Akış
Ara
Ne Okusam?
Giriş Yap
Kaydol
Gönderi Oluştur
Alışveriş
Keşfet
Kitaplar
Yazarlar
Okurlar
1000Kitap Android UygulamasıÜCRETSİZ – Google Play'den indirin
1000Kitap iOS UygulamasıÜCRETSİZ – App Store'dan alın
ŞartlarGizlilikTopluluk KurallarıHakkımızdaReklam VerinİletişimKütüphanecilerDizinlerÇerez Politikası
©2024 · 1000Kitap Web Uygulaması · 2.36.26
Gönderi
·
Puan vermedi
Falih Rıfkı Atay'ın kaleminden çıkan "Çankaya", Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarını mercek altına alan, büyüleyici bir eserdir. Atay, kalemini Türk edebiyatının zirvesine taşımış bir yazar olarak, bu kitapta sadece tarihi bir anlatı sunmaktan öteye geçerek, Türkiye'nin ruhunu ve toplumsal dokusunu derinlemesine irdelemiştir.
Kitap, Mustafa Kemal Atatürk'ün liderliğindeki Türkiye'nin kuruluş yıllarını ele alırken, dönemin siyasi, kültürel ve toplumsal dinamiklerini ustalıkla işler. Atay, dönemin önemli figürlerini ve olaylarını detaylı bir şekilde ele alırken, okuyucuyu o dönemin heyecan verici atmosferine sürükler.
"Çankaya", sadece tarihi bir belgesel değil, aynı zamanda derinlemesine bir karakter çalışmasıdır. Atay, Atatürk'ü sadece bir lider olarak değil, bir insan olarak da ele alır. Onun kararlarının arkasındaki düşünce süreçlerine ve duygusal zenginliğine ışık tutar. Aynı şekilde, dönemin diğer önemli figürlerini de benzersiz bir şekilde tasvir ederek, okuyucuya o dönemin çeşitli yönlerini keşfetme fırsatı verir.
Kitap, dönemin siyasi mücadelelerini, toplumsal dönüşümlerini ve kültürel değişimlerini ustalıkla ele alır. Atay'ın dili, akıcı ve etkileyicidir; okuyucuyu sayfaların içine çeker ve Türkiye'nin tarih sahnesindeki önemli dönemlerini soluksuz bir şekilde yaşatır.
Ancak, "Çankaya"nın bazı eleştirilere de maruz kaldığını belirtmek gerekir. Kitabın bazı bölümleri, Atay'ın kişisel görüşlerine aşırı derecede yaslanarak nesnel bir bakış açısından uzaklaşabilir. Ayrıca, kitap bazı noktalarda ayrıntılara çok fazla odaklanarak ana hikâyeyi arka plana itebilir.
Ancak, bu eleştiriler, "Çankaya"nın genel etkisini gölgelememektedir. Kitap, Türkiye'nin tarihî gelişimine derinlemesine bir bakış sunarken, aynı zamanda okuyucuya insanlığın evrensel mücadelelerini ve ideallerini de hatırlatır. Atay'ın ustalıklı kaleminden çıkan bu eser, sadece bir kitap değil, aynı zamanda bir zaman makinesidir; okuyucuyu geçmişe yolculuğa çıkarırken, günümüz dünyasının karmaşıklığını ve insanlık durumunu daha iyi anlama fırsatı sunar.
Sonuç olarak, "Çankaya", Türk edebiyatının başyapıtlarından biridir ve her okurun kütüphanesinde mutlaka bulunması gereken bir kitaptır. Falih Rıfkı Atay'ın derinlikli anlatımı ve çarpıcı dili, okuyucuyu etkilemeyi ve düşündürmeyi başarırken, Türkiye'nin tarihî mirasını yaşatma ve gelecek nesillere aktarma görevini de başarıyla yerine getirir.
Kitaptan Seçilmiş Sözler ve Yorumları
1. "Ben size sadece işte nasıl düşünülmesi gerektiğini gösteriyorum. Unutmayın ki, bizim milletimiz zeki ve çalışkandır. Yeter ki onlara doğru yolu gösterelim, gerisi kendiliğinden gelir." - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün eğitim ve bilinçlendirme üzerindeki vurgusunu yansıtır. Liderliğinin temelinde halkını aydınlatmayı ve doğru yolu göstermeyi amaçlamıştır.
