Gustave Le Bon’un “Kitleler Psikolojisi” kitabı, kitle psikolojisinin temel özelliklerini inceleyen ve 1895 yılında yayımlanan önemli bir eserdir. Kitap, bireylerin kitle haline geldiklerinde ortaya çıkan yeni psikolojik özellikleri ve bu özelliklerin bireysel özelliklerden nasıl farklılaştığını tartışır. Le Bon, kitlesel davranışların, bireylerin mantıklı düşünme yeteneklerinin üzerinde bir etkiye sahip olduğunu savunur. Kitlelerin, dürtüsellik, tahammülsüzlük, mantık yürütme kapasitesinin azalması, eleştirel düşünce eksikliği ve duyguların abartılması gibi özellikler gösterdiğini belirtir. Ayrıca, kitlelerin kolayca yönlendirilebildiğini ve bireylerin kitle içindeki anonimliğin verdiği güvenle normalde yapmayacakları davranışlarda bulunabileceklerini ifade eder. Le Bon, kitlelerin oluşumunu ve davranışlarını anlamak için, dönemin popüler bilimleri olan sosyoloji ve antropolojiyi kullanır. Kitapta, kitlelerin davranışlarının, “ırksal bilinçdışı” tarafından belirlendiğini ve bu bilinçdışının, bir milletin atalarından miras kalan özelliklerden oluştuğunu iddia eder. Irksal Vurgu Eleştirisi: Le Bon’un eserindeki ırksal vurgular, modern bilim ve etik anlayışıyla uyumsuzdur. Irk kavramını, insan davranışlarını ve tarihi etkileyen bir faktör olarak görmesi, günümüzde kabul görmeyen bir yaklaşımdır. Le Bon, farklı ırkların psikolojik ve karakter özellikleri bakımından farklılaştığını ve bu farklılıkların tarihin akışını etkilediğini öne sürer. Ancak, bu tür ırksal genelleştirmeler, bilimsel olarak yanıltıcı ve ayrımcılığa yol açabilecek niteliktedir. Le Bon’un ırk üzerine kurduğu teoriler, zamanla bilim dünyası tarafından eleştirilmiş ve ırkın biyolojik bir temeli olmadığı, sosyal bir inşa olduğu anlayışı yaygınlaşmıştır. Irkın, insan davranışları ve toplumsal olaylar üzerinde belirleyici bir etkisi olduğu fikri, bilimsel olarak geçerliliğini yitirmiştir. Le Bon’un kitle psikolojisi üzerine çalışmaları, sosyal psikoloji alanında önemli bir yere sahip olmakla birlikte, ırk vurgusu eleştiriye açık bir konudur ve modern bilimle uyumlu olmayan bir yaklaşımı temsil eder. Bu nedenle, kitabın ırk vurgusunu eleştirmek, eserin tarihsel bağlamını ve bilimsel gelişmeleri göz önünde bulundurarak yapılmalıdır.

Kitleler PsikolojisiGustave Le Bon · Hayat Yayınları · 19973,703 okunma

33 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Yaşar Nuri KURUKAFA