız teşhis görünümlü yaftalamadır; bize göre bizim gibi inanmayan ve o “yanlış inancında” gayet “kör” bir biçimde ısrar eden insanların ekseri “cahil”dir.
Bu basit ve yaygın refleksleri bir araya toplarsanız, dünyadaki ihtilal ve savaşların önemli bir kısmının neden inançlara, ideolojilere, değişmez dinsel kalıplara ve ezber davranışlara dayandığını daha net görebilirsiniz. Hurafeler, bid’atlar, sonradan dini uygulamaların içine sokulmuş yalan yanlış uygulamalar, “bizimki hariç” diğer inançlarda pek boldur! Böyle olunca, bu sonuçlar da gayet doğaldır ve insanlar tüm bu tepkileri doğal olarak ortaya çıkarır.
Sayfa 46Kitabı okudu
·
14 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.