2. "Yurtta sulh, cihanda sulh." - Mustafa Kemal Atatürk
Bu ünlü söz, Atatürk'ün barışçıl politikalarının ve uluslararası ilişkilerdeki öneminin bir ifadesidir. Atatürk, Türkiye'nin iç huzurunu korumanın yanı sıra, dünya genelinde de barış ve uyumun önemini vurgulamıştır.
3. "Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır, ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır." - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün vatan sevgisi ve Türkiye Cumhuriyeti'ne olan bağlılığını vurgular. Onun ölümsüzleşen eserleri arasında Türkiye'nin varlığının ve bağımsızlığının sonsuza kadar süreceğine olan inancını yansıtır.
4. "Ey Türk gençliği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyeti'ni, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir." - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün gençliğe hitabesi, Türk gençliğine vatan sevgisi ve milli değerlere olan bağlılığın önemini anlatır. Onun, Türk gençliğine verdiği bu önemli görev, Türkiye'nin geleceğini inşa etmek için gençlerin üzerine düşen sorumluluğu vurgular.
5. "En büyük savaş, cahilliğe karşı yapılan savaştır." - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün eğitim ve aydınlanma üzerindeki vurgusunu yansıtır. Ona göre, cahillik ve bilgisizlikle mücadele, diğer tüm savaşlardan daha önemlidir. Çünkü eğitimli bir toplum, güçlü ve aydınlık bir geleceğin temelidir.
6. "Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur." - Mustafa Kemal Atatürk
Cesaretin, gücün ve kararlılığın kişinin içinde var olan potansiyelden geldiğini vurgular. Atatürk, Türk milletinin güçlü ve cesur olduğuna inanmış, bağımsızlık mücadelesinde milletin içindeki bu gücün ortaya çıkmasını teşvik etmiştir. Bu söz aynı zamanda kişinin kendi içindeki kaynaklara güvenmesi gerektiğini, zorluklarla karşılaşıldığında içsel gücünü bulması gerektiğini öğütler. "Çankaya" kitabının içerisindeki bu güçlü söz, Atatürk'ün liderliğinin ve Türk milletinin ruhunun temellerinden birini oluşturur.
7. “Ben size taarruzu emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek vakitte yerimizi başka kuvvetler alabilir.” - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün bu sözü, sadece bir askeri stratejinin ötesinde bir vizyonun yansımasıdır. O, savaşın yıkıcı döngüsünden ziyade, insanlığın ilerlemesi için bir çağrıda bulunur. Bu ifade, ölüme meydan okuyan değil, ölümle yüzleşen bir liderin güçlü bir ifadesidir. Yerimizi başka kuvvetler alabilir belki, fakat bizim izimiz, bizim mirasımız asla unutulmayacak. Bu sözler, sadece bir devletin sınırları içinde değil, tüm insanlığın geleceğine yönelik bir vurgudur. Atatürk'ün bu cesur ifadesi, ölümsüz bir mirasın temelini atar; çünkü onun düşündüğü gibi, gerçek miras, fikirlerimizin sonsuza kadar yaşamasıdır.
8. “Ordular ilk hedefimiz Akdeniz’dir.” - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün bu sözü, Türk milletinin azim ve kararlılığının, bağımsızlık ve özgürlük için verilen mücadelenin simgesidir. Dumlupınar Meydan Muharebesi'nde verilen bu komut, Türk Ordusu'nun başarıyla sonuçlanan bir stratejik zafer elde etmesini sağlamış ve ulusal kurtuluş mücadelesinde dönüm noktası olmuştur. Bu söz, Türk milletinin birlik ve beraberlik içinde, kararlılıkla mücadele etmesiyle elde edilen büyük bir başarının ifadesidir. Atatürk'ün liderliği ve stratejik dehası, bu kritik anlarda Türk ulusunu zaferle taçlandırmıştır.
9. En iyi heykeltıraş, mermerini bulmalıdır. Çamur, kireç ve kerpiç, eser tutmaz. -Falih Rıfkı Atay
Falih Rıfkı Atay'ın bu deyişi, sanatın özünde yüceliğe ve mükemmelliğe olan ihtiyacı vurgularken, Atatürk'ün savaş sanatındaki dehasını da akılda tutar. Atatürk, sadece bir askeri lider değil, aynı zamanda bir stratejist ve vizyonerdi. Savaş alanında ustalıkla yönlendirilen birlikleriyle, Türk ulusunun bağımsızlığını ve özgürlüğünü kazanmak için savaştı.
