Enver, Talat, Cemal. İttihatçılar denince akla gelen üç isim. Müfredat öğretisinde de müfredat haricindeki öğretilerde de üzerine tam olarak durulmayan, hem islamcılar hem de sekülerler tarafından cami avlusuna bırakılmış gayrı meşru bir çocuk muamelesi gören, menfi veya müspet yönlerinin hala tam olarak ortaya konulmadığı o ekip, "Serdengeçtiler"… Tam da İsmail Küçükkılınç'ın "Jön Türklük ve Kemalizm Kıskacında İttihadçılık" adlı kitabına başladığım günlerde söz konusu kitabın çıktığını görmemle hızlı bir makas değişimi yaparak bu kitabı okumaya başladım. İttihatçılık büyük bir koalisyon; içerisinde İslamcı, Türkçü, Batıcı birçok farklı görüşü barındıran, hedefi Abdülhamid devrinde (onlar istibdat devri diyorlar) Kanuni Esasi'yi yeniden ilan ettirerek meşruti monarşiye geçişi sağlamaya çalışan, ülkenin bu şekilde daha iyi yönetileceğini ve halkın refaha kavuşacağını düşünen bir cemiyet. Öncelikle şunu ifade edelim ki ilk dönemlerinde İstanbul tarafından "İttihat ve Terakki Cemiyet-i Fesadiyesi" olarak görülen cemiyet yasal olmayan bir örgüt olduğu için bir arşivi bulunmuyor. Bu sebeple bu döneme dair yazılan yazılar birincil kaynaklara değil daha çok hatıralara ve gazete tefrikalarına dayanıyor. Yazar kitapta zikrettiği Ahmed Rıza, Dr. Nazım, Dr. Bahaeddin Şakir, Talat, Enver, Cemal, Mustafa Kemal ve Ömer Naci'nin hayatlarını ikinci meşrutiyetin başlangıcına kadar inceleyip aktardığını, kitabı yazarken isim seçiminde yalnızca "Kurucu Baba" rolünü ön plana çıkarmayıp 1908'den sonraki süreçteki rollerini de dikkate aldığını ifade ediyor. İttihatçılık Nedir? “İttihatçılık bir ruhtur. Öyle bir ruh ki zulme karşı mukavemettir” diyor Erol Sadi Bey. “Bu sebepten dolayı ittihatçılar ölür ama ittihatçılık ölmez” diye de ekliyor Mustafa Çalık Bey. Güncel bir soru soralım madem; bugün kendini İttihatçı sayan zevat son dönemdeki Filistin-Gazze meselelerine nasıl bakıyor? Sizin elbette kendinizce bir cevabınız vardır. Benim gördüğüm kadarıyla ırkçılık bataklığına saplanan birçok kişi kendini İttihatçı diye addediyor. Saplanmayanları istisna tutuyor, Enver Paşa'ya selam ediyorum. Dr. Bahaeddin Şakir'in Şehzade Yusuf İzzettin Efendi'nin hususi tabibi olduğu ve kendisinden Paris'te para yardımı aldığını, Talat Paşa'nın veliaht Mehmet Reşat Efendi'yle olan ilişkileri sebebiyle İttihatçılar ve şehzadelerin münasebetlerinin incelendiği bir çalışma yapılabilir. (Yapıldıysa benim cahilliğime verelim). Benim gördüğüm kadarıyla gerçek ittihatçılar çıkar adamı değiller, parayla ittihatçı satın almak zordur diyebiliriz. Bu kitapta okuduğum ve önceki bilgilerime dayanarak kendime fikren en yakın gördüğüm şahıs Enver Paşa oldu. Talat Paşa'nın da bir o kadar etkileyeci olduğunu da ifade etmeliyim. Ancak portresi yazılan şahıslar arasında beni en çok kendine çeken "zillet ile ben yaşamam, çünkü namus gerektir merde, uçacak rûh-i nizârım diyerek, gösterin mahşer-i kübrâ ner'de" satırlarıyla Akif şiirlerine göz kırpan Ömer Naci Bey oldu. Her zaman Ömer Naci gibi cins adamlara bir hayranlık duymuşumdur. Kitabı okursanız ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız. Ben de Ziya Gökalp'in Ömer Naci hakkında yazdığı şiirin bir kısmını iktibas edip sizlere veda edeyim: Şairden ziyade o bir şiirdi, Yaşayan bir gaza destanıydı o! ….. ….. O, yalnız bir hatib, bir merd değildi; O, yalnız millete hem-derd değildi; Ferd olsa yanmazdım, bir ferd değil, Milletin şahlanmış imanıydı o! Ahmet Mücahit Danışmaz

İttihatçılıkSüleyman Tekir · Kronik Kitap · 2023160 okunma

··

126 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Ahmet Mücahit