Nazım hikmet'in 1936 yılında Son Posta gazetesinde tefrika edilen bu eseri Türkiye'de ilk kez ancak 1965 yılında kitap olarak yayınlanabilmiştir. Kitap Nuri usta ailesi etrafında ilerleyen, büyük bir zaman diliminde ilerleyen bir kitap. Dönem ikinci meşrutiyetten,Cumhuriyet dönemine kadar süren bir dönemi kapsıyor. Yer İstanbul Eski sözcüklerin yoğun kullanıldığı, Tanrısal anlatıcı türünde yazılmış akıcı bir kitap. Gavur Cemal kitapta önemli bir karakter Nuri ustayı düşünsel anlamda etkileyen bir isim. Gavur lakabının nerden geldiğini anlatırken, Anadolu'da hocallık yaptığı yılları anlatır. Anadolu'da okul sayısının az olması, halkın ne kadar geride olduğu, cami sayıların fazla olması, din hocalarının düşüncelerinin yobazca oluşu ifade edilmiş kitapta İkinci önemli karakter Gülizar, Bir paşanın oğlundan hamile kalan Gülizar, istenmediği için akrabası Zübeyde hanıma gelir. Fakat mahallenin bu hamile olayını bilmesi gülizara sıkıntı yaratır. Gülizar hor görülür, dışlanır, kötü sözlere maruz kalır. Kadının toplumsal yaşamda yaşadığı sıkıntıları, geleneksel ahlak anlayışına sahip mahallenin kadına ve namus anlayışına bakışı aktarılmış. Kadını sahiplenen Nuri usta, mahallenin fertlerinin karşısında durur, onu korur kolar.İyi bir insan profili olan Nuri usta düşünsel anlamda ilerici bir insan. Kitap dönemin aile yapısını, sosyal yaşantıyı anlatırken dönemin siyaset tarafını da anlatır. Kitapta sınıfsal ayrım İyi çizilmiştir. Toplumun burjuva kesimi ve alt sınıf. Kitapta dini söylem bir çok yerde yapılıyor. Nuri usta ve Şeyh'in yaptığı tartışmalar sorgulayıcı... Tarihi olaylara değinilmiş, Birinci dünya savaşının başladığı yıllar, Osmanlı Devleti taraf tutmuş, halk tedirgin. Savaş başlar, bununla paralel insanların hayatı değişir. Nuri usta iş sahibiyken amele olur. Fabrika da çalışır işçilerin zor şartlarda çalıştıklarına şahit oluruz. Bir taraftan cephede ölen askerler, bir taraftan cephenin gerisinde halkın yaşadığı yoksulluk, fakirlik, zengin ve yoksulların arasında ki eşitsizlik. Nuri usta önderliğinde işçilerin başlattığı isyan başarıyla sonuçlanır. Dayanışma birlik ve beraberliğin öneminden bahsedilmiş. Savaş bittikten sonra Nuri usta ve ailesi açlıkla karşı karşıya kalır. İdeolojik anlamda Nuri ustayı etkileyen iki isim daha var Sait ve Stoyan. Dönemin sosyal hayatını, aile yapsını, tarihi olayları, sınıfsal ayrımı, kadının konumuna değinilmiş.

Kan KonuşmazNazım Hikmet Ran · Yapı Kredi Yayınları · 2017773 okunma

·

67 görüntüleme

Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.

Gönderi

Kadir gürgen