Kitabın adı yani Müşahedat, ‘gözlem’ demekmiş. Romanımızın başkahramanı da, mesleği gereği iyi bir gözlemci ve kitabımızın yazarı olan Ahmet Mithat Efendi. Romana gerçek hayattaki halini dahil etmiş yazarımız. Ahmet Mithat Efendi, Tercüman-ı Hakikat gazetesinin kurucusu ve yazarı aynı zamanda. Kahramanımızın mesleği olan gazetecilik, mesai saati olmayan bir iş bildiginiz gibi. O da işini hakikatiyle yapmaya çalışan biri olarak hayatının her dakikasında algıları sonuna kadar açık bir şekilde cevresinde olup bitenleri istemli istemsiz gözlemleyen biri. İşte kitabımızın öyküsü de bu gözlemlerden birinin sonucu ortaya çıkıyor. Bir vapur seyahatinde karsılaştığı Siranuş Hanım ve Matmazel Agavni’nin hem güzelliği, hem duruşu, hem de konuşmaları Ahmet Mithat’ın ilgisini çeker. İkisini evlerine kadar takip eder ve bir cesaretle kendini tanıtır. Siranuş Hanım eserlerinden kendisini tanımaktadır ve tanışmalarından memnun olur. Niyetinin kitap yazmak olduğunu, konuşmalarının ilgisini çektiğini belirtip hanımefendilerin de onaylarını alarak ikisinin hikayesini yazmaya başlar. Hikayeler İstanbul sosyetesindeki skandal evliliklerden Tunus’a dek uzanır. Ebeveynleri, aile hayatları, çocuklukları, eğitim yaşantılarından başlayarak bugüne dek olan tüm hayatlarını kaleme döker. Bütün öyküyü öğrenebilmek için de onları bir kaç kez ziyaret eder ve bu iki hanımla ilişkisi olan İstanbul’un ticaret erbaplarından Mısırlı büyük tüccar Seyid Muhammed Numan ve tüccarın yardımcılarından Refet Bey’le tanışır. Bu tanısma, her iki taraf için de güzel dostlukların başlangıcı olur. Aynı zamanda hikayelere bu iki beyefendi ve çevrelerinin de dahil olması ile ortaya daha elle tutulur sonuçlar çıkar. Öğrendikleri aşk hatta karşılıksız aşk, üçkagıtlar, ihanet, ticaret, miras, ölüm ve sırlar içeren epey renkli ve ilgi çekici yaşam öyküleridir. Ondokuzuncu yüzyıl İstanbul sosyal hayatı, aile yapısı, azınlıklar, din, ticaret konularına da olabildiğince değinir öykülerinin arka planında. Öykü yazma işi dışında da sıklıkla bir araya gelen yazarımızla Siranuş, Agavni, Refet ve Seyit Muhammed Numan’ın ilişkileri dostluk, arkadaşlık hatta hamilik derecesine ulaşır. Fakat hayat devam etmektedir ve henüz sürprizleri sona ermemiştir. Birlikte gecirdikleri son günler de acı tatlı sürprizlere gebedir ve öykü baştan tahmin edemediğimiz noktalara evrilerek sona erer. Yazar, olay örgüsünün yanı sıra, kendisinin kitaba dahil olması durumunun daha önce edebiyatta çok az örneği olduğunu belirterek, Fransız yazarlarla ve Natüralizm’le ilgili – genelde olumsuz- görüşlerinden de- bahsederek edebi görüslerini ve yenilikçi anlayışını da vurgulamış içerikte ve girişte. Burada olduğu gibi, yazarla ve edebiyatla ilgili farklı görüsleri, bilgileri okumak hoşuma gidiyor şahsen. Öncelikle bu seride okuduğum en uzun kitaptı. Uzun cümleler vardı ve tam günümüz Türkçesiyle sadeleştirilmemişti ki bu durum bazı yerlerde anlamlandırmayı zorlaştırıyordu. Bunun dışında ilginç karakterler, skandallar ve az da olsa aksiyonlu öyküsü ile farklı bir okuma oldu benim için. Karakterlerin düşüncelerini, olaylarla ilgili o zamanın toplumsal normlarını ve değer yargılarını okumak güzeldi. Ama, biraz daha kısa olabilirdi kanımca. Dili de biraz daha sadeleştirilip o uzun cümleler kısaltılsaydı daha rahat okurdum diye düşünüyorum. Tavsiye eder miyim?.. Evet tabii ki. Dramatik kitapları ve Türk Edebiyatını seviyorsanız, bu kitap da ilginizi çekecektir diyor, keyifli okumalar diliyorum hepinize. Kitaplarla kalın. (alıntı) “Bir yazar büyüklük ve mükemmelliğin ne olduğunu bilmese, hayal ettiği kişilerde bunları tasvir edemez … yaratılmış, yaratanın vasıflarına ne nispette katılır ve uyarsa, o nispette mükemmel olur.”

MüşahedatAhmet Mithat Efendi · Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları · 2022608 okunma

·

100 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

papirusktp