Huzur Romanında "Devam" Fikri
Ben şahsen romanı bu başlık altında incelemek istedim.
Huzur romanında ele alınan devam fikri birçok alanda yazar tarafından dile getirilmeye
çalışılmıştır. Öncelikle roman bir felsefi romandır. İçerisinde her sayfada bir meseleye
değinmektedir. Sadece Mümtaz ve Nuran arasında ve kişilerin ortak paydada buluştukları insanlar
arasında geçen bir aşk romanı değildir. Tanpınar bu yüzden her bölümde belirli şahıslar ve onların
yaşantıları üzerinden devam fikrini açıklamaya çalışır. Tanpınar’a göre devam fikri halen yaşanan
hayatta eskiden gelenlerin devam etmesi görünüşünü savunmasıdır. Bu devam fikri içinde Huzur
romanının birinci bölümü olan İhsan bölümünde müzik, ninni ve türkü yer alır. Mümtaz İhsan’ın
kiracısı olan kişiye kira ücretini almaya giderken ve İhsan’a bir hasta bakıcı ararken İstanbul’un
semtlerini gezer. Orada eski mimari, gelişmemiş sokakları görür. Sokağın ortasında oyun oynayan
çocukları görünce o çocuklar kendi içinde ninniler söyler. Mümtaz hemen acaba Nuran’da bu sözleri
söyleyerek büyümüş müdür diye kendine sorar. Tanpınar bu çocuk oyunlarında söylenen sözlerin
maneviyatımız ve gelenek ile kültürümüzün bir ürünü olan bu olguların gelecek kuşaklarda da
devam etmesi gerekmektedir der. Bu devam fikri Mümtaz üzerinde ele alınır. Tanpınar romanda
İstanbul’u sıklıkla tasvir eder. İstanbul ve o dönemin aydınları üzerinden musiki, mimari, el sanatları
hakkında bilgiler verilir. Bu bilgiler de yazara göre devam etmesi gereken konulardır. Mümtaz,
Nuran, İhsan ve Tevfik Bey musiki konusunda birleşirler. Mahur bestenin sıklıkla romanda geçmesi,
Mümtaz ve Nuran’ın İstanbul’un çeşitli semtlerine musiki nameleri eşliğinde isim takması örnek
olarak gösterilebilir. Yazar İstanbul ve musikinin devam etmesini özellikle her yerde vurgular.
Örnek olarak Mümtaz’a göre İstanbul’un peysajları bütün bir medeniyetimiz, kirimiz, pasımız, ortak
tarihimiz hep musiki olarak anlatılır. Müzik kendi içinde tarih barındırır. Türküler, ninniler sözlü
ürünlerdir. Gelenekten geleneğe, kuşaktan kuşağa aktarılır. Yazar bu huşuların devam etmesini
dilemektedir.