Gönderi
“Memleket Hikayeleri” Refik Halid Karay’ın 18 hikayeden oluşan eseri. Hikayelerdeki olaylar Sinop, Aydın, Balıkesir, İstanbul gibi ülkemizin çeşitli yerlerinde geçiyor. Bu hikayelerde genellikle toplumdaki bozulmuşluklardan, kötülüklerden, ahlaksızlıklardan, taşkınlıklardan, çürümüşlüklerden bahsetmiş Refik Halid Karay. Köylü de olsa kentli de olsa tanıdıklarını, komşularını kandıran ; dini kötüye kullanan ; hileye, hurdaya başvuran vs. kişileri başkarakter yapmış genelde hikayelerde. Bu hikayelere kısa kısa şöyle değinelim :
“Yatık Emine” hikayesinde Anadolu’nun ücra bir köyüne sürülen Emine’ye halkın yardım etmemesi, bir parça ekmeği bile çok görmeleri, bunun üzerine Emine’nin başına gelenler anlatılıyor.
“Şeftali Bahçeleri” isimli hikayede Anadolu’nun bir kasabasına atanan Agah Bey isimli iş ahlakı yüksek bir memurun kasabadaki diğer memurlara uyarak yoldan çıkması anlatılıyor.
“Koca Öküz”de inatçı bir öküz merkeze alınarak açgözlülüğün, üçkağıtçılığın işe yaramayacağı anlatılmış.
“Vehbi Efendi’nin Şüphesi” hikayesinde evlenme konusunda tereddütleri olan Vehbi Efendi’ye komşu kızı Hanife ve mahallenin çapkını Kamil’in oynadıkları oyun anlatılıyor.
“Sarı Bal”da bir çenginin yaşamından hareketle bir devlet görevlisinin yaptığı ahlaksızlıklara yer verilmiş.
“Şaka” hikayesinde çapkınlık peşinde olan Servet Efendi isimli birinin bu çapkınlığından dolayı ölüme kadar giden macerası anlatılıyor.
“Küs Ömer”de bazı olaylara gereğinden fazla bozulan ve bu yüzden de “Küs Ömer” lakabını alan bir adamın başından geçen ve yine küsmesine neden olan bir olay anlatılıyor.
“Boz Eşek”te ise köylülerin bir eşek üzerinden kadı tarafından nasıl kandırıldığı anlatılıyor.
“Yatır” hikayesinde halkı kandıran bir hocanın halk içinden biri tarafından bu sefer kendisinin kandırılışını okuyoruz.
“Komşu Namusu” hikayesinde arkadaşlarının dolduruşuyla karısının kendisini aldattığını düşünen Baki isimli bir adamın evini gözetlemesi ancak en sonunda karısının kendisini aldatmadığını öğrenmesi anlatılıyor.
“Yılda Bir…” hikayesinde değirmenci Bekir ile göçebe bir hayat yaşayan Çingene Elif’in yılda sadece bir gün buluşabildikleri, görüşebildikleri sevdaları anlatılıyor.
“Hakkı Sükut” hikayesinde kötü şartlar altında ipekböceği üretme işinde çalıştırılan insanların hayatı anlatılıyor. Bu hikaye konusu itibariyle tam Orhan Kemal’in roman yazacağı bir hikaye olmuş.
“Kuvvete Karşı” hikayesinde İstanbul’a demirleyen bir Amerikan gemisinde görevli olan askerlerin İstanbul’da yaptığı taşkınlıklar ve halkın bunlara ses çıkaramamasından bahsediliyor. Bu hikayenin konusu da yine bir roman yazılabilecek nitelikte. Aklıma direkt Yakup Kadri Karaosmanoğlu geldi hatta.
“Cer Hocası” hikayesinde memuriyetten kovulan bir adamın para kazanmak için başladığı mollalık serüveninde başından geçenler anlatılıyor.
“Garip Bir Hediye” kitaptaki en basit hikaye olabilir. Ölümden kurtardığı bir Yahudi’nin kendisine hediye verdiği bir tıraş fırçasının arkasındaki giz anlatılıyor bu hikayede de.
“Bir Taarruz” hikayesi kendisine saldıran bir hırsızın aslında namuslu biri olduğunu anlayan Hayrullah Efendi’nin bu adama yaptığı bir iyiliği anlatıyor.
“Ayşe’nin Talihi” isimli hikayede evinde saldırıya uğrayan Ayşe isimli bir kızın başından geçenler anlatılıyor.
Son olarak “Garaz”da ise ailesinin zengin olması üzerine Anadolu’nun bir köyünden İstanbul’a taşınan bir ailenin kızlarının burada şehirlilerin her türlü kötü alışkanlıklarına kapılması ; görgüsüz bir insan haline dönüşmesi ; ailesini küçük görmesi ve en sonunda bu ailenin yeniden fakirleşip köylerine dönmeleri anlatılıyor. Yine bu hikaye de bir roman olabilme potansiyeline sahip.
“Memleket Hikayeleri” bir iki gün gibi kısa bir süre içinde rahatlıkla, çerez niyetine okunabilecek bir eser.
·
80 views
Yorum yapabilmeniz için giriş yapmanız gerekmektedir.