Atatürk, her adımını dikkatle planlayarak, düşmanı şaşırtacak ve etkisiz hale getirecek stratejiler geliştirdi. Bu stratejiler, düşmanı karşı koyamayacağı bir güce karşı koyarken, Türk Ordusu'na moral ve motivasyon sağladı. Atatürk'ün savaş alanındaki dehası, sadece düşmanı yenmekle kalmadı, aynı zamanda Türk milletine umut ve cesaret verdi.
Atatürk'ün liderliği altında, Türk Ordusu'nun başarıları mermer gibi sağlamdı ve tıpkı Atatürk'ün ifadesinde belirtildiği gibi, en iyi heykeltıraşın en kaliteli mermeri bulması gibi, Atatürk de en iyi sonuçları elde etmek için en iyi stratejileri belirledi. Onun savaş sanatındaki dehası, Türk ulusunun zaferi ve bağımsızlığı için harikalar yarattı.
10. “Geldikleri gibi giderler.” - Mustafa Kemal Atatürk
Mustafa Kemal Paşa'nın, işgal altındaki İstanbul'a geldiği o kritik an, sadece bir liderin soğukkanlılığını değil, aynı zamanda geleceğe olan inancını da yansıtır. Haydarpaşa Tren Garı'na vardığında, karşısında işgal kuvvetlerinin varlığını görürken bile, dikkati ve azmiyle Türk milletinin bağımsızlık ve özgürlük mücadelesine olan inancını göstermiştir.
"Geldikleri gibi giderler" sözü, sadece o anın gerçekliğini yansıtmaz, aynı zamanda geleceğe dair bir umudu ifade eder. Mustafa Kemal Paşa'nın bu sözü, Türk milletinin onuru ve bağımsızlığı için mücadele ederken asla pes etmeyeceğinin, sonunda işgal kuvvetlerinin Türk topraklarından ayrılacağının bir işaretidir.
Bu tespit, sadece bir liderin olayları değerlendirme yeteneğini değil, aynı zamanda moralin en dip noktasında bile umudu ve direnci koruma gücünü de yansıtır. Mustafa Kemal Paşa'nın bu sözü, sadece o dönemin koşullarını değil, aynı zamanda insanlığın genelinde umudun ve direncin gücünü hatırlatır.
11. “Hiçbirimiz olmasaydık, Kurtuluş Savaşı’nı Atatürk gene başarırdı. Ama o olmasaydı hiçbirimiz onun yaptığını yapamazdık.” ― Rauf Orbay
Rauf Orbay'ın bu sözü, büyük bir liderin öncü rolünü ve etkisini vurguluyor. Sanki bir ressamın tuvaline can veren fırça darbeleri gibi, Orbay'ın ifadesi, Atatürk'ün liderliğinin eşsizliğine ve Kurtuluş Savaşı'nın başarısında oynadığı kritik rolüne ışık tutuyor. Bu söz, tarihin o karanlık dönemlerinde, bir liderin vizyonunun ve kararlılığının ne kadar önemli olduğunu yansıtıyor. Orbay'ın kelimeleri, sanki bir şairin dizelerindeki derin anlamlar gibi, Atatürk'ün önderliğinin eşsiz doğasını ve onun olmadığı bir senaryoda yaşanacak güçlükleri gösteriyor. Bu söz, bir müzik eserindeki melodi gibi, Atatürk'ün liderliğinin unutulmaz ve yadsınamaz bir öneme sahip olduğunu yansıtıyor. Orbay'ın bu ifadesi, bir heykelin kusursuz detaylarını taşıyan, Atatürk'ün eşsiz liderlik vasfını ve Kurtuluş Savaşı'nın zaferinin arkasındaki güçlü iradeyi anlatıyor. Bu söz, sadece bir liderin değil, aynı zamanda bir milletin cesaret ve kararlılığının yansımasıdır.
