Eskiden sosyalizmle yönetilen, artık liberal ekonomiye geçiş yaptığını anladığımız bir ülkedeyiz. Eski başkanın yargılanma hikayesini okuyoruz. Tarihe kafayı fena halde taktığını bildiğimiz Barnes, ilk defa bu kadar politik bir kitapla çıkıyor karşıma. Ya da şöyle söylemeli, politikanın doğrudan kurguya dahil olduğu ilk kitap. Çünkü Barnes Nuh’un gemisinden bahsederken bile politika yapmanın yolunu bulan biri. Bu kitapta sosyalist başkan ve onu yargılayan savcı arasında zikzak çizerek ilerliyor yazar. Taraf tutmuyor. Derdi ideolojilerden birini yüceltip diğerini yere batırmak değil çünkü. Onun ilgi alanına giren şey insanın kendisi, o büyük karmaşa. Taraflardan biri yenilik görünüyor gözümüze, diğeri galip. Ama mutluluğu ve iç huzurunu galip olandan çok yenik olanın ellerinde tutması şaşılası. Taraflardan biri suçlu görünüyor gözümüze, diğeri suçlu cezalandırma yetkisini elinde tutan, farklılığın sembolü olarak! Ama suçlunun sahip olduğu meşru, yargılayan sahip değil. Taraflardan biri yolun sonuna gelmiş görünüyor gözümüze, sahip olduğu her şeyi ellerinden alınmış, diğeri kariyerinin başına yıldızlı taçlar takarken. Ama kitabın sonunda yolun sonuna gelenin, tükenin kim olduğu tartışma konusu. Her sistemin kendi meşruiyetini yaratma dinamikleri kadar her insanın kendi değerlerini, doğrularını yaratma dinamiklerini de sorgulayan nefis bir kitap bu. Suç’un tanımlanmasına, özgürlüğe, adalete (Tam adalet salt intikamdan ne dereceye kadar ayırt edilebilirdi?), birey olmaya ve her şeyin nasıl da normalleşebildiğine (Olan bitenler sanki bir bakıma normalmiş gibiydi ve bu yüzden de neredeyse bağışlanabilirlerdi. Çılgın zamanlarda bile normalliğin suç ortaklığı söz konusuydu.) dair bir dolu soru bırakıyor okurun avuçlarına. Nefis kitap. Kitabın girişindeki, yoksulluğu protesto etmek için sessizce yürüyen, sözcüksüz konuşan, sözcüksüz bağıran, sözcüksüz bağıran kadınları ayrıca çok sevdim. Şu kısmı da kitabın en can alıcı kısmı olarak buraya bırakıyorum: “Pekâlâ, Bay Petkanov. Bu ceza davasının sürdüğü birkaç hafta boyunca sizin savunmanızla bir hayli içlidışlı olduk. Bütün suçlamalara ve ithamlara karşı savunmanızla. Şayet yasadışı bir şey yapılmışsa, siz bunu bilmiyordunuz. Ve bunu biliyor idiyseniz, o zaman bu otomatik olarak yasal demekti."

OklukirpiJulian Barnes · Ayrıntı Yayınları · 200646 okunma

·

394 views

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Emel Keleş