Kuba fuze krizi
Karayiplerdeki durum, 1959'da Kubali devrimci Fidel Castro'nun ulkenin yonetimini halk ayaklanmasi sonucu ele gecirip ulkeyi Sovyetler'in yorungesine sokmasindan sonra gerilmisti. 1960'da Kuba ve Sovyet yakinlasmasi ekonomik alanda resmiyete binince Washington yonetimi ofkelenmis ve adaya ekonomik ambargo uygulamaya baslamisti.
1961 yilinin Ocak ayinda Abd-Kuba iliskileri resmen kesilmis, yeni Baskan John Kennedy ilk icraatlerinden biri olarak Castro'yu darbe ile devirmeye calismak olmustu. Castro bu girisimi savusturdu bu olay tarihe "Domuzlar Korfezi Fiyaskosu" olarak gecti.
1962'de Turkiye'nin Nato'ya girmesiyle Izmir Cigli'ye 15 adet nukleer baslikli fuze yerlestirildi. Buna ofkelenen Kruscev, Kuba ile anlasarak oraya nukleer fuze yerlestirdi.
Tum hareketlilik gizlice ilerlerken Sovyet askeri istihbaratindan Yuzbasi Oleg Vladimirovic Penkovski, casusluk yaparak Abd ve Ingiltere'ye bilgi sizdiriyor. Bunun sonucunda Abd, U2 adli casus ucagiyla Kuba'daki Rus nukleer fuzelerini fotografliyor.
Abd, Rusya'nin nukleer fuzeler sebebiyle Turkiye'ye veya Berlin'e saldirmasini goze alamayinca Kuba'yi dogrudan isgal etmek yerine deniz ablukasi altina almaya karar veriyor.
22 Ekim 1962'de Kennedy televizyondan ulusa seslenerek "Ozgurlugun bedeli her zaman yuksek olmus ama Amerikalilar bu bedeli her zaman odemistir. Asla secmeyecegimiz tek yol, teslimiyet ve boyun egmektir." diyor ve adeta nukleer savasa yesil isik yakiyor. Bunu duyan halk market ve benzinliklere akin ediyor, bazilari evlerine siginaklar kaziyor. Ordu savasa hazirligin artirilmasi anlamina geken DEFCON 3 ilan ediyor.
24 Ekim'de Kuba'ya abluka basliyor ve Sovyetler ablukayi asmaya kalkarsa Abd vurmaya karar veriyor. Florida'daki usler artiriliyor, ordu DEFCON 2 ilan ediyor, dunya adeta nukleer savasin esigine geliyor.
26 Ekim'de Abd, Kuba'yi tamamen isgal etmeye karar veriyor, ayni gun Kruscev, Kennedy'ye mektup gonderiyor: "Adayi isgal etmez ve ablukayi kaldirirsaniz fuzeleri sokeriz." Abd buna karsilik anlasma karsiliginda Turkiye'deki fuzeleri de kaldiracagini Sovyetler'e taahhut ediyor. Fidel Castro ise bu esnada "Abd bizi isgal ederse ilk nukleer vurusu siz yapin!" diyerek Sovyetleri tahrik ediyor.
27 Ekim'de Sovyetler, Kuba'da U2 Abd casus ucagini dusuruyor ortalik yine geriliyor tehditler havada ucusuyor.
28 Ekim'de Kruscev Kuba'daki fuzeleri kaldiracaklarini ilan ediyor bunun uzerine Kennedy, Kuba'daki ablukayi kaldiriyor nukleer gerilim sona eriyor. 1 yil icinde Izmir'deki fuzeler de sokuluyor.
Kostebek Penkovski ise 22 Ekim'de desifre ediliyor ve Sovyetler tarafindan tutuklaniyor. Idam edildikten sonra cesedi yakiliyor.
·
40 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.