Kitap: Yeryüzünün Lanetlileri Yazar: Frantz Fanon Yayın Bilgileri: Versus Yayınları – Mayıs 2013 – 2.Baskı Frantz Fanon, 6 Aralık 1961 tarihinde lösemiden dolayı hayatını kaybettiğinde henüz 36 yaşındaydı. 36 yıllık kısacık yaşamının gerisinde ise “Yeryüzünün Lanetlileri” gibi sömürgeciliğin karşısında adeta manifesto niteliği taşıyan bir eser bıraktı. 20. yüzyılın en etkili düşünürlerinden biri olarak kabul edilen Cezayir asıllı bir psikiyatrist, yazar ve filozof olan Fanon, Anti-sömürgecilik ve insan psikolojisi konularında eserler kaleme aldı. Bu eserlerinde ırk, kimlik ve de ayrımcılık konuları üzerine analizlerde bulundu. Yazdığı her satır hala daha birbirinden büyük tartışma konusu olmaktadır. Yeryüzünün Lanetlilerinde Fransa’nın sömürgesi konumunda bulunan Cezayir’in sömürüye karşı direnişine dair önemine değinirken direnişin kurtuluş olduğunu belirtir. Bu kurtuluş mücadelesinin de yalnız fiziksel olarak değil zihinsel olarak da verilmesinden söz eder. Sömürüye karşı verilen mücadeleye odaklanmasının yanı sıra sömürücülerin davranış biçimlerine de değinir, Fanon. Öte yandan Fanon’un kaleme aldıkları sadece Cezayir’in sömürgesizleştirme mücadelesini değil empreyalizme karşı dünyanın bütün sömürülen toplumlarının mücadele etmesi gerektiğini de ortaya koyar. Fanon’un kısacık yaşamında bu huşulara bu denli eğilip yineleyerek söylemek gerekirse manifesto niteliğinde eser ortaya koymasının temelinde O’nun yaşadıkları vardır. Siyah Adam Fanon, Nazilerin Fransa’yı işgal etmesiyle gözünü hiç kırpmadan Fransız ordusuna katılır. Nazilere karşı savaşta cephede yer alır. Ama Beyazların Fransa’sının savaş hattında bile ırkçılık yaptığına şahit olur. Bu onun düşüncelerinin şekillenmeye başlamasına bir neden arz eder. Savaşın ardından yaşanan süreçte ise okul hayatında akademik ve sistemli bir şekilde ırkçılığın ön planda tutulduğunu görmesi ise düşüncelerini tamamen belli bir zemine oturtmasına sebep olur. Ve bu süreçte kaleme aldığı “Siyah Deri, Beyaz Maske” adlı kitabında, zenciyi yaratanın Beyaz adamın kendisi olduğu sonucuna ulaşır. O’na göre, siyah adam beyaz adama özendikçe zencidir. Öyleyse O’nun yapması gereken siyah adam olmaktır. “Yapılacak pek bir şey yok, kafaca bir Beyazım çünkü ben de. Ve böyle olduğum için de kendimdeki Siyahlığı, yani varlığımın özünü, mayasını küçük görüyor ve ondan tiksiniyorum.” Fanon’un yazdıkları söyledikleri onu sınır dışılığına kadar götürürken, Fanon, 1954’ten itibaren Cezayir Kurtuluş Savaşının bir savaşçısıydı artık. Yani Fanon, bir düşünür olmasının yanında bir eylem adamıdır da. Kitaba dair ne söylenecekler biter ne de kitaptan çıkarılacak sonuçlar ama bu anlatımı en nihayetinde Jean Paul Sartre’ın kitabın önsözüne yazdığı satırlardan alıntılarla bitireyim. “Bir Avrupalıyı öldürmek bir taşla iki kuş vurmak, tek bir atışla hem ezeni hem de ezileni yok etmektir: geriye bir ölü ve bir özgür insan kalır; hayatta kalan ilk kez ayaklarının altında bir ulusal toprak hisseder.” “Şiddet karşıtlarının görüntüsü hoştur: ne kurban ne işkenceci … Oy verdiğiniz hükümet ve kardeşlerimizin hizmet ettiği ordu hiç duraksamadan ve vicdan azabı duymadan 'soykırım' işlerken siz kurban değilseniz, o zaman kesinlikle işkencecisiniz… Pasifliğiniz sizi ezenlerin safına koymaktan başka bir amaca hizmet etmez.” “Sömürgenin tek çaresi var: şiddet. Yerlinin ise tek bir seçeneği var: ya kölelik ya da egemenlik. "Siz bu kitabı okusanız okumasanız Fanon'a ne? Bu kitap onun kardeşleri için; Fanon bizim köleleşmiş hilelerimizi açığa çıkarıyor, yedekte başka hilelerimiz kalmadığına da emin.”

Yeryüzünün LanetlileriFrantz Fanon · Versus Kitap · 2020972 okunma

·

100 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

heybeliyolculuk