Mitolojinin ve farklı dinlerin bâtınî kısımlarının sıkça kullandığı sembolik düşünce maddeler arasındaki ilişkide sınırsızlığa izin verir. Her şey farklı özellikleriyle çok çeşitli fikirler uyandırır ve bir özelliğin birkaç sembolik anlamı olabilir. En yüksek kavramların binlerce sembolü olabilir. Hiçbir şey yüceyi temsil edecek ve övecek kadar alçakgönüllü değildir. Ceviz, İsa'yı sembolize eder¹⁵ ; tatlı içi onun ilâhi yapısıdır, yeşil ve etli dış kabuğu onun insanlığıdır, aradaki sert kabuk haçtır. Her şey düşüncelerini sonsuza yükseltir. Her değerli taş doğal parlaklığının yanında sembolik değeriyle de parlar. Zihinde her bir kavram uyanırken sembolizm mantığı fikirlerin uyumunu yaratır.¹⁶
-------------------------------------------------------
15 : Tasavvufta çokça kullanılan bir sembol olan cevizin yeşil kabuğu şeriat, içteki sert kabuk tarikat, ceviz içi marifet, yağı ise hakikattir. Bu şekilde dört kapıdan girilerek vuslat gerçekleşir. Örnekleri çoğaltmak mümkündür. Örneğin "Gülhaç" sembolünde haçın dikey doğrusu ruhsal yükselişi, yatay doğrusu dünya planındaki deneyimleri ikisinin kesiştiği nokta olan gül ise ideal insanı temsil edebilir. Ayrıca haç işareti bir insan bedeni olarak düşünülürse gülün bulunduğu yer kalp çakraya karşılık gelir. Tasavvuftaki nefs terbiye sisteminde itminana ermiş nefse nefs-i mutmainneye denk düşer. Gül aynı zamanda kalp çakranın sembolüdür ve gül kokusu bütün çiçeklerin özüdür. Gül kokusu psişik rahatlama için kullanılmaktadır. Huzur, sakinlik, emniyet, güven (itminan) etkileri oluşturur. Sufizmde gül Hz. Muhammed'in (s.a.v), lâle Allah'ın sembolüdür. (Ayrıca lâle, hilal ve Allah kelimelerinin ebced hesabına göre sayı değerleri 66'dır. Türk bayrağındaki hilal Allah'ı sembolize eder. Türkçe'de geçen "66'ya bağlamak deyimi Allah'a havale etmek anlamında kullanılır. Lâle tek oluşu yönüyle de Allah'ı sembolize eder, 66 "Elhamdülillah"a denk gelir. Hak aşıkları hayret makamının coşkusuyla yaşadıkları istiğrak haline şükrederek "Elhamdülillah" derler ve onlar semâdaki hilâlin parıltılanyla yol alır, yıldızlarla semaya dururlar.) Aynı şekilde içiçe geçmiş iki üçgenden oluşan altıgen şeklindeki "Süleyman mühründe de yukarıya bakan üçgen ruhsal planı, aşağıya bakan üçgen ise fiziksel planı sembolize eder. Üçgenlerin içiçe geçmesi gökler ile yerin evliliği (kesintisiz bağlantı halinde oluşu) ve bu ilişkiden doğan inşam simgeler. Aslında her insan bir Süleyman mührüdür. Ülkemizdeki tarihi camilerin minberlerinde Süleyman mührünü görmek mümkündür. Altın en değerli madenlerdendir, ancak sembolik anlamıyla her şeyin özü olan saf ışığı, zahiri ve bâtinî nuru çağrıştırır. ("Allah göklerin ve yerin nurudur..." Nur/35)
16 : Robert Greene- Joost Elffers, İktidar ve Güç Sahibi Olmanın 48 Yasası, çeviren: Zeliha İyidoğan Babayiğit, Altinkitaplar Yayınevi, 3. Babım, İstanbul 2014, s.441.
Sayfa 26 - Fecr Yayınları: 811 / 1. Baskı: Mart 2024
·
91 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.