12. “Menfaat karşısında küçülenlerden büyük yetişmez.” ― Falih Rıfkı Atay,
Falih Rıfkı Atay'ın bu sözü, insanların menfaat uğruna ilkelerinden ve değerlerinden ödün vermesinin, gerçek anlamda büyüklüğü elde etmelerini engelleyeceğini vurguluyor. Sanki bir deniz fenerinin karanlık sulara ışık tutması gibi, Atay'ın ifadesi, insanların menfaat odaklı hareket etmenin sonunda gerçek başarıyı elde edemeyeceklerini açıkça dile getiriyor. Bu söz, bir dağın zirvesinden çıkan serin rüzgâr gibi, dürüstlüğün, onurun ve ilkelerin korunmasının asıl güç ve büyüklüğün kaynağı olduğunu hatırlatıyor. Atay'ın bu ifadesi, bir çınar ağacının köklerinin derinliklerindeki sağlamlığı gibi, insanın karakterinin sağlamlığının, menfaatler karşısında küçülmemesinin önemini vurguluyor. Bu söz, sadece bireysel olarak değil, aynı zamanda toplumsal düzeyde de geçerlidir; çünkü toplumların da dürüstlük, adalet ve ilkelerine bağlı kalarak gerçek anlamda büyüyebileceğini ifade ediyor. Atay'ın bu sözü, insanların menfaatler karşısında prensiplerinden ödün vermemesi gerektiğini vurgulayarak, gerçek büyüklüğün ancak bu şekilde elde edilebileceğini anlatıyor.
13. Ve yarınlar sizin içindir. Güle güle… - Mustafa Kemal Atatürk
Atatürk'ün "Bu bayramlar ve yarınlar sizindir, güle güle..." sözü, Cumhuriyet Bayramı gecesi yaşanan duygusal bir anın bir parçasıdır. Gençler, Boğaziçi vapurlarından birini tutarak Dolmabahçe Sarayı'nın rıhtımına yaklaşmışlar ve Atatürk'ü selamlamışlardır. Atatürk, gençlerin coşkulu ve heyecanlı kalabalığını görünce pencereye gitmek istemiş, onları duygu dolu bir an yaşamalarına izin vermiştir. Gençler, birlikte türkü söylerken, Atatürk'ün duygularıyla da örtüşen bu anlam dolu sözleri dile getirmiştir.
Atatürk'ün "Bu bayramlar ve yarınlar sizindir, güle güle..." sözü, gençlere umut aşılayan, onları geleceğe olan inançlarıyla güçlendiren bir mesaj taşımaktadır. Bu söz, gençlerin Cumhuriyet'in değerlerini korumak ve geliştirmek için üzerlerine düşen sorumluluğu almalarını teşvik etmektedir. Aynı zamanda, Atatürk'ün gençlere olan güvenini ve onlara duyduğu sevgiyi de ifade etmektedir. Atatürk'ün gözyaşları içinde sarf ettiği bu sözler, onun Türkiye'nin geleceğine olan sonsuz inancını ve gençlerin rolünün önemini vurgulamaktadır. Bu an, Atatürk'ün yaşamı boyunca gençlere verdiği değeri ve onlara olan sonsuz güvenini bir kez daha göstermektedir.
Yazar Kaleminin İç Sesi
Bu inceleme yazısını kaleme alırken, içim kıpır kıpır oldu diyebilirim. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarını, Atatürk'ün önderliğindeki dönemi anlatmak, benim için gerçekten bir tutku ve onurdu. Atatürk'e olan derin hayranlığımı ve Cumhuriyet'in değerlerine duyduğum bağlılığı her cümlenin altında hissettim.
Atay'ın kaleminden çıkan "Çankaya", benim için sadece bir kitap değil, aynı zamanda bir yolculuk ve bir zaman makinesiydi. O dönemin atmosferini, heyecanını ve mücadelesini yeniden hissetmek, beni duygulandırdı ve motive etti. Atatürk'ün liderliğinin ve vizyonunun altını çizmek, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesini anlatmak, benim için gerçekten önemliydi.
Evet, belki bazı eleştirilere maruz kaldı bu eser, ama benim gözümde Çankaya, Türk edebiyatının en önemli eserlerinden biridir. Atatürk'ün önderliğindeki Türkiye'nin kuruluş yıllarını anlatırken, sadece tarihî bir belgesel değil, aynı zamanda bir insanlık hikayesi ve bir idealizm manifestosu olduğunu düşünüyorum.
Sonuç olarak, bu inceleme yazısı benim için sadece bir yazı değil, aynı zamanda bir sevgi ve saygı ifadesidir. Atatürk'ün mirasına sahip çıkmak, Cumhuriyet'in değerlerini yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak, hepimizin görevidir. Umuyorum ki, bu eser, okuyucuları Atatürk'ün vizyonuna ve Türkiye Cumhuriyeti'nin değerlerine daha da yaklaştırır ve bu mirası yaşatmamıza vesile olur.
"Geleceğe yürüyenler, geçmişlerine derin bir saygı ve bugünlerine sıkı bir bağlılıkla ilerlerler."
·
68 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.