Atatürk'ün cenaze töreni için ayrılan meblağa dair..
Cumhuriyet gazetesinin aktardığına göre, 15 Kasım 1938'de, TBMM'de yapılan dört saatlik müzakerelerin ardından, cenaze masrafları için 500.000 liralık bir ödenek ayrılması kararlaştırılmıştı. Bu para sadece 15 yıl önce vermiş olduğu kendi Kurtuluş Savaşı'nın iktisadi yaralarını iyileştirmeye uğraşan genç Türkiye Cumhuriyeti için değil, İkinci Dünya Savaşı'nın eşiğinde her ulus için çok büyük bir meblağdı: 1938 yılında yaklaşık 400.000 Amerikan dolarına ya da 2012'de 5,5 milyon Amerikan dolarına eşitti. Aynı meblağ 2004 Haziran'ında, ABD hükümetinin eski başkan Ronald Reagan'ın cenaze töreni için harcadığı tahmin edilen paraya eşitti; bu da 1938 Türkiye'sinde Atatürk' ün sahip olduğu yüceltilmiş mevkiye dair bir işarettir. (Ronald Reagan'ın 2004'te ABD hükümeti gözünde sahip olduğu itibar eşitti). Atatürk'ün cenazesi için karşılanan masrafların boyutuna bir başka gösterge de o tarihteki yeni Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından imzalanan ve Atatürk'ün cenazesi için yapılan harcamaların hangilerinin Türk hükümeti tarafından karşılanacağını belirten bir tezkereydi. 7 Bu belge, Atatürk'ün tabutunun İstanbul'dan Ankara'ya nakli (2. kalem), çiçek ve çelenk masrafları (7. kalem) ve Taut'un katafalkının inşaat maliyeti (17. kalem, ama nihai ya da beklenen maliyet verilmiyor) gibi beklenen maliyetlerin yanında, yabancı gazetecilerin İstanbul'dan Ankara'ya ulaştırılmasına ek olarak Ankara'daki barınma ve telgraf masrafları (3. ve 22. kalemler) gibi oldukça şaşırtıcı giderleri de ayrıntılandıran toplam 23 kalemlik
inanılması güç bir listeydi. Bu son iki kalem masraf hem bu olayın haberlerinin
dünyayla paylaşılmasının Türk devleti için ne kadar önemli olduğunu hem de genç başkent Ankara'nın bu tarihte ne denli silik kaldığını (zira yabancı gazeteciler başkent Ankara'da değil İstanbul'da yerleşik durumdaydı ve muhtemelen Atatürk' ün cenazesine katılmak için masraflarına karşılık devletten ödenek teşviki bekliyorlardı) gösteriyordu. Bütün seçenekleri açık tutmak amacıyla, bu kapsamlı liste "Diğer bilumum müteferrik cenaze masrafları" kalemiyle sona eriyordu; dolayısıyla bu liste cenaze töreninin devlet için ne denli önemli olduğuna işaret etmektedir.
Sayfa 68Kitabı okudu
·
78 görüntüleme